Toprak uyanıyor

Tarım ve hayvancılıkla geçinen Türkler için toprak ve iklim önemli olmuştur tarih boyu. Bunun için de baharın geldiği, toprağın uyandığı gün kutlanası bir gün sayılmıştır hep. Ve işte baharın başlangıcı olarak kabul edilen 21 Mart (eski takvime göre martın dokuzuna denk düşer) aynı zamanda toprağın uyandığı gün olarak da algılanmış ve tarih boyu Türkler tarafından kutlanmıştır Nevruz.

Tarih boyunca diyoruz, çünkü Nevruz kutlamalarının kökeni Sümerlere kadar gider ve bugün Ortadoğu, Orta Asya ve Balkan halkları tarafından kutlanır. Osmanlılar döneminde de kökeni Kayı boyuna dayanan Osmanlı halkının 21 Mart’larda Ertuğrul Gazi’nin türbesi etrafında toplandığını ve baharın gelişini şenliklerle kutladığını biliyoruz. Hatta Osmanlı padişahları da zaman zaman halkın Nevruz bayramını kutlamışlardır.

Osmanlı sarayına gelince, saray da bu kutlamalardan nasibini alır ve sarayın mutfağında bayram için özel macun kaynatılırdı. Kaşgarlı Mahmut da Divan-ı Lugat-it Türk adlı eserinde Nevruz’u yılın ilk günü olarak kabul eder ve Nevruz’dan bayram olarak söz eder. Tarihimizde bu kadar büyük bir yere sahip olan Nevruz’u es geçmeyip siz okuyucularımın Nevruz’unu kutluyorum.

10 kişilik

Hazırlama süresi 50 dakika

Pişirme süresi

35 dakika

Malzeme listesi

á 1 adet yumurta (oda sıcaklığında beklemiş olmalı)

á 1 çay bardağı sıvıyağ

á 1 çay bardağı yoğurt

á 1 çay kaşığı tuz

á 1 yemek kaşığı sirke

á 1 paket kabartma tozu

á 4 su bardağı un

Yufkaları yağlamak için;

á 125 gr. eritilmiş margarin

Yufkaları açmak için

á 1 çay bardağı un

á 1 su bardağı buğday nişastası

İç harcı için;

á 1 su bardağı pirinç

á 250 gr. orta yağlı kıyma

á 2 adet orta boy kuru soğan

á 50 gr. bitkisel margarin (tereyağı da olabilir)

á 1 çay kaşığı tuz, karabiber

Yapılışı:

Pirinci kaynayan tuzlu suda hafifçe yumuşayıncaya kadar, en az 5 dakika haşlayıp süzün. Diğer taraftan, kıyma, margarin ve yemeklik çok ince doğranmış soğanları küçük bir tencereye koyup karıştırarak 5-6 dakika kavurun. Üzerine haşlanmış pirinci ekleyip 2-3 dakika daha kavurun ve kenarda bekletin. Yumurta, sıvıyağ, yoğurt, tuz, sirke ve kabartma tozunu yoğurma kabına aktarıp karıştırın. Unu ekleyip pürüzsüz bir hamur elde edinceye kadar yoğurmaya devam edin. Ele yapışmayan ve kulak memesi yumuşaklığında olan hamurun üzerini nemli bir bezle örtüp kenarda 20-25 dakika bekletin. 35-40 santim çapındaki bir fırın tepsisini sıvıyağla hafifçe yağlayın. Dinlenen hamurdan 12 adet beze yani hamur parçası yapıp yuvarlayın. Oklava yardımıyla bezelerin 6 tanesini tepsi büyüklüğünde açın. Yufkaları tepsiye aralarına eritilip ılıtılmış yağ gezdirerek üst üste serin. Altıncı yufkanın üzerine kıymalı harcı yayın. Kalan 6 adet bezeyi de un ve nişasta yardımıyla açıp aralarına yağ gezdirerek kıymalı harcın üzerine yerleştirin. Kalan yağı böreğin üzerine gezdirin. Böreğin tepsinin kenarlarına değen uçlarını elinizle bastırarak düzeltin. Böreği 5 dakika önceden 175 dereceye ayarladığınız fırında üzeri hafifçe sarı kahverengi oluncaya kadar, 35-40 dakika pişirin. Fırından çıkarın ve hafifçe ılınınca dilimleyerek servise sunun.

Patatesli Çerkez mantısı

6 kişilik

Hazırlama süresi 35 dakika

Pişirme süresi

15 dakika

Malzeme listesi

Hamuru için;

á 2 adet yumurta (oda sıcaklığında beklemiş olmalı)

á 2 çay kaşığı tuz

á 4 su bardağı un

á 2-3 yemek kaşığı su

İçi için;

á 3 adet orta boy haşlanmış patates

á 2 adet orta boy kuru soğan

á 1 çay kaşığı tuz, karabiber

á 2 yemek kaşığı sıvıyağ

á 1 yemek kaşığı tereyağı

á 1 tatlı kaşığı kırmızı biber, nane

Yapılışı:

2 yemek kaşığı sıvıyağı küçük bir tavaya aktarıp incecik doğradığınız soğanları ekleyin ve 2-3 dakika kavurduktan sonra ocaktan alın. Haşlanmış patatesleri derin bir kaba rendeleyip üzerine kavurduğunuz soğanları aktarın. Tuz ve karabiberi de serpip bir kenarda bekletin. Yumurtaları yoğurma kabına kırıp tuzu ve suyu ekleyin. Unu da azar azar ilave edip yoğurmaya başlayın (gerekirse biraz daha su ekleyebilirsiniz). Pürüzsüz kıvamlı bir hamur elde edinceye kadar yoğurup üzerini örterek oda sıcaklığında 20 dakika kadar dinlendirin. Hamuru iki eşit bezeye bölün. Bezeleri üzerlerine un serpiştirerek 30-35 santim çapında yufkalar halinde açın. Yufkaları 3x3 santimetrekarelik kareler halinde parçalara ayırın. Karelerin ortalarına patatesli harcı paylaştırıp üçgen şeklinde kapatın. Mantıları un serpiştirdiğiniz bir tepside biriktirin. 15 su bardağı suyu büyük boy bir tencereye aktarıp tuzunu ilave ettikten sonra suyu kaynatın. Su kaynamaya başlayınca mantıları aktarıp bir kez karıştırın. Mantılar pişip suyun yüzüne çıkmaya başlayınca, el kevgiri yardımıyla sudan alın. Tereyağını küçük bir tavada kızdırıp üzerine biber ve naneyi ekledikten sonra bu tereyağlı karışımı mantının üzerine gezdirin ve servise sunun.