Bu dernek niye var?

Yukarıdaki sözlerin sahibi Yapı Denetim ve Deprem Mühendisliği Derneği Genel Başkanı Nazmi Şahin. Hatırlarsanız Hürriyet’te yayınlanan son iki yazımda, bazı yapı denetim firmalarının pasif mühendis çalıştırdığını, Kahramanmaraş merkezli depremlere ve Hürriyet’in ısrarlı yayınlarına rağmen bu sorunun devam ettiğini yazdım. Yapı Denetim ve Deprem Mühendisliği Derneği’nin internet sitesindeki ilanlar aracılığıyla aylık 3 bin 500 TL ile 6 bin TL arasında maaşla aranan mühendislerin ısrarla pasif çalışacağının vurgulandığına dikkat çektim. En son dernek başkanının konuyla ilgili bir açıklaması olursa yayınlayacağımı da belirttim.

Nazmi Şahin önceki gün aradı. İlginç açıklamalarda bulundu. Yapı denetimiyle depremler arasındaki ilişkiyi içeren bölümü bir sonraki yazımda ele alacağım.

Biz şimdi gelin Yapı Denetim Mühendisliği Derneği Genel Başkanı Nazmi Şahin’in pasif mühendislikle ilgili düşüncelerine ve bu konuda derneğin aldığı aksiyonlara bir bakalım.

Nazmi Şahin, Hürriyet ve takibinde bazı yayın organları pasif mühendislik konusunu gündeme getirince ilanlardan açıklama bölümünü kaldırdıklarını söyledi.

Ayrıca dernek firmalara web sitesine ilan girebilmek için şifre vermeye hazırlanıyormuş. Şahin “Biz kendi üyelerimize şifre verebiliyormuşuz. Yani yapı denetim firmalarını kontrol altına alacağım.  Benim üyem olmayan yapı denetim firması orada ilan veremeyecek. Belki de çürük elmalar onlar, bilemiyorum. Bu ahlaki bir şey. Yani eğer kişi bunu yapıyorsa, yani terbiyesizlik başka bir şey değil” dedi.

MESLEK TANIMI SIKINTILI

Meslek tanımlarında bir sıkıntı olduğunu bu konuyu da bakanlıkla görüşeceğini söyleyen Şahin, “Bizim uygulama denetçilerimiz elektrik mühendisi, makine mühendisi, mimar ve statikte. Proje denetçisi sadece proje denetliyor. Sahaya inmiyor. Bu kovid dönemi itibarıyla şöyle bir şey başladı. Ben ona yoruyorum ve ben şu deprem işi bitsin çok büyük bir toplantı yapacağım. Projeciler olarak bize bir yapı denetiminde bir ayda üç-dört iş geliyor ya da gelmiyor. Bazen ekonomik krizden geçiyoruz ve bir tane iş geliyor ya da iki tane iş geliyor. Bir mühendisin projeye bakması, tam takım olarak bakması bir gün sürüyor. Diğer günleri boşa çıkmış gibi görünüyor. Ben bunu nasıl çözebiliriz onu düşünüyorum. Proje denetleyenlerle uygulama denetleyenler arasında artık bir bağ olmalı” diye konuştu.

Nazmi Şahin

HERKES BÜROYA GELİYOR

Nazmi Şahin’e evden ya da uzaktan 75 yaş üstü dahil sahaya inmeden proje denetleyen mühendislerin neye baktığını da sordum. Şahin kendi sektörlerinde hiç evden ya da uzaktan projeye bakmanın olmadığını, herkesin büroya geldiğini öne sürdü. Oysa daha önce aradığım ilan sahipleri pasif çalışacak mühendislerin sadece imzasına ihtiyaç olduğu işe gelmelerine bile gerek olmadığnı belirtmişti.

Şahin’in anlattıklarına geri dönecek olursam... Şahin bir proje denetçisinin örneğin 400 m2’lik bir villa projesine bir mimarın bakmasının 1-1.5 saat alacağını, bu süreçte her şeyi çözeceğini söyledi. “Büyük bir proje olursa tabii kapsamlı olur” diye de ekledi. Daha sonra  işin uygulama denetçisine geçtiğini belirten Şahin, “Uygulama denetçisi, ruhsat aşamasında, inşaat başladığı zaman işin takibini yapıyor. Işte demiri, kalıbı o denetliyor, aktif oluyor. Yani iki mühendis arasındaki fark bu. Yani bunu aldılar farklı yere çektiler. Bir de bu kelimeler yanlış. Aktif pasif nedir ya” diye konuştu. 

Özetleyecek olursam Nazmi Şahin ile yaptığımız görüşmede kendisinin ve derneğin henüz pasif mühendislik konusuyla ilgili ciddi bir çalışma yapmadığı bilgisini edindim. Şahin pasif mühendisliğin ancak Bakanlık ile bir mevzuat değişikliği yapılması ile engellenebileceğini düşünüyor. Oysa Yapı denetim ve Deprem Mühendisliği firmalarını uhdesine alan bir derneğin bu sorunu bugüne kadar odağına almasını beklerdim. Şahin, pasif mühendis çalıştıran firmaların belirlenmesinin güç olduğunu da söyledi. Ben küçük bir ilan taramasıyla bu firmaları tespit edebildiysem üyeleriyle ilgili bilgi ve belgelere sahip bir derneğin bu konuda aksiyon almasının çok daha kolay olacağını söyleyebilirim. Derneğin kendi içinden bu çürük firmaları ayıklaması hatta afişe etmesi yapı denetimi açısından kritik önemde. Yoksa kusura bakmayın ama sormadan geçemem; içindeki çürükleri ayıklayıp dürüst firmaları parlatamıyorsa bu dernek niye var?

75 YAŞ ÜSTÜ KANUNDA VAR

- Çıkan haberler üzerine Etimesgut’tan ilan veren bir firmayı aradığını söyleyen Nazmi Şahin “Aradım firmayı dedim ki böyle bir ilan vermişsin. ‘Evet başkanım’ dedi.�‘Benim uygulama denetçim var. Proje denetçisine ihtiyacım vardı. Onun için 75 yaş üstü de olur diye yazdırdık’ diye cevap verdi.  Proje denetçileri 75 yaş üzeri çalışabiliyor. Biz düzenleme çıkarken 65 yaşı gündeme getirmiştik. Ancak Meclis’te milletvekilleri itiraz ederek onu 75 yaşa çektiler. Çünkü yani belki insan sağlıklıdır. Sağlık raporunu aldıktan sonra niye çalışamasın diye yaklaşıldı konuya. Zaten sağlık raporu olmayan kişi belge alamaz bizden. Yani biz ne ölecek adam çalıştırıyoruz ne de imzacı çalıştırıyoruz. Böyle bir şey yok” dedi. Şahin’in bahsettiği 15 Haziran 2022’de Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye baktım. Madde 15’te 4708 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş: “75 yaşını dolduran denetçi mimar ve mühendisler ile yardımcı kontrol elemanları, yapı denetim kuruluşu adına, şantiye mahallinde yapının denetimi görevini yürütemezler.”

Bu düzenlemeye istinaden 75 yaş üstü mühendisler ‘proje denetimi’ yapabiliyor.