İnsan eliyle yapılan suni seçilimi uygulamaları birbirinden çok farklı özelliklere sahip birçok köpek ırkının doğmasına sebep olmuştur. Bu çeşitlilik yetenek ve iş yapabilme konusunda da insanın en yakın dostu olan köpeklerin muazzam özellikler kazanmasıyla sonuçlanmıştır.
Gelin bu hafta köpek ırklarının ‘en’lerine bir göz atalım...
*En akıllı köpekler:
Köpeklerde akıllılık; eğitim, iş yapabilme ve problem çözme yeteneklerindeki gelişkinliğiyle belirlenir. Bu özellikleri en yüksek seviye barındıran ‘Border Collie’ ve ‘Malinois’, en başa oturtulacak köpek ırklarıdır.
TAZILAR BİR NUMARA
*En hızlı köpekler:
Dünyanın en hızlı koşan köpekleri tazılardır. Tazı grubunun içinde de hızıyla bir numara olarak ipi göğüsleyen ‘Greyhount’ tazısıdır.
Barınaklar koşulları her ne kadar iyileştirilmiş olsa da köpekler için geçici barınma görevi görmelidir. Kaldı ki ülkemizdeki barınakların durumu pekişe iç açıcı değil... Çoğu barınak kapasitesinin çok üzerinde dolulukta, fiziki koşulları yetersiz ve personel sayısı az. Sokak köpeği kavramı bir zamanlar sahipli olup sahibi tarafından terk edilen ve daha sonra da kontrolsüz şekilde üreyerek sayıları ciddi oranda artmış olan köpeklerden oluşmaktadır. Yani gökten zembille inmemiştir. Bugün barınakları ziyaret ettiğinizde birbirinden güzel, melez köpeklerle karşılaştığınız kadar, saf kan olup terk edilmiş bir çok köpeğin de orada yaşamakta olduğuna şahit olursunuz. Bu doluluğun engellenmesi ve sahipsiz köpeklerin refahı için tek formül ‘KISIRLAŞTIRMAK, AŞILAMAK, SAHİPLENDİRMEK ve YAŞATMAKTIR...’
Köpek sahiplenmek isteyen insanların bu barınaklara yönlendirilmesi için bir takım stratejiler geliştirilmesi ailesine yeni bir dost kazanmak isteyen insanlarla barınakta sahiplenilmeyi bekleyen binlerce hayvanı buluşturabilecektir. Bu durum için neler yapabileceğimize şöyle bir göz atalım:
- Barınakların fiziki koşullarının insanların ziyaretine uygun hale gelecek şekilde iyileştirilmesi.
- Halkın ve özellikle çocukların bilinçlendirilmesi hedefli eğitim programlarının düzenlenmesi.
- Belediyelerin ve sivil toplum örgütlerinin barınaklardaki köpeklerin sahiplendirilmesi hedefli etkin şekilde sosyal medya kullanımına yönelmesi.
Onun ihtiyaçlarına yönelik kaliteli ve düzenli öğünler alması sağlıklı olabilmesinin ana şartıdır. İster kuru mama ister çiğ besleme ya da evde ısıl işlemle hazırlanan yemekler olsun köpeğinizi günde en az iki kez beslemek gerekmektedir. Köpekler bazen yemeğe karşı olan ilgilerini kaybedebilir ve iştahları düşer. Bu durum sahiplerini endişelendirir ve mutsuz edebilir. Dostunuzun yemeğini reddetmesi ve iştah kaybının olası sebeplerine şöyle bir göz atalım;
*Sağlık nedenleri:
Köpeğin birkaç öğünü birden atlaması hasta olduğunu işaret edebilir. Enfeksiyon kaynaklı ya da metabolik kökenli hastalıklar köpeklerde iştah kaybına sebep olabilir.
ÖĞÜNLERİ LEZZETLENDİRİN
*Doğru mama seçimi:
Köpeğiniz için tercih ettiğiniz mamanın düşük kaliteli ya da lezzetsiz bileşenlerden oluşuyor olması onun yemeğe karşı direnç göstermesine neden olabilir. Kaliteli besinlerin tercih edilmesi ve öğünlerini lezzetlendirmek hedefli tatlandırıcıların kullanılması bu problemin çözümü olabilir.
Bu birliktelikte onların bizlere gösterdiği bağlılık, sadakat ve koşulsuz sevgi bizim mutlu olmamız için oldukça yeterli ve doyurucudur. Peki bizler dostlarımızı en az bizi mutlu ettikleri kadar mutlu edebilmek için neler yapabiliriz.
-Köpekler doğaları gereği bir arada sürü halinde yaşayan hayvanlar oldukları için en mutsuz oldukları durum yalnızlıktır. Dostunuzla azamide dirsek temasında olmak bol bol bir arada vakit geçirmek onları çok mutlu eder.
-Köpekler gezmeyi, keşfetmeyi seven canlılardır. Köpeğinizle yapacağınız düzenli gezinti programları, zaman zaman gideceğiniz uzun doğa yürüyüşleri onları rahatlatacak ve sizinle birlikte yaptığı bu aktiviteler onları mutlu edecektir.
-Beslenmek, organizmanın devamlılığı ve bağışıklığın oluşması için oldukça önemlidir. Köpeklerimiz için hazırlayacağınız lezzetli öğünler ve ara ara ikram ettiğimiz atıştırmalıklar onlar için keyif verici olacaktır.
-Sevimli dostlarımız interaktif canlılardır. Zaman zaman bizlerle ve kendi türdeşleriyle oyun oynamak ihtiyaçlarıdır ve onları son derece mutlu eder.
-Köpekler sevildiklerini anlamak isterler. Fırsat buldukça onlara olan sevgimizin göstergesi olarak dokunmak, okşamak, güzel sözler söylemek çok hoşlarına gider.
Evlerde yaşayan dostlarımız yaz ve bahar aylarına göre daha az havalandırılan ve özellikle kalorifer ile ısınan kuru ve oksijenden fakir havaya maruz kalmak zorunda. Ayrıca dışarıya gezmeye çıktığında soğuk ve eve girdiğinde sıcak havayla temas etmek adaptasyonu güçleştirmekte. Dostlarımızın sağlığını tehdit edebilecek olan bu durumlara karşı bağışıklıklarını güçlendirmek, alınacak en iyi önlem olacaktır. Onların immün sistemlerini dinamik tutabilecek unsurlara şöyle bir göz atalım:
*Beslenme:
Bu dönemlerde köpeğinizin ihtiyaç duyacağı özellikle esansiyel aminoasitlerden zengin bir rasyon hazırlamak; eğer bahçede yaşatılan bir köpekse ihtiyacı olacak kalori açığını tamamlayacak miktarda ölçülendirme yapmak önemlidir.
KORUYUCU KIYAFET ÖNERİSİ
*Soğuk Havanın Etkilerini Azaltmak:
Evde yaşayıp dışarıya gezintiye çıkartılan köpeklerin özellikle ince ve kısa tüylü olanlarının koruyucu kıyafetler kullanılarak ısı farkından doğacak etkileri minimalize etmek, dışarıda yaşatılan köpeklerin de barındırılma koşullarının iyileştirilmesi soğukla olan mücadeleyi artırarak bağışıklığa destek olacaktır.
Enteresan olan bu ırkların birbirinden farklı fiziksel ve karakteristik özelliklerinin olmasıdır. Genellemede bazı köpek ırkları vardır ki bunlar başının dikine gitmeyi seven, itaat etmekten pek hoşlanmayan ve inatçı karaktere sahip olanlardır.
Özellikle birlikte yaşayacağı patili dostundan yüksek seviye itaat ve eğitim beklentisi olanların seçmemesi gerekli olan bu ırklara şöyle bir göz atalım:
*İNGİLİZ BULLDOG: Çok eski zamanlarda sığır çobanlığı yapan insanların kendilerine yardımcı olması hedefli ürettikleri isminden de anlaşılacağı gibi İngiltere kökenli bir ırktır. O dönemlerde asi boğa ve sığırların güdülmesi ve yönlendirilmesinde göstermiş oldukları korkusuzluk ve inatçılık günümüzde pet olarak beslenen İngiliz bulldoglar’da da hala devam etmektedir.
Tıpkı bizler gibi duygu durumları ve ruh halleri değişken olabilir. Onlarla kuracağımız diyaloglarda bizden farklı ve tür dışı canlılar olduğunu, farklı alışkanlık ve isteklerinin olabileceğini unutmamalıyız.
*Sarılmak ve öpmek:
Köpeklerin duygu durumlarını ifade etmede sarılmak ve öpüşmek var olmayan davranışlardır. Kendi köpeğinize sarılıp öptüğünüzde size olan güveninden ötürü buna tolerans gösterecektir. Ama bu kısıtlayıcı durum karşısında tanımadığı insanların sarılmalarına da katlanacağı anlamına gelmez.
*Uyku esnasında rahatsız edilmek:
Köpekler tetikte uyuyan canlılardır. Uyudukları esnada onlara sarılmaya çalışmak, ani dokunma hareketlerinde bulunmak irkilmelerine ve bazen de reaksiyon vermelerine neden olabilir. Onları uyurken iyi niyetli bile olsa rahatsız etmemek gerekir.
*Yemek yerken uyarılmak:
Gün içerisinde basit tekrarlı birkaç öksürük ciddiye alınmayacak vücut reaksiyonu olarak kabul edilse de; sık, inatçı, kuru, hırıltılı, balgamlı hatta kanamalı öksürükler, dostunuzun ciddi bir sağlık sorunu olduğuna işaret edebilir. Aslında çoğunlukla bir semptom olan öksürüğün sebeplerine göz atalım...
*Mekanik Tıkanmalar:
Özellikle kemik parçası, balık kılçığı, çim ya da buna benzer yabancı cisimlerin yutulması ve yutak bölgesinin arka kısmının tıkanması sonucu vücudun refleksi olan öksürükle karşılaşmak olasıdır. Ayrıca hızlı yemek yiyen ve su içen köpeklerde solunum yoluna kaçan partiküller öksürüğü tetikleyerek kusma ve kanamaya yol açabilir.
*Irk Yatkınlığı Patolojileri:
Özellikle küçük ırklara spesifik olan soluk borusu daralması ya da çökmesi olgularıyla basık suratlı ırklarda görülen yumuşak damak sarkması inatçı öksürüklere sebep olabilir.
GECE ÖKSÜRÜĞÜNE DİKKAT