Sonun başlangıcı

Her anlamda bu artık yeni bir döneme girdiğimizi göstermiyor mu?

Güçlerini milyonlarca insanın yüzüne vuran bu merkezi kapalı kaynaklı teknoloji platformları artık güçlerinin zirvesine ulaştığını hepimize haykırıyor.

Unutmayalım ki zirve aynı zamanda düşüşün ve sonun başlangıcıdır.

20.yüzyılın başlarında ortaya çıkan yüzlerce başka küçük araba markası ile birlikte GM, Ford ve Chrysler gibi şirketlerin ürünleri ile insanların yaşamları tamamıyla değişti. 1900’lü yılların başında başlayan bu trend 20. yüzyıl boyunca insanların yaşamını şekillendirdi.

İnternet teknolojilerini düşündüğümüzde ise altyapı teknolojilerinin 1974’lerde doğmaya başladığını gözlemliyoruz.

TCP IP, 1974 yılında

DNS, 1985 yılında

HTTP, 1991 yılında

Ve 1993 yılında ilk tarayıcı Mosaic doğuyor.

Bu gelişmeleri gören altyapı şirketleri büyük yatırımlara başlıyor. Ve dönemin büyük şirketlerinden Global Crossing gibi şirketler bu büyük yatırımların altında ezilip kalıyor.

Daha sonra 1998 yılında Google kuruluyor.

2004 yılında halka açılıyor.

Facebook, Twitter gibi şirketler de bu yıllarda hayatımıza giriyor.

Küresel akıllı telefon pazarı sadece iki işletim sistemi ile inanılmaz büyük hale geliyor.

Ve bugün geldiğimiz noktada Twitter ve Facebook Genel Müdürleri ABD Başkanı’nı susturabiliyor. Her insanın hakkı olan ifade özgürlüğü, bu milyonlarca insanın oyunu almış kişiden esirgeniyor. Ve bu kararı kamudan ziyade San Francisco’da milyarlarca insanın kişisel bilgilerini diğer ticari şirketlere sunarak servetlerine servet katan sosyal medya şirket genel müdürleri veriyor.

Aynı zamanda ABD Başkanı’nın taraftarlarının kullandığı Parler adlı program da Apple ve Google’ın uygulama dükkanlarından çıkarılıyor. Amazon Parler’ı AWS buluttan çıkartıyor. Ve Parler tamamıyla ortadan kayboluyor bir anda.

Ve tüm bunlar olurken en son anketlere göre sadece %15 halk desteği olan ABD Temsilciler Meclisi 75 milyon oy alan bir başkanı ikinci kez azlediyor.

Merkel teknoloji şirket genel müdürlerinin verdiği bu karara şiddetle karşı çıkıyor. Her aklı başında kişinin yapması gerektiği gibi. Fikir özgürlüklerinin ticari şirket genel müdürleri tarafından kısıtlanabilir olduğu bir dönem çok daha şiddetli toplumsal karışıklıklara gebe olabilir.

Merkezi kapalı sistemlerden oluşan bu sistem değişmek zorunda. Ve tüm bu olanlar artık bu yeni sayfanın açılması gerektiğini gösteriyor.

Belki şimdi birçok ülkenin kendi merkezi kapalı kaynak kodlu sistemlerini oluşturmaya başladığını göreceğiz. Ancak bu çözüm değil.

Kolektif ve merkezi açık kaynak kodlu sistemlerin önümüzdeki dönemde yükselişe geçeceğini düşünüyorum.

Belki blokzincirinin tek çözüm olduğunu düşünenler de olabilir ancak bu teknoloji gelecekteki çözümlerden sadece biri.

Merkezi açık kaynak kodlu yeni sosyal medya platformları ve bulut çözümlerin sayısı giderek hızlanacak.

Whatsapp sözleşmesi imzalanmalı mı?

Whatsapp merkezi, kapalı kaynak kodlu bir sistem. Şubat ayında kullanıcılarının kabul etmesini istediği sözleşme de Whatsapp için sonun başlangıcı olacağa benziyor.

Whatsapp platformu halka açık bir şirkete ait. Halka açık şirketler her çeyrek kar açıklamak zorunda. O halde bu sözleşmeyi kabul ettiğinizde ticari merkezi kapalı kodlu bir platformu kullanarak bu ticari operasyonun ürünü haline gelmeyi ve kendinizi ona tamamıyla teslim etmeyi kabul ediyorsunuz.

Alternatif olarak Telegram adındaki Dubai merkezli Rus programı önerenler var. Bu programın server’ları açık kaynaklı kod değil. Ticari bir şirkete ait. Bu program kurucusu Pavel Durov’un kişisel serveti ile bugüne kadar ayaktaydı. Şu anda yaklaşık 1 Milyar dolarlık borç arayan bu şirket yakında halka açılmayı planlıyor. Yani Whatsapp’da bugün karşılaşılan problemlerin yarın aynısı karşımıza bu platformda çıkacak.

Bunun yanında ticari olmayan bir yapılanma ile ortaya çıkan Signal platformu ise tamamıyla açık kaynaklı koda dayanan bir platform. Ticari olmayan bir yapı olduğu için yarın halka açılma riski de yok. Bu bakımdan ben şu aşamada Signal platformunu en mantıklı çözüm olarak görüyor ve öneriyorum.

Sözün kısası açık kaynak koduna sahip ticari olmayan bir yapılanma içinde var olacak milli bir haberleşme platformu da ülkemiz için ayrıca gerekli görünüyor.