Mahkûm Air

Gerçekte böyle bir havayolu var. JPATS adı verilen Adalet Tutuklu ve Yabancı Taşımacılığı Sistemi, filosundaki yolcu uçaklarıyla her yıl 150 bin tutuklu ve sınır dışı edilenlerin yanı sıra akıl hastalarını taşıyor. İşte Mahkum Air’in hikayesi.

ABD’de, filosundaki 10 uçağa rağmen, en çok uçan havayollarından birinin sahibi devlet. Bu havayolunun uçaklarında ne bir logo, ne de bir renkli bir boyama var. Bembeyaz gövdeleriyle yolcular bu uçaklara ellerinde kelepçe ile biniyor.

Amerikan hükümeti tarafından 1995’te kurulan JPATS’ın ana amacı mahkumların güven içinde, ekonomik olarak ve kamusal taşıma araçlarından mümkün olduğu kadar uzak durarak bir noktadan diğerine taşıyabilmek. Organizasyonun operasyonu 2003’te ciddi anlamda büyüdü. Bunun nedeni ise Amerikan hukuk sisteminde yapılan değişiklik. Eskiden suçlular yakalanıp mahkeme gününe kadar serbest bırakılırken, mahkemeye hiç gelmemeleri nedeniyle artık dava gününe kadar tutuklanıyor.

JPATS’ın ana merkezi Kansas City’de bulunuyor. Her gün ortalama 1400 talep alan merkez bunları değerlendiriyor. Günlük 10 sefer yapılıyor, ABD içinde 52 havalimanına uçuş gerçekleştiriliyor. Sınır dışı operasyonlarında ise uçulan ülke sayısı 20’ye yakın.

Havayolu mahkumların yanı sıra doğal afetlerde tahliyede de kullanılıyor. 2005’te Katrina Kasırgası’nda binlerce kişi bu uçaklarla emniyetli bölgelere taşındı. Ayrıca özel ilgi gerektiren akıl hastaları bu uçaklar kullanılarak istenilen hastaneye götürülüyor.

10 UÇAĞI VAR

Filodaki uçak sayısı 10. Bunların altısı MD83 ve MD82 tipi yolcu uçakları. Kısa uçuşlar için birer Saab 2000 ve Beach 1900 tipi pervaneli uçak da bulunuyor. Ayrıca akıl hastaları veya azılı suçlular için iki adet Hawker 800 tipi iş jeti var. JPATS’ın ayrıca tescil işaretleri sürekli değişen 6 uçağı daha var. Bu uçaklar zaman zaman hükümet operasyonlarında kullanılıyor.

Mahkumların yanı sıra JPATS’ın en büyük müşterisi Göç ve Gümrükler Müdürlüğü. Her yıl sınır dışı edilen yaklaşık 100 bin kişi JPATS tarafından taşınıyor. En çok uçulan ülkeler arasında Meksika ve Güney Amerika ülkelerinin yanı sıra Kamboçya, Mısır, Gana, Endonezya, Ürdün, Filipinler ve Pakistan geliyor. Tek yön yolculara bu uçuşlarda kişi başına 40 kilogram bagaj hakkı tanınıyor.

NASIL TAŞINIYOR?

Mahkumlar uçaklara binerken elleri kelepçeleniyor ve hareketlerini sınırlamak için kelepçeler bellerinin etrafındaki zincire bağlanıyor, ayaklarına zincir takılıyor.

Uçakların içinde steril bir ortam yaratmak için masalar ve küllükler sökülmüş durumda. Böylelikle güvenlik güçlerine saldırmak için kullanabilecekleri bir şey bırakılmıyor.

Güvenlik nedeniyle uçakların dış boyamaları düz beyaz olarak tutuluyor. Dikkat çekebilecek herhangi bir amblem kullanılmıyor.

Uçakta taşınan kişilerin profiline göre güvenlik güçlerinin sayıları ve silahlandırılma dereceleri belirleniyor. Çok yüksek profilli tutuklular için açıklanmayan birtakım önlemler alınıyor.

Uçuşların yemek saatine denk gelmesi durumunda tutuklulara yemek veriliyor. Güvenlik nedeniyle uçakların rotaları sık sık değiştiriliyor. Tolga ÖZBEK

Sanal pilot kazandırdı

Alman Lufthansa Havayolları’nın düzenlediği Sanal Pilot Oyunu’nda Ali Ulvi Bayraktar en fazla puanı toplayarak uçak bileti kazandı. İnternet üzerinden oynanan ve Türkiye’den 2 bin 600 kişinin katıldığı oyunda, Lufthansa’nın Avrupa’daki uçuş noktalarına en yakın yeri işaretleyen puan kazandı. Makine Mühendisi Bayraktar, maksimum 30 bin puanlık yarışmada 29 bin 400 puan aldı. Bayraktar’ın ödülü, Lufthansa Türkiye Müdürü Sadık Elmas ile Aslı Erkan tarafından verildi.

Kabin memurlarına simülatör eğitimi

Türk Hava Yolları’nın kabin amiri eğitimlerinde artık adaylar pilotlarla birlikte simülatörde uçmaya başladı. Yaklaşık 1 saat süren eğitimde amir adayları, pilotların acil durumlarda neler yaşadığını, o anki kokpit atmosferini görüyor. Eğitim sırasında acil alçalma, tırmanma gibi durumların yanı sıra çarpışma ikazıyla yapılan manevralar pilotlar tarafından kabin amiri adaylarına gösteriliyor. Uçuşlar, Boeing 737-800 ve Airbus A320 simülatörlerinde gerçekleştiriliyor.

YOLCU HATTI

cockpit@hurriyet.com.tr Faks: 0 212 677 03 64

THY’de filmleri izleyemiyoruz

Türk Hava Yolları’nın uzun menzilli yolcu uçakları Airbus A330 ve A340’larla yaptığım bir çok uçuşta, ciddi paralar harcanan yeni kabin içi eğlence sisteminin tam olarak kullanılamadığını gördüm. Sistemin en önemli bölümü filmler. Bunlar arasında Türkiye’de henüz vizyona girmemiş filmler yer alıyor. Uçuş başladıktan sonra güvenlik prosedürleri yayını yapılıyor ve bu yayın sonrası sistem tekrar açıldığında vizyon filmleri mönüden kayboluyor ve kesinlikle ulaşılamıyor. Bu sistemin geçiş yaparken oluşturduğu bir hata, gerek yazılım ile gerekse mönülerden kolaylıkla düzeltilebilir. Fakat teknik ekibin sadece standart kontrolleri yapması, uçuş ekibinin prosedürleri arasında böyle bir durumun bulunmamasından dolayı bu filmler seyredilemiyor.

(Kaan Kasapoğlu / İSTANBUL)

Çevreci HAVAŞ

TAV Havalimanları Holding grup şirketlerinden, yer hizmetleri veren Havaş’ın Bodrum ve Dalaman istasyonları "ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi", Ankara, Bodrum, Dalaman ve Gaziantep istasyonları da "OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi" sertifikası aldı.

HAVAŞ Genel Müdürü Müjdat Yücel, çevre ve iş güvenliğine yönelik standartlarını her zaman yükselttiklerine dikkat çekerek "Çevre kirliliğini en aza indirmek için Türkiye’de havalimanlarında ilk elektrikli araç kullanıcısı olmuştuk. Şimdi bu öncü yaklaşımlarımızı "yeşil ofis" uygulamasıyla sürdürmeyi hedefliyoruz" dedi.