Balık var balık, Rüzgar balığı!

Denize girdiğimiz ilk günü hiç unutamıyorum. Ayaklarını suya ilk değdirdiğim anda kafasını kaldırıp yüzüme bakışını da. “Bu ne büyük küvet, artık burada mı yıkanacağım, oyuncak ördeklerim nerede, anne iyi misin?” der gibi bakıyordu. Yüzdürmeye çalıştığımda karışık duygular içine girdi Rüzgar. Bir çocuğun yüzünde on saniye içinde panik, korku, heyecan, sevinç, dumur, kızgınlık gibi ifadelerin hepsini görebilir misiniz? Ben gördüm. Sonra üşüdü. Bir taraftan çıkıp bana sarılarak ısınmak istedi, diğer taraftan suyun içinde daha çok kalmak. Gitti, geldi. Kaldırdım, indirdim. İçini çeke çeke, kahkaha atmasına bayıldım. “Balık var balık Rüzgar balığı” diye bağırdığımda keyiften dört köşe olmasını, sekiz köşe bir halde izledim.
Tesadüf aynı günün akşamı eve geldiğimizde bir televizyon kanalında bebeklere yüzme eğitimiyle ilgili bir haber izledim. Görüntüler London Baby Swim’e aitti. Resmen bebekleri suyun içine atıyorlar, debelene debelene yüzmesini sağlıyorlardı. Phil Shaw ve Ana Torres’in 2008’de kurduğu London Baby Swim’in aralarında altı haftalık çok küçük bebeklerin de bulunduğu 500 öğrencisi olduğu söyleniyordu. 49 yaşındaki Phil, yüzme derslerinin hareket ve öğrenme yetisinin gelişmesine yardımcı olduğunu anlatıyordu. Bebekler, dokuz aya kadar su altındayken nefes borularını otomatik olarak kapatma refleksine sahip oldukları için havuza hemen alışıyorlarmış. Yani su yutmuyorlarmış. Yüzmede bebeklerin sağlığını tehdit eden hiçbir unsurun bulunmadığını belirten Shaw şöyle devam etti: “Bebeklik döneminde beynin büyümesi çok hızlı oluyor ve yüzme sayesinde bebeklerin öğrenme ve uyarı dürtüleri de gelişim gösteriyor.” Bütün bunlar iyiydi güzeldi de bebeği suya atmak ne kadar doğruydu?

BEBEĞİ SUYA ATMAK YANLIŞ

Pazartesi günü ilk işim Türkiye’de bu konuda bir uzman var mı diye araştırmak oldu. Fenerbahçe Spor Kulübü Yüzme Antrenörü ve Terakki Vakfı Okulları Yüzme Takımları Koordinatörü Levent Camuşcuoğlu’na ulaştım. Çamuşcuoğlu bebek yüzmesiyle ilgili eğitimi 1996’da Amerika Yüzme Antrenörleri Birliği kursundan almış. Uzun yıllar Terakki Vakfı Okulları’nda 2-4 yaş arası çocuklara yüzme eğitimi vermiş. Levent Hoca’nın bebeklerin yüzmesiyle ilgili önerileri şöyle: “London Baby Swim bir kişinin geliştirdiği istisnai bir teknik. Çocuğu alıp hemen suya atmak diye bir şey yok. Burada eğitimin amacı bebeğin su içerisinde yardımsız bir şekilde su üstünde kalabilmesini sağlamak. Sırtüstü yüzme pozisyonunda kafasını tutarak onu alıştırmak daha doğru olur. Bebekleri suya atmak onların çırpınmalarını seyretmek çok yanlış. Bu değil bebeğe çocuğa bile yapılmaz. Havuzun hijyeni çok önemli, ortamın sıcaklığı, suyun sıcaklığı daha da önemli. Bebek üşümemeli. Mümkünse havuz tuz jenarötörlü ve iyon veya ozonla temizleme sistemine sahip olmalı. Yüzme ebeveynin ayakta durabileceği bir havuzda ya da denizde çocuğun gelişimine uygun egzersizler eşliğinde öğretilmeli.”

Levent Hoca altı aylıktan beş yaşına kadar olan çocuklara eğitim verdiğini söylüyor. Yüzme dersinin pedagojik içerikli bir eğitim olduğunu vurguluyor: “Bu aktivitenin temel amaçlarından biri de rahatsız edici dış etkenler olmadan, çocuklarımızla kaliteli zaman geçirmek. Su içindeki bir oyun gibi de düşünülebilir. Sudaki bebeğin gelişimi şarkılar, tekerlemeler, ritüeller, güvenli tutuş şekilleri, özgürlüğünü kısıtlamayan hareketleriyle oyunlar ve keşiflerle uyarılmaktadır. Her zaman “çocuk ne istiyor?” sorusu ön planda olmalıdır! En fazlasını yapmak yerine, gelişimine uygun ideali desteklemek gerekir. Talep yerine teşvik! Bu motivasyonu yüksek tutar.”
Levent Hoca lafı suyun faydalarına getiriyor: “Su bir çok faydayı da yanında getiriyor. Karada uygulanması güç veya yaş itibariyle imkansız olan hareketler, suda rahatlıkla yapılabilir. Sudayken ebeveyn ve çocuk arasında karşılıklı güven ve emniyet hissi gelişiyor. Su, solunum kaslarını, kalp ve damar sistemini, iskelet ve bağışıklık sistemini de güçlendiriyor. Bebeğin duyularını tetikleyen oyun ve egzersizler, sinyanler şeklinde sinir sitemine aktarılıp beyne iletiliyor. Bu süreç ne kadar sık yaşanırsa konsantrasyon ve koordinasyon becerileri de aynı ölçüde gelişir. Yaşa uygun olarak seçilecek bir programla bu dersler tam bir aile eğlencesine dönüşebilir. Gerekli güvenlik koşulları ve kurallara uygunluk sağlandığında, bebeğiniz ve çocuğunuz kendini suda küçük bir balık gibi hissedebilir.”

Paniklerseniz bu duygu çocuğa geçer
UZMAN GÖRÜŞÜ

Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzman Dr. Hülya Bingöl bebeklere mümkün olabildiğince en erken zamanda yüzme öğretilmesi taraftarı. “Bebek anne karnında suyun içinde büyüdüğü için bu deneyimini unutmadan suya alıştırılmalı” diyor. Bu noktada çocuğu suya sokan kişiye yani anneye büyük iş düştüğünü belirtiyor: “Çocuk hayatı boyunca bütün kaygılarını anneden alır. Köpekten korkan annelerin çocukları da köpekten korkar. Denize ya da havuza sokarken korkarsanız paniklerseniz bu duygu hemen çocuğa geçer. Olabildiğince rahat olmaya çalışın.”