Alışverişin yeni gözdesi turşu

Üç haftadır bu köşede tüketicinin alışkanlıklarında nasıl değişiklikler olduğunu izlemeye çalışıyoruz. Yayınladığımız veriler sağlık ve hijyen ürünlerine talebi, ‘evde kal’ çağrılarına ne oranda uyulduğu ve bu dönemde ihtiyaç duyulan başlıca tüketim maddelerini göstermesi açısından önemli. Koronavirüs sürecinde tüketim alışkanlıklarımızı gösteren bu araştırmaları yayınlamayı sürdüreceğiz. Geçtiğimiz haftanın verilerine gelirsek.

Ipsos Türkiye CEO’su Sidar Gedik’in değerlendirmeleri ışığında şu bilgileri paylaşabiliriz. 10 Mart tarihinde ‘Türkiye’de Koronavirüsü tespit edilmiştir’ açıklamasından sonraki ilk hafta hanelerin alışveriş davranışlarında ilk tepki olarak stoklamayı net bir şekilde gözlemlemiştik. İkinci haftada (18-24 Mart) ise hanelerin alışveriş sepetlerinde en çok artış gösteren kategorilerin farklılaştığını ve en çok artış gösteren kategorilerin atıştırmalık ürünler olduğunu görmüştük. Koronavirüs açıklamasından sonraki 3. haftaya geldiğimizde ise tüketicilerin hane içi tüketim davranışlarında farklılıkların devam ettiğini görüyoruz. Sürpriz yapan ürün ise TURŞU...

TURŞUYA YOĞUN İLGİ

Dondurma, turşu, hazır yemekler, yoğurt, reçel-bal ve soslar listeye ilk defa giren gıda kategorileri oldu. Son bir haftada satışları yüzde 129 arttıran turşuya bu ilginin bağışıklık sistemini güçlendirdiğine ilişkin haberler sonrasında yoğunlaştığını tahmin ediyorum. Hazır yemeklerde yüzde 97 ve soslardaki yüzde 81’lik artış dikkat çekici.

KOLONYA VE SİRKEYE İLGİ DEVAM EDİYOR

Eve kapanmaya başladığımız ilk hafta satışlarını yüzde 256 artıran kolonya ikinci hafta artışta fren yapmıştı. Üçüncü haftada kolonya satışındaki artış tekrar yüzde 94’e ulaştı. Sirke ise yüzde 160 ile bir önceki haftaya göre satışını ciddi artıran ürünlerden biri oldu. Makarnadaki artış da sürüyor. Ancak makarna son haftadaki 45’lik artışıyla ilk haftadaki yüzde 132 artıştan çok uzakta.

DİŞ FIRÇASI VE DİŞ MACUNU TIRMANIŞTA

Hanelerin satın aldığı hızlı tüketim ürünleri içinde 25 – 31 Mart haftasında içecek ürünlerinin artışı dikkat çekerken ilk defa kişisel bakım ürünleri ‘diş fırçası ve diş macunu’ listede büyüme sıralamasına girdi. Diş macunu satışı bir önceki haftaya göre yüzde 128, diş macunu ise yüzde 76 arttı. 3. hafta alımlarda artış, ‘temel gıda ürünleri’nden daha çok ‘içecek ve atıştırmalık’ ürünlerine kaymış gözüküyor. Meyve suları yüzde 104, ayran yüzde 98 ve gazlı meşrubatlardaki son bir haftaki artış yüzde 86’ya ulaştı.

MAYA 3 HAFTADIR ALIŞVERİŞİN GÖZDESİ

Maya son 3 haftada satışlarını katlayarak artıran tek ürün diyebiliriz. Maya satışları son üç haftada sırasıyla yüzde 86, yüzde 101 ve yüzde 202 artış gösterdi. Maya satışlarındaki bu tırmanışı eve kapanmanın etkisiyle poğaça ve diğer hamur işlerine bağlayabiliriz. Ancak bence en önemli sebep ekmeklerin de daha çok evde yapılmaya başlanması.

DEVLETTEN SEVK YOĞUN BAKIM HASTASI ÖZELDE PARA ÖDER Mİ?

Bana gelen bir okur e-postasından anladığım dikkatimiz koronavirüse yönelmişken bazı sorunları ıskalıyoruz. Okurumun mektubunu aynen yayınlıyorum:

“Eşimin dedesi bir süredir Gata’da yoğun bakımdaydı. Orası korona hastanesi olunca yoğun bakımda yatanları farklı hastanelere kaydırdılar. Bu durumu anlayışla karşıladık, malum zor bir süreçten geçiyoruz. Ancak önceki gün yoğun bakımda yapılan bir işlem nedeniyle bize 3 bin 500 TL bir ödeme çıkarıldı. Daha sonra indirimlerle 1750 TL’ye çekildi. Biz de itiraz ettik çünkü hastamız devlet hastanesinden sevk olmuştu ve sosyal güvence kapsamındaydı. Yapılan işlemi devletin karşılamadığını söyleyerek ödeme yapılmasında ısrar ettiler. Biz ve bizim durumuzdaki hastaların hakları nedir?”

Bu soruyu Ankara’da sağlık konusunda uzman arkadaşımız Meltem Özgenç’e yönelttim. İşte cevabı: “Yoğun bakımdan gelen bir hastanın hastaneye acilden girişinin yapılması gerekiyor. Ve acilden girişi yapılan hastalardan hiçbir şekilde para alınmıyor. Lütfen sizden bu tür durumlarda ısrarla para isteyen hastane olursa itiraz edin. Israr sürerse Sağlık Bakanlığı’na şikayette bulunabilirsiniz.”