Alinghi Amerika Kupası’nı kaptırmadı

Yani ortamı, güzelliklerini ve heyecanı biliyorum. O yüzden Salı günkü yarışı ve Amerika Kupası’nı anlatırken, sakın bana "Adama bak sanki oradaymış gibi yazıyor" diye kızmayın.

Gönül bu Alinghi’ye de konar, Emirates Team New Zealand’a da. Benimki, önce Alinghi’ye meyletti, sonra öbüründe karar kıldı. Doğrusu bu...

Salı günkü yarış öncesinde durum 4 - 2 Alinghi lehineydi. Bir zafer yarışın nihai sonucunu belirsizleştirir, heyecanı arttırırdı, olmadı. Ve Amerika Kupası dilinde ’savunucu’ olarak nitelenen, Amerika Kupası’nın sahibi Alinghi, son yarışı 1 saniye fark ile kazanarak durumu 5 - 2 yaptı ve kupayı kaptırmadı.

Bu son yarış, Amerika Kupası’nın en heyecanlı yarışıydı. Hakem heyeti tarafından cezalandırılmasına rağmen, hep önde giden ama Alinghi’nin güçlü taktik konumu nedeniyle arayı bitiş çizgisini birinci geçmesine yarayacak şekilde açamayan Emirates Team New Zealand, şimdi kuşkusuz bu başarısızlığın nedenlerini derinlemesine araştıracak.

Amerika Kupası Televizyonu ve Radyosu’ndan canlı yayımlanan, gelişmiş bir bilgisayar yazılımı ile saniye saniye yeniden canlandırılarak sürekli analiz edilen ve özellikle radyodaki sunucunun bir at yarışı kıvamında anlattığı Amerika Kupası finallerinde Emirates Team New Zealand’ın, 3 yarışı önde gittiği halde kaybetmesi, dünyanın bu en eski kupasının yeniden Avrupa’da kalmasını sağladı. Yani sonucun 5 - 2 olmasına bakmayın, mücadele birbirine çok denk ekipler arasında geçti.

İsviçreli işadamı Ernesto Bertarelli’nin, kurulduktan hemen sonra 2003 yılında kupayı kazanan Alinghi takımının bu ikinci zaferi, Amerika Kupası gibi efsanevi bir spor karşılaşmasında kurumsal ve sonuç odaklı yaklaşımın başarı getireceğinin en somut örneklerinden biri.

Bir yandan, dünya sporunun olimpiyatlardan da eski bir geleneğini bugün yaşatmanın, diğer yandan bu başarıya yeni yüzyılın yönetim ve üretim teknikleri ile ulaşmanın coşkusunu yaşayan Bertarelli, yarış sonrasında, "Bu zafer, öncekinden zordu. 2003 yılında kazanırken sanırım biraz saftım. Son 10 günde öğrendiklerim, bu işe başladığım 2000 yılından bu yana öğrendiklerimden çok daha fazlaydı. İnanılmaz insanlarla paylaştığım inanılmaz deneyimler nasıl iyi bir takım olunacağını öğretti. Yaptığım en zor şey buydu ve çocuklarımın doğumu dışında bugün hayatımın en mutlu günü" diyordu.

Emirates Team New Zealand için ise sonuç üzücüydü. Bunun temel nedeni kuşkusuz kaybetmiş olmak. Bir diğer neden ise, önde gidilen 3 yarışın son anda kaybedilmesi. Başkan Grant Dalton, "Takım ile çok gurur duyuyorum kuşkusuz ama Alinghi daha iyiydi. Buraya katılmaya değil kazanmaya geldik ve bunu yapamadık. Şimdi durup bir düşünmemiz gerek" diyor. Bu, takımda ciddi değişiklikler yapılabileceği anlamına geliyor kuşkusuz.

Kazananın sonraki yarışın kurallarını belirlediği bu efsane karşılaşmanın yenisi, önümüzdeki 4 yıl içinde yapılacak. O güne kadar da Amerika Kupası, Alinghi Müzesi’nde kalacak.

Kazanan büyük kazanıyor...

Amerika Kupası’na katılabilmek çok önemli. Katılıp da kazanmak hem ekibe, hem ekibin ülkesine, hem de yarışın yapılacağı şehir ve şehirlere çok şey katıyor. İşte 32. Amerika Kupası’nın kazananları:

Valencia Şehri: Belediye, denizi olmayan İsviçre’nin bayrağını taşıyan Alinghi’nin, yarışın denizde yapılması kuralı nedeniyle açtığı ihaleye katıldı ve kazandı. Yaklaşık 400 milyon Euro harcayarak, viraneye dönmüş bir bölgesini şehire yeniden kazandırdı. Bu yatırım şehire 5 milyon yeni ziyaretçi ve yaklaşık 5 milyar Euro olarak geri döndü. Tarihi çok, albenisi yok Valencia, dünya medyasının dilinden düşmedi, dünya yıldızlarının ziyaret ettiği yerlerden biri haline geldi. Medya etkisi açısından olimpiyatlarla karşılaştırılan Amerika Kupası ile Valencia Akdeniz’in önemli şehirlerinden birine dönüştü. Hedef, bundan sonra kültürel yatırımları arttırarak, şehirin tarihi kimliğini öne çıkartarak Valencia’yı Barcelona ile rekabet edebilir hale getirmek.

Ernesto Bertarelli ve Alinghi: Babasından miras kalan ilaç şirketini dev bir biyoteknoloji şirketine dönüştürerek vizyonerliğini ve iş becerilerini sergileyen Bertarelli, 7 yıl gibi bir sürede Alinghi gibi bir spor markasının yaratılabileceğini gösterdi. Alinghi bugün logosu çok iyi bilinen, ürünleri için mağazaların önünde kuyrukların oluştuğu, 170 kişinin çalıştığı dev bir şirket. Alinghi’ye, sporun büyük iş olduğu yeni yüzyılın simge şirketlerinden ve markalarından biri diyebiliriz. Amerika Kupası 2007 zaferi Alinghi’nin 2011 yılına kadar yelken dünyasında etkin güçlerden biri olmasını garantilediği gibi, herkesi yeni sürprizlerle karşı karşıya bırakabilir.

Çin ve Güney Afrika: Bu iki ülke ilk kez Amerika Kupası’na ekip gönderdi. Çin’in yelken ile pek ilgisi yoktu, önce Amerika Kupası, geçenlerde de Volvo Ocean Race katılımı ile belli ki Çin yelken aracılığıyla ülkeyi dünya medyasının odak noktalarından biri haline getirmeyi hedefledi ve bunu başardı. Sert denizi ile okyanus yarışçılığının önemli merkezlerinden biri olan Güney Afrika ise ağırlıklı olarak acemilerden oluşan siyah beyaz karması Team Shosholoza ile 32. Amerika Kupası’nın maskotu oldu. Nihai sonuç iyi olmayabilir ama Shosholoza bir ekip sporu olarak yelkenin birleştirici yönünü çok iyi sergiledi.

Yarışa katılmanın maliyeti ne?

Amerika Kupası’na katılan tekneler, bayrağını taşıdığı ülkede, belli bir formüle göre yapılmak zorunda. Teknelerin en son teknoloji ile yani karbon kompozit sistemle yapılması gerekiyor, çünkü hafiflik ve performansı bu teknoloji sağlıyor.

Konu tekne yapımı ile bitmiyor. Eğer kazanma isteği ciddi ise ikinci teknenin de yapımı gerekiyor. İkinci tekne, bilgisayarlar çok gelişmiş olsa da aynı hava şartlarında farklı ayarların ne sonuç verdiğinin saptanmasını, A takımı ve yedeklerin belirlenmesini kolaylaştırıyor.

Aynı futbol takımı kurar gibi, teknede yarışacak 17 kişi ve yedeklerinin belirlenmesi, bunların sürekli çalışması, çalıştırılması, taktikler, başlangıç ve bitiş stratejileri üzerinde durmaksızın çaba gösterilmesi gerekiyor. Tekne çiftlenmişse, takımdaki sporcu sayısı da ikiye katlanıyor.

Ve tabii bu ekibi profesyoneller yönetiyor. Alinghi’nin dümencisi Ed Baird gibi bir efsane isim 4 yıllık bir kampanya dönemi için 1 ile 5 milyon Euro arasında bir ücret alıyor. Alinghi’nin 4 yıllık bütçesi bilinmiyor. Tahminler, 60 - 100 milyon Euro arasında değişiyor. Çok başarısız olan BMW Oracle’ın bütçesinin bundan fazla olduuğu tahmin ediliyor.

Kazanmak değil orada olmak için katılanların ise 4 yılda 15- 20 milyon Euro arası harcama yaptıkları belirtiliyor. Yani Çin ve Güney Afrika açısından bakıldığında, yapılan bu harcamalar ülkeye fazlasıyla geri dönmüş oluyor.