IŞİD koalisyonunda son durum

Hâlâ ikna turları devam ediyor.

Amerikan Dışişleri Bakanı John Kerry daha dün Senato oturumunda söyledi.

ABD'nin IŞİD'e karşı küresel koalisyona davet ettiği Türkiye dahil birçok ülke önümüzdeki günlerde kararını verecek.

Kim, hangi ölçüde, nasıl bir katkı sağlayacak göreceğiz.

Ama ondan önce, sizinle Amerikan Yönetimi'nin bu konuda Washington'daki gazetecilere düzenli olarak dağıttığı bir bilgi notunun son halini paylaşmak istiyorum.

Obama Yönetimi'nin Türkiye dahil IŞİD'e karşı destek beklediği ülkeler, 17 Eylül 2014 itibarıyla nerede duruyorlar, derli toplu biçimde görebilmeniz için.

*

Bu bilgi notunu Amerikan Dışişleri Bakanlığı hazırlıyor.

Ve "IŞİD'e karşı uluslararası çabalar" ile "IŞİD'e karşı lider açıklamaları" başlığıyla iki liste yayınlıyor.

Önce bu iki listeyi tasnif ettim.

Hangi ülkeler "çaba" listesinde, hangileri "açıklama" yapmış tek bir tabloda birleştirdim.

Sonra da buna, 5 Eylül'de Galler'deki NATO Zirvesi sırasında belirlenen, ABD ve diğer 9 ülkenin oluşturduğu "çekirdek koalisyon"u ekledim.

Böylece IŞİD'e yönelik mücadelede belirleyici olacak üç aşamayı, size tek bir resimde göstermeye çalıştım.

İşte tablo ve benim çıkardığım bazı sonuçlar:

*

* Çekirdek koalisyon üyeleri

SONUÇLAR

* Listede "çaba", "açıklama" ve "çekirdek koalisyon" kategorilerinin hepsinde toplam 47 ülke ve 4 uluslararası organizasyon var.

* Kategoriler, IŞİD'e yönelik mücadelede bir dereceye işaret etmiyor. Bazı ülkeler sadace "çaba" sınıfında bazıları sadece "çekirdek koalisyon" bazıları da sırf açıklama yapıp bırakmış.

* En kalabalık olan "çaba" listesi. 42 ülke ve 1 uluslararası organizasyon (Arap Birliği) var. "Açıklama" listesinde 20 ülke ve 4 örgüt bulunuyor. "Çekirdek koalisyon"da ise 9 ülke.

* Türkiye bu listelerin ikisinde var. "Çaba" ve "çekirdek koalisyon"da. "Açıklama"da ise yok. ABD'nin gözünde Ankara Hükümeti'ndeki hiçbir Türk liderin IŞİD'i kınamadığı anlamına geliyor bu.

* Detaylı bir şekilde aktarılan lider açıklamaları, devlet başkanı ve bakanlar dışında, üst düzey devlet görevlilerini de kapsayabiliyor. Örneğin bu listede Mısır’dan sadece Başmüftü Şevki Allam var. Ama politikacılar açıkça IŞİD’ı kınamaktan kaçınırken hiç değilse başmüftünün bir açıklamasının olması, Mısır’ın bu listeye dahil edilmesi için yeterli görülmüş.

* IŞİD karşıtı uluslararası çabalara ortak olmayıp sadece IŞİD’e karşı lider seviyesinde açıklama yapanlar ise Endonezya, Letonya, Malezya ve Maldivler. Aynı şekilde uluslararası örgütlerden NATO, Birleşmiş Milletler ve İslam İşbirliği Örgütü de IŞİD’e karşı çabaların değil, lider seviyesinde IŞİD karşıtı açıklama yapanların grubunda.

* Bu arada en ilginç ayrıntılardan biri de Polonya’nın durumu. Normalde bu kategorilerin en üst seviyesi olarak düşünülmesi gereken "çekirdek koalisyon"da Polonya. Ama buna rağmen ne IŞİD’e karşı çabaların ortakları arasında ne de lider seviyesinde IŞİD’e karşı açıklama yapan ülkeler listesinde.

* Bir diğer ilginç ayrıntı da İsrail ile ilgili. IŞİD'le mücadelenin en önemli boyutlarından biri İsrail. Çünkü örgütün İsrail'e yönelik bir eylem düzenleyerek Müslüman dünyasında daha geniş bir tabana yönelme hedefi içine girmesi, Washington'da en çok kaygı uyandıran konulardan biri. O yüzden "çaba" listesinde var. Ama "açıklama" listesinde yok İsrail. Dikkat çekmemek için. Tıpkı Türkiye gibi.