O pizzanın içinde ne var
Yaklaşık beş yıl önce bu köşede bir yazı kaleme almış, Türkiye’de pizza satan ünlü mağaza zincirlerinin çok büyük bir bölümünün ürünlerinde tavuk sucuğu kullandığına dikkat çekmiştim. Üstelik bunu yaparken sitelerindeki duyuruları adeta sakladıklarını, vatandaşın dana sucuğu, salamı yediğini zannetmesini istediklerini belirtmiştim.
Aradan beş yıl geçti. Merak ettim. Acaba bu konuda bir gelişme oldu mu? Bir santim de olsa yol kat edebildik mi, görmek istedim. Gözlerime inanamadım. Bırakın mesafe almayı maalesef geri gitmişiz. Ünlü pizza markalarının bir bölümü sosis, salam, sucuk gibi şarküteri ürünlerinin tavuk ve/veya hindi etinden üretildiğini mönülerinde belirtiyorlar. Bazı markalar da bu uyarıları internet siteleri ve mönülerinin en dibine küçük puntolarla koymaya devam ediyorlar. Üstelik okunmasın ya da zor okunsun diye ellerinden geleni yapmışlar. Çok küçük puntolarla kaleme aldıkları bir cümlelik yazıyı siyah zemin üzerine gri tonla koymuşlar. Tüketiciye saygıdan zerre eser yok.
Beş yıl önce de yazmıştım. Çevremde bugüne kadar sipariş veren veya bu yaygın markaların bizzat restoranına giden birçok kişiyle yaptığım görüşmeler sonrasında artık eminim ki tüketiciler yedikleri pizzalarda kullanılan sucuk, salam ve sosislerin tavuk ve/veya hindi etinden olduğunu bilmiyorlar. İsterseniz siz de küçük bir araştırma yapın.
DANA DEĞİL TAVUK ETİ
Peki biz ülkemizde pizza yerken içinde ne olduğunu bilme hakkına neden sahip değiliz. Neden bunu araştırmak zorundayız?
Firmaların kullandıkları ürünlerin sağlıksız ve yasal olmadığını bilemeyiz. Ancak tüketicinin beklentisinin dışında dana eti yerine beyaz etten yani hindi ya da tavuk etinden imal edilen salam, sosis ve sucuğu kullanan pizza markalarının bunu tüketiciye daha açık bir şekilde duyurması gerekmez mi? Dahası bırakın ne eti olduğunu, o pizzanın alerjik ürün içerip içermediğini, katkı maddelerini yazmaları gerekmez mi?
Alerjik ürünleri de internet sitelerinde bir yerlere koymuşlar. Liste gibi yapmışlar. Sanki sipariş vermiyoruz da bulmaca çözüyoruz. Ürünler bir yerde, alerjik maddeler başka bir yerde, bul bulabilirsen. Satır mı kaydırdın, geçmiş olsun... Alerjin tutmuş, hastalanmışsın, kimin umurunda?
BİZDE İÇİNDEKİLER YOK
Peki bize bu saygısızlığı gösteren yerli ya da yabancı markalar aynı nezaketsizliği Avrupa’da, Amerika’da yapabiliyor mu?
Tabii ki, hayır...
Araştırdım. Dominos bugün dünya çapında bir pizza markası. Onlarca ülkede 10 binlerce mağazası var. Bu markanın hem Türkiye hem Almanya’daki online sipariş sayfasını aynı anda açtım.
Türkiye’deki siteden ‘Sucuksever Pizza’ adı altında bir ürüne tıkladım. İçindekiler bölümü çıktı. Kocaman puntolarla seçenek koymuşlar. En önemlisi bu ya... Soruyorlar: Küçük, orta, büyük... Hangisi?
Sonra içindekileri belirtmişler... Sucuk, mozarella peyniri, pizza sosu... Bitti...
Bu üründe alerjik bir şey var mı? Sitede araştırmanız lazım. Katkı maddesi var mı? Bir yerlerde yazıyordur belki, ben bulamadım. Sucuklar ne etinden? Sayfada aşağıya inin, daha da aşağıya inin. Bakın orada en dipte siyah zemin üzerinde gri tonda yazıyor. Okuyamadıysanız ben söyleyeyim: Pizzalarımızda kullandığımız sosis, sucuk, küp sucuk, pepperoni, New York pepperoni, misket kebap, jambon ürünleri piliç ve/veya hindi etinden, döner eti kıymadan üretilmiştir. Afiyet olsun!
ALMANYA’DA HER ŞEY VAR
Peki ya Almanya Dominos? Onların da online sayfasından sipariş verebiliyoruz. Sucuk Hollandaise diye bir ürünleri var. Belli ki çok satıyor ilk sıralarda. Ona tıkladım.
Tam tahmin ettiğim gibi. İçindekiler en ince ayrıntısına kadar yazılmış. İçindekilerden çok alerjik ürünlere ilişkin uzun ve detaylı bir liste yapılmış, uyarılar sıralanmış. Üstelik katkı maddeleri de tek tek, uzun uzun kaleme alınmış. Sipariş sayfasının yarısı Sucuk Hollandaise ürünü ile detaylı bilgiye ayrılmış. İşte tüketiciye saygı!
Neyimiz eksik? Biz Türkler, Almanlar kadar ne yediğimizi bilme hakkına neden sahip değiliz?
Türkiye’nin kilitlendiği seçimler iki hafta sonra gerçekleşecek. Umarım yeni dönemde tüketici hakları çok daha yakından mercek altına alınır. Yerli-yabancı markaların tüketiciye gereken saygıyı gösterdiği bir ülke hepimizin hakkı.
Pizza ve diğer tüm ürünlerin içinde ne olduğunu biz Türklere de açıklamak zorundasınız. Hemen şimdi!
