Novi Pazar'da boşnak mutfağı

Güneydoğu Avrupa’nın parlayan yıldızı Sırbistan’ın, Kosova ve Saraybosna’yla sınır komşusu olan Novi Pazar, tarihi boyunca ticaret yolları üzerinde çok önemli bir kavşak noktası olmuş.
Marina Nicifarovic, Novi Pazar’da doğmuş, büyümüş Sırbistanlı bir arkadaşım. Uzun süredir beni Novi Pazar’a götürüp, arkadaşlarıyla tanıştırmayı ve kökleri yüzyıllar öncesine uzanan Müslüman Boşnak mutfağını göstermek istiyordu.

Marina’yla Belgrad’ta buluşup, 4 saatlik bir araba yolculuğuyla Novi Pazar’a ulaştık.
Yol boyunca kesintisiz süren yemyeşil bitki örtüsü nedeniyle gökyüzünü bile yeşil görüyorsunuz. Dağlardan fışkıran, derin vadilerden akan suların bolluğu göz kamaştırıcı.
Yükseklerdeki yayla evleri, meralarda serbest otlayan hayvanlar, evlerin dışına kurutulmak üzere asılmış biberler, renkli heybeli çobanlar, eşarp bağlamış kadınlar, bakkalda satılan tahta kaşıklar gibi birçok ayrıntı sizi şaşırtabilir. Sanki Karadeniz’de veya Ege Bölgesi’nde yolculuk yapıyormuş hissine kapılabilirsiniz.
Osmanlı İmparatorluğu’nun 1461 yılında egemenliği altına aldığı Novi Pazar ya da nam-ı diğer Yeni Pazar, Avrupa’da Müslüman nüfusun en yoğun olduğu şehirlerden.
Cami, çeşme, medrese yapıları, Osmanlı dönemi cumbalı evleriyle tipik bir Anadolu şehrini andırıyor. Kendinizi Tokat ya da Kastamonu’nda gibi hissedebilirsiniz.

GASTRONOMİ EFSANESİ

Sizi “selâmün aleyküm” diye karşılayan, bayramsa eğer, “Bayram-ı şerif mübarek” diyerek selamlayan bu sıcak insanların mutfakları da muhteşem.
Peşter Yaylası’ndan gelen etlerinin nefaseti, cevapçiçi dedikleri pamuk gibi parmak köftelerinin lezzeti ise doyumsuzdu.
Hamur işinin master şefi diyebileceğiniz kadınların “pita” yani pide adıyla yaptıkları börekleri bir gastronomi efsanesi.
Benim favorilerim ise kupus sarma dedikleri etli lahana dolmaları. Ispanaklı kaymaklı kol börekleri, yoğurtla tükettikleri fırın mantısı kıvamındaki mantiyye. Ancak çok özel, rafine, eşsiz ve benzersiz bir lezzet olarak tanımladığım Paprika Pavlasi yani kaymaklı biber turşusunun tam bir tutkunu oldum.
İnek sütü kaymağı ve peynirle karıştırıp yaptıkları bir çeşit biber turşusu olan bu mezenin benzerini Trakya’da soka ya da long adıyla da tatmıştım.
Bu bölgeye özgü yerel tatların arasında ajvar, komşularla imece usulü yapıla poğaça, erik ya da kayısıyla yapılan pekmez, oburaşa, dudove, yahniye, kacamak ve zelenitsayı sayabilirim. Ancak ne yerseniz yiyin, sonunda size ocak üstü cezvede pişirilen, şekersiz bir kahveyi mutlaka ikram edeceklerdir. Yanında şeker veya balla...
Yolunuz bir gün, kardeş toprağımız olan Novi Pazar’a düşerse, gurme başkonsolosumuz sevgili Başar Başol’u ziyaret etmeyi ihmal etmeyin. Güler yüzü, bilgisi ve kültürüyle sizi misafir edecektir.

Şehitler onurumuz Türkiye gururumuz

Şehrin futbol takımının taraftarı maçlarda “Şehitler onurumuz, Türkiye gururumuz” yazan pankartlar açıyor. Nüfusunun yüzde 90’ını Müslümanların ve Boşnakların oluşturduğu Novi Pazar şehrinin, Sırbistan Süper Ligi’nde mücadele eden takımının davul-zurna ekibi bile var.