Cenevre Havalimanı’nda yapılan Avrupa İş Havacılığı Fuarı EBACE’de alınan yeni uçak ve helikopter siparişleri, ekonomik krizin kırılmaya başlandığı işaretini verdi. Toplam 454 şirketin 64 uçak ve helikopterle katıldığı fuar, beklenenin aksine çok hareketliydi.
Yapılan araştırmalar, gelecek 10 yıllık sürede 195.7 milyar dolar değerinde 12 bin 768 iş jeti ve pervaneli turboprop uçağın satılacağını ortaya koyuyor. Pazarın 9 bin 300’ü iş jetleri, 575’i havayolu veya bölgesel jetlerden çevrilen uçaklar, 2 bin 893’ünü de pervaneli turboproplar oluşturuyor. Geçen yıl öngörülen 10 yıllık rakam ise 18 bin 401’di. Yani düşüş yaklaşık yüzde 30 civarında. Araştırmalar, krizin etkilerinin 2010 sonuna kadar kısmen devam edeceğine dikkat çekiyor. 2011’den itibaren yüzde 10’luk bir büyüme öngörülüyor.
İKİNCİ EL HAREKETLENDİ
Pazarın küçülmesine rağmen imalatçılar krizin dibinin görüldüğünü, artık çıkışın olacağına dikkat çekiyor. EBACE’de artık gerçek alıcıların, bu sektöre kalıcı yatırım yapanların geldiği gözlendi. Bunun en önemli göstergesi ise ikinci el uçak pazarında yaşanmaya başlanan hareketlenme. Özellikle düşük uçuş saatine sahip uçaklar, çok hızlı el değiştirmeye başladı.
TÜRKİYE’DEN İLK MÜŞTERİYE FERRARİ
Burnundaki yatay stablize ile adı “bıyıklı uçağa” çıkan Piaggio P180 Avanti’yi Türkiye’den satın alacak ilk müşteriye, bir kırmızı Ferrari otomobil hediye edilecek. Geçen yıl kontrolü Ferrari Ailesi’ne geçen imalatçı, P180 ile farklı pazar yakaladı. Motorları kuyrukta ters doğrultudaki uçak, saatte 593 kilometre hıza çıkabiliyor. Jetleri zorlayan bu sürati, 7 koltuklu, rahatlıkla ayakta durulabilir kabinle birlikte sunan P180’in bir saatlik işletme maliyeti ise bin dolar civarında. Uçak, İstanbul’dan Londra’ya duraksız uçabiliyor. P180’in standart donanımlı fiyatı 7 milyon 195 bin dolar. Piaggio, aynı zamanda Formula 1 takımlarından Ferrari’nin de sponsorları arasında.
FUARDAN NOTLAR
WINGLET’Lİ FALCON’LAR Fransız imalatçı Dassault, EBACE’de winglet olarak adlandırılan kıvrık kanat uçları havacılık otoriteleri tarafından sertifiye edilen Falcon 2000LX modelini işadamlarının beğenisine sundu. Ayrıca Londra’nın kısa pistli City Havalimanı’na iniş sertifikası alan Falcon 7X de EBACE’deydi. KABİNLERE ÖZEL TASARIM NetJets’in uçak kabinlerini dünyaca ünlü mimar Lord Norman Foster’a emanet etmesinden sonra iş jetlerinde kabin tasarım çılgınlığı yaşanıyor. Fuarda BMW tarafından tasarlanan Falcon 900EX, işadamlarının beğenisine sunuldu. Versace de geçtiğimiz yıllarda uçak ve helikopter kabini tasarımı yapmıştı. EMBRAER LINAGE 1000 Brezilyalı imalatçı Embraer, bölgeler ERJ190 uçağından geliştirilen iş jeti Lineage 1000’i ilk müşteri olan Abu Dabi merkezli Prestige şirketine teslim etti. GLOBAL 5000 MENZİL UZATTI Kanadalı Bombardier şirketinin Global 5000 modeli, gövde içine konulan özel yakıt tankları ile menzili 741 kilometre uzattı. Uçak böylece duraksız 9 bin 630 kilometre uçabilecek. RJ’LER İŞ JETİ OLUYOR THY’de de uzun yıllar kullanılan RJ100, 85 ve 70 serisi bölgesel uçaklar kabin modifikasyonu ile 10-30 koltuklu iş jeti haline getiriliyor. ECLIPSE VE CIRRUS JET YOKTU Bu yıl EBACE’e sıkıntılı günler geçirerek iflasını açıklayan Eclipse şirketi katılmadı. Tek motorlu pervaneli uçak pazarında hızla büyüyen Cirrus şirketi ise jet uçağını 2012’de teslim edecek. EN YAŞLI UÇAK Fuara katılan en yaşlı uçak, Beechcraft şirketinin 1957 model C-45 tipi çift motorlu uçağıydı. Restorasyonu üç yıl süren uçak, nostaljik uçuşlarda kullanılıyor. HAWKER DİRENİYOR Yeniden yapılanmaya giren şirket, fuara getirdiği uçakların yanı sıra kapalı alanda Premier 2 ile King Air 350i uçaklarının mock-up’larını sergiledi. CESSNA COLUMBUS’U DURDURDU Cessna, orta menzilli uçak pazarına hazırladığı yeni modeli Columbus projesini ekonomik kriz nedeniyle dondurdu. Şirket isteyen müşterilerine depozitolarını da iade etmeye başladı. Columbus Türkiye’den 4 sipariş almıştı.
Bunları kaçırmayın
? Emirates, Dubai’den aktarma yapacak first ve business class yolcularına ücretsiz konaklama imkanı sunuyor. 15 Eylül’e kadar geçerli promosyonda konaklama The Adress Downtown Burj Dubai’de. ? British Airways, vergiler dahil gidiş-dönüş New York’a 438, Chicago’ya 558, Los Angeles ve San Francisco’ya 504, Seattle’a 604 ve Washington’a da 498 Euro’dan başlayan fiyatlarla uçuruyor. ? Katar Havayolları Dubai’ye 164, Pekin’e 185, Delhi’ye 283, Singapur’a 292, Hong Kong’a 367, Osaka’ya da 368 Euro’dan başlayan fiyatlar sunuyor. Ekonomi sınıfı biletlere vergi ve servis ücretleri dahil değil.