Doğum sonrası depresyonu (postpartum depresyon) nedir?

‘Doğum sonrası depresyonu (postpartum depresyon) nedir?’ sorusuna yanıt aradım. Kadınlar, doğum sonrasındaki ilk yıl içinde psikiyatrik hastalıklar (anksiyete bozuklukları, obsesif-kompulsif hastalıklar, depresyon) açısından risk altında olabilirler. Ancak yaygın olarak görülen doğum sonrası depresyondur. Doğum sonrası (postpartum) depresyon sıklığı son yıllarda artmaktadır. Konuyla alakalı sorularımı Uzman Psikolog Rojin Tasmimi’ye sordum.

*Doğum sonrası depresyona neler neden olmaktadır?

Doğum sonrası depresyon ile ilişkili birçok faktör vardır;
-Ailede doğum sonrası depresyon öyküsü
-Daha önceden geçirilmiş depresyon atağı öyküsü
-Stresli çevresel faktörler örneğin, işsizlik, maddi veya ev ortamındaki problemler, bir yakının ölümü, aile içi şiddet, ilişki problemleri
-Ailenin veya bebeğin babasının desteğinin olmayışı
-Çocuklukta veya daha sonraki travmatik yaşam olayları.
Gebelik sürecinde yaşanılan depresyon doğum sonrasında da devam edebilir. Bunun sebebi, anne adayının gebelikte yaşadığı fiziksel ve duygusal zorlukların üstüne bir de yorgunluk hali eklenir. Annenin kendine ayırdığı vakitte ciddi azalma meydana gelir ve hayatını bebeği odakta olacak şekilde yaşar. Bu da ciddi ruh hali değişimlerine ve yoğun bir umutsuzluk yaşamasına sebep olabilir. Yaşadığı bu duygu değişimleri bebeğiyle olan bağına da engel olabilir.

*Doğum sonrası depresyonda ne gibi değişimler meydana gelebilir?

Doğum sonrası depresyonunda ilk olarak bebeği kabullenememe, ailesine karşı sevgisizlik ve bebeğine karşı zıt duygular daha ön plandadır. Aile ve etrafından alınan olumsuz geri bildirimler (eleştiriler, yetersizlik duygusu, çocuğuna, eşine ve kendine yetememe duygusu gibi) söz konusudur. Duygu durumunun düşmesi, aktivitelere ilginin azlığı, iştahta değişme, yorgunluk, uykunun bozulması kendine güvende azalma gibi davranış değişimleri olabilmektedir. Doğum sonrası depresyonda tüm bu belirtilere majör depresyon belirtileri eşlik eder. Majör depresyon belirtileri ise şunlardır; depresif ruh hali, haz kaybı, değersizlik hissi, umutsuzluk ve acizlik, ölüm veya intihar düşünceleri gibi...

*Peki ne zaman başlar bu süreç?

Genellikle doğumdan sonra 2-8 hafta arasında başlar, en az 2 hafta en çok 1 yıl sürer.

*Sizin tedavi süreciyle ya da baş etme yöntemleriyle ilgili önerileriniz nelerdir?

Kadında doğum sonrası depresyon tanılandıktan sonra bireysel ya da aile psikoterapisi, farmakolojik tedavi ve sosyal servislerin desteğinden yararlanılabilir. Bunların yanı sıra başa çıkmanızda yardımcı olacak bazı ipuçları vereyim;
-Yardım isteyin diğerlerine size nasıl yardımcı olabileceklerini söyleyin.
-Kendiniz ve bebeğiniz için beklentilerinizde gerçekçi olun.
-Egzersiz yapın, doğa yürüyüşü yapın ve bir süreliğine evden çıkın.
-Bazı günlerin iyi, bazılarının kötü olacağının farkında olun.
-Akla yakın bir diyet uygulayın, alkol ve kafeinden uzak durun.
-Eşinizle ilişkinizi geliştirin birbirinize zaman ayırın.
-Aile ve arkadaşlarınızla iletişim içinde olun kendinizi izole etmeyin.
-Eve ilk çıktığınızda ziyaretçilere sınır koyun.
-Telefon konuşmalarınızı eleyin.
- Bebeğiniz uyuduğunda uyuyun veya dinlenin.
-Anne bebek gruplarına katılarak diğer annelerle buluşun.
-İçsel konuşmalar yapın ve bebek arabasıyla yürüyüşe çıkın.
-Unutmayın, çocuğunuz ve kendiniz için sağlıklı bir ruha ve bedene ihtiyacınız var.