Erdoğan’ı şaşırtan yeşil kart gerçeği

Çünkü, “Yahu yakınlarınıza iş verdim, ne istiyorsunuz” diye sorduğunda, “Yaktın bizi; onları sigortalı yaptığın için yeşil kartlarımız iptal ediliyor. Bizi çalıştıracaksan sigortalı yapma” yanıtı almıştı.
Yardımcı, son Ekonomik ve Sosyal Konsey’e TOBB temsilcisi olarak katıldı ve Başbakan Tayyip Erdoğan’a olayı anlatma fırsatı buldu, soruna çözüm istedi.
Erdoğan, duyduklarına çok şaşırdığını şu cümlelerle gösterdi:
“Nasıl olay bu, olur mu böyle bir şey? Biz kartlı sayısını 13 milyondan 9 milyona düşürdük. Bundan sonra olmayacak böyle olaylar, bir çaresine bakmalı. Belki çalıştığı sürede yeşil kartı dondurabiliriz.”
MESLEK EDİNMEK DE İSTEMİYORLAR
Uzun yıllardır böylesi örnekler yaşanıyordu, ben de birkaç yıl önce farklı bir örneği yazmıştım; ancak TOBB’un 5 yılda 1 milyon işsize meslek edindirme amacıyla başlattığı “BECERİ 10” projesinde düşündürücü gelişmeler yaşandı.
Bu projede işsizlere, mesleki kurs veriliyor; kursun başladığı günden itibaren staj süresi de dahil kursiyer sigortalı yapılıyor, günde 15 TL de harçlık alıyor.
Yapılan alan araştırmalarında işsizlerin kurslara talepkar olmadığı görülünce ‘neden’ araştırması yapılıyor ve karşıya şu gerekçe çıkıyor:
“Sigortalı olunca Yeşil Kart gidiyor, yakacak ve yiyecek yardımı kesiliyor.”
Sorun üzerinde TOBB ve projeye katkı veren kamu kurumları çalışıyor, Yeşil Kart ile ayni yardımların ayrılması ilk akla gelen seçeneklerden biri.
Tabii iktidara “3Y” (yoksulluk, yasaklar ve yolsuzluk) ile mücadele için geldiğini söyleyen bir partinin hükümet ettiği bir dönemde, hele hele yüzde 20’lik en yoksul kesimin toplam gelirden aldığı payın yüzde 5.6’da kaldığı, en zengin yüzde 20’nin (en yoksula göre 0.4 kat artışla) yüzde 46.7’ye çıktığı bir Türkiye’de çözüm o kadar da kolay değil, cesaret de gerektiriyor. Bu arada diğer 2Y’de nereye geldiğimizi, yasakların korkularla güçlenip güçlenmediğini, yolsuzlukları dile getirenlerin gördüğü muameleyi de herkesin değerlendirmesine sunmakta yarar var.
KALDIRILSIN DİYEN YOK
Çare için harıl harıl çalışanların “Yeşil Kart kaldırılmasın” ilkesi üzerinde anlaştıklarını söylemeli; ancak insanları çalışmaya, iş sahibi olmaya teşvik eden bir yeni yöntem aranıyor.
Burada, ailede bir sigortalı bulunması halinde Yeşil Kart’ın diğer aile fertlerinin ihtiyaçları çerçevesinde sürdürülmesi bir seçenek.
Ailede bir kişinin çalışması halinde sistemi daha da özendirici bir noktaya getirmek de bir başka seçenek.
Aslında burada CHP’nin Aile Sigortası benzeri formüllerin daha önemli olduğu üzerinde duranlar da çok; çünkü böylece ayni yardımlar kaldırılırken Yeşil Kart uygulamasının sürdürülebileceği belirtiliyor.
Bu tartışma seçim öncesi daha da önem kazanıyor; çünkü TÜİK’in şu birkaç verisi dahi çare bulmadaki zorluğu netlikle ortaya koyuyor:
Türkiye’de 12 milyon kişi yoksulluk sınırının altında kalmışken her 100 hanenin 30’u çok ağır olmak üzere 60’ı borçlu, her 100 kişiden 60’ı geliri düştüğü için daha ucuz ürün kullanmaya başlamış.