Ege’nin dış pazarları bulutlu

Geçtiğimiz hafta İzmir’de düzenlenen yatırım zirvesinde de can alıcı konu buydu. Türkiye Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Orhan Turan, “Enerji sorunu, arz zincirindeki bozulma ve gıda arzı sıkıntısı her geçen gün büyüyor. Tedarik zincirindeki değişim ve kopma, pandemi öncesinde başlamıştı. Rusya-Ukrayna savaşı ve Çin’deki radikal tedbirlerle önemli bir kırılma yaşandı” diyerek, sorunun büyüklüğüne dikkat çekti.
Ege Sanayici ve İş İnsanların Derneği (ESİAD) Başkanı Mustafa Karabağlı ise yatırım ortamındaki daralma ve tedarik zincirinde kırılmaları işaret ederek, “Artık hammadde savaşları başladı. Biz yatırımları hızlandırmak, arz ve talep tarafını bir araya getirmek için bu zirveyi düzenledik” diyordu.

KÜRESEL FELAKET KORKUSU
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) Genel Sekreteri Rebeca Grynspan ise savaşın etkisiyle gıda ve gübre tedarikindeki aksamalarla ilgili son raporu açıklarken, “Bir neslin yaşayabileceği en ciddi küresel küresel krizin eşiğindeyiz. Mevcut küresel kriz 2023’te küresel bir felakete dönüşebilir” uyarısında bulunuyordu. Dünyada bozulan arz-talep dengelerinin yarattığı sorunların giderek tehlikeli bir hal alması geçtiğimiz hafta Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından da dile getirildi. IMF, önce pandemi, sonra savaşla tırmanışa geçen hammadde fiyatları sonucu enflasyonun birçok ülke için tehlike haline geldiğini belirtti. Enflasyonun tahminlerden çok daha uzun süre yüksek kalacağını tahmin eden IMF, Avrupa ve ABD’de fiyat artışlarının son 40 yılın en yüksek düzeyine çıktığına dikkat çekti.

RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI BİTMELİ
Gıda ve enerji fiyatlarındaki artışın sosyal rahatsızlıkları da artıracağına dikkat çekiliyor. IMF; Avrupa, Ortadoğu, Afrika, Asya’daki hammadde ve emtia ithalatçısı ülkelerin bu durumdan en fazla etkilenecek yerler olacağı görüşünde. Mevcut durumdan kurtuluş için birinci önceliğin savaşın sona erdirilmesi olduğunu söyleyen IMF, önümüzdeki iki yıl için Avrupa başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde büyüme tahminlerini aşağıya çekti.

AVRUPA PAZARI ÇOK DARALACAK
Bu senaryolara göre Ege Bölgesi ihracatçıları için büyük önem taşıyan Avrupa pazarlarındaki durum da hiç parlak değil. Avrupa’da 2021’de yüzde 5.3 olan büyüme hızının, bu yıl yarı yarıya azalarak yüzde 2.8’e, 2023’te ise yüzde 2.5’e düşmesi bekleniyor. İngiltere’de bu yıl yüzde 3.7 olması beklenen büyüme hızı 2023’te yüzde 1.2’ye, Fransa’da 2.9’dan 1.4’e, İtalya’da 2.3’ten 1.7’ye inerken, Almanya’da yüzde 2.1 olacak büyüme hızının 2023’te yüzde 2.3’e çıkması sözkonusu.