Eski mutfak eşyaları

Bunun için 11. yüzyıla küçük bir yolculuk yaptım ve başta Selçuklular ve Karahanlılar olmak üzere, Türk beyliklerinde kullanılan sofra araç ve gereçlerini araştırdım. Onlar topraktan yapılma; küpler, çanak çömlekler, tekneler (hamur yoğurmak için kullanılan araç) ve yasdıgaçlar kullanıyorlarmış. Bu arada, hayvan derisinden yapılan ve genelde yiyecekleri saklamak için kullanılan; sanaç (dağarcık), sarnıç (su tulumu) ve tulkuk (tuluk) ve bunların dışında, metalden yapılan bazı mutfak eşyaları da o dönemin yemek kültürünün önemli parçalarıymış. Tabii ki bu kadarla sınırlı kalmıyor araç ve gereçler; bıçak, et çengeli, sıvılar için kullanılan ibrik, bardak, tepsi, kova, sac, şiş ve havan da var. Dikkat ederseniz, henüz çatal yok ortalıklarda. Bir gün de size "geç keşfettiğimiz" çatalın öyküsünü anlatacağım sevgili okurlarım.

Turşu kavurması

6 kişilik

Hazırlama süresi 10 dakika

Pişirme süresi

10 dakika

Malzeme listesi

1/2 kg fasulye turşusu

5 adet orta boy kurusoğan

4 yemek kaşığı tereyağı

Fasulye turşusu, enine 1 santim genişliğinde doğranıp (doğranmadan da kullanılabilir) avuçlar arasında hafifçe sıkılır. Soğanlar incecik doğranır. Yağ geniş ve yayvan bir tavaya koyulup üzerine soğan eklenir ve karıştırılarak sararıncaya kadar kavrulur. Fasulye ilave edilip arada sırada karıştırılarak 15-18 dakika kadar kavrulduktan sonra ocaktan alınır ve sıcak sıcak servise sunulur.

Kalamata zeytinli Ege salatası

6 kişilik

Hazırlama süresi 20 dakika

Malzeme listesi

4-5 dilim bayat ekmek

(Esmer ekmek kullanılmasını öneririm.)

1 adet orta boy kuru soğan

3 adet orta boy domates

1 adet orta boy atom marul

(ya da 1 adet orta boy kıvırcık)

3 adet yeşil taze soğan

1 demet maydanoz

8-10 yaprak taze nane

4-5 yaprak taze fesleğen

10-15 adet kalamata zeytini

(büyük boy, etli zeytin)

Sos için;

Türk kahvesi fincanıyla 2 fincan sızma zeytinyağı

2 çay kaşığı tuz, karabiber

2 diş sarmısak

3 yemek kaşığı elma sirkesi

(Balsamik sirke kullanılmasını öneririm.)

1 çay kaşığı kırmızı pulbiber, kuru fesleğen

Bayat ekmek dilimlerinin kabuk kısımları bıçakla kesilip çıkarılır. İçleri derin bir kaba koyulup üzerine 2 su bardağı soğuk su gezdirilir. Islanan ekmekler avuçlar arasında iyice sıkılıp suyu çıkarılır ve başka bir kaba koyulur. Üzerine rendelenmiş domatesler eklenip karıştırılır. Kuru soğan da rendelenip üzerine ilave edildikten sonra tuz ve karabiberin yarısı serpilerek karıştırılır. Bir kenarda bekletilir. Diğer taraftan, yıkanmış olan atom marul ya da kıvırcık iri parçalar halinde dilimlenerek geniş bir salata tabağına koyulur.

Ayıklanmış ve yıkanmış taze yeşil soğanlar ve maydanoz da ince ince doğranarak marulların üzerine eklenir. Taze nane ve taze fesleğen yaprakları da incecik dilimlenip salata kabına ilave edilir. Kenarda bekleyen soslu ekmekler yeşilliklerin üzerine yerleştirilir. Diğer taraftan, sosun hazırlanması için; sızma zeytinyağı küçük bir kaseye koyulup üzerine dövülmüş sarmısaklar eklenir. Bir taraftan tel çırpıcı ya da çatalla çırpılırken, bir taraftan da tuz ve karabiber ilave edilir. Üzerine sirke, kırmızı pulbiber ve kuru fesleğen de aktarılıp iyice çırpılır. Hazırlanan bu sos salatanın üzerine aktarılır. İstenirse üzerine çökelek ya da tulum peyniri serpiştirilebilir. Salata kalamata zeytinlerle süslenerek servise sunulur.