Köpek veya kedi geldikten sonra apartman yönetmeliğine eklenen beslenemez maddesi geçersizdir

Takip ettiğimiz ve bazısı henüz sonuçlanmayan davalar arasında kendisi zemin katta oturduğu halde 10. kattaki komşusunu şikayet eden de var, artık orada oturmamasına rağmen açtığı davanın peşinde olan da... İstanbul Barosu Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu

Hayvan Hakları Yürütücü Başkanı ve Hayvanları Koruma Derneği Avukatı Ahmet Kemal Şenpolat’la apartmanda hayvan besleme hukuku üzerine konuştuk. Hayvan sahiplerini değil, hayvanların haklarını koruduğunu söyleyen Şenpolat pek çok hayvanseverin 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’ndan habersiz olduğu için zor durumda kaldığını söylüyor ve ekliyor: ‘Hayvanlara karşı açılan davaların altında komşuların kişisel problemleri ağırlıkta.’

n Apartmanda hayvan beslemeden önce ne yapmak gerekiyor?

- Her apartmanın bir yönetmeliği var, önce buna bakmak işleri kolaylaştırır. Bazı sözleşmelerde, çiftlik hayvanlarının evde beslenmesi yasaktır gibi bir madde yer alıyor. Çiftlik hayvanlarının içine kedi ve köpek de dahil! Bu madde varsa onun kaldırılması için çoğunluğu sağlamanın büyük faydası var. Çünkü bu maddeler değiştirilebilir. Bazen apartmanlarda bir daireye köpek alındıktan sonra komşular bu maddeyi ekleyebiliyor. Sonradan eklenmiş bir maddenin hiçbir geçerliliği yok.

n Ev hayvanlarının ne gibi hakları var?

- 5199 numaralı Hayvanları Koruma Kanunu’nun beşinci fıkrasında bakıma muhtaç olan hayvanların evden atılamayacağına dair bir uyarı var. Yani, ev hayatına alışmış, yaşlı ya da sağlık sorunları olan hayvanları sokağa atmak suç. Ama bırakın hayvan besleyenleri, hálá bu yasadan haberdar olmayan hukukçular bile var! Hayvanın tahliyesine karar verilebiliyorlar ama bir yanda da böyle bir yasa var. Evde baktığı hayvanı sokağa bırakan birine karşı şahitler bulur ve fotoğraf ya da kamera görüntüsü alabilirseniz bu kişi ile ilgili suç duyurusunda bulunabilirsiniz.

KÖPEĞİN YÜRÜRKEN ÇIKARDIĞI TIRNAK SESİNDEN RAHATSIZ OLAN VAR

n Türkiye’de apartmanda hayvan besleyenlere karşı açılan davalar en çok hangi şikayetlere dayanıyor?

- Gürültü ve tüy sorunu görünürde en sık rastlanan sebep. Fakat davalar araştırıldığında aslında komşuluk ilişkilerindeki terslikler ve bambaşka sebeplerden kaynaklanan problemler ortaya çıkıyor. Mesela, bir adam bir sitenin 10. katında köpek besliyor. Ne yandan, ne alttan hiçbir daireden şikayet yok. Fakat blokun zemin katında oturan komşusu köpeğin gürültüsü sebebiyle dava açıyor. Bu gibi davalara çok rastlanıyor ve altından mesela apartmanla ilgili bambaşka bir sorun olduğu çıkıyor. Birbirlerine kafayı takmış komşulardan biri hayvan besliyorsa, diğeri bu durumu hemen aleyhine kullanmaya kalkabiliyor. Bazıları köpeklerin yürürken çıkardığı tırnak sesinden bile şikayetçi olabiliyor.

n Hayvan sahibinin şikayetlere karşı zor durumda kalmaması için alabileceği önlemler var mı?

- Kedi ya da köpekle ilgili bir şikayet söz konusu olduğu zaman şikayetçi olan komşu genellikle önce belediyeye telefon açar. Hayvan sahibi olan komşu bilinçsizse, zabıtanın gelip hayvana el koyacağı endişesi taşır. Böyle bir hak yok. Hijyen kurallarını ihlal ediyorsanız zabıtanın sizi uyarma hakkı var. Apartman dairesinde 10’un üzerinde hayvan besleyenlerin elinden bile hayvan öyle el kol sallanarak alınamaz. Normal sayıda hayvan besleyenler içinse zabıtanın eve girip hayvanı dışarıya çıkarması gibi bir şey söz konusu değil. Bu konut ihlaline girer ve cezası var. Zabıta uyarısı alanların yapması gereken tek şey, hayvan ya da hayvanların aşı karnelerini, varsa eğitim sertifikalarını alıp size ait olduklarını göstermek, hepsi bu. Bu yüzden hayvan sahiplerinin ihmal etmemesi gereken en önemli şey aşı karnesine sahip olmak.

n Peki iş mahkeme boyutuna geldiğinde hayvan sahibinin aşama aşama ne yapması gerekiyor?

- Apartmanın diğer sakinlerinin hayvandan rahatsız olup olmadığına bakmalı. Sorun gürültüden kaynaklanıyorsa, gürültü tespiti için bilirkişi gelir. Burada köpek sahibinin dikkat etmesi gereken önemli ayrıntılar var. Gürültü tespiti, şikayetçi olanın dairesinden yapılır. Hayvanın havlaması sürekli olmadığı sürece, hayvan sahibi seyrek havlamalara itiraz etme hakkına sahip. Şikayetin geçerli olması için gürültünün sürekli ve belirli bir desibelin üzerinde olması gerekiyor. Mahkemenin temyiz aşaması da bitip, karar hayvanın tahliyesi doğrultusunda çıktığında hayvanın tahliyesi için bir icra kararı çıkıyor ve tabii hayvanla birlikte yıllarca ona bağlanmış olan sahibi de yeni bir ev bakmaya başlıyor.

HAYVANI ÖLDÜRÜLEN NE YAPACAK?

n Komşusunun beslediği hayvanı öldüren ya da kendi köpeğini başkasının kedi ve köpeğine saldırtanlar var. Bu şekilde mağdur olan kişinin hakları nedir?

- Bazı köpek sahipleri köpeklerini bilinçli olarak diğer köpek ve kedilerin üzerine salabiliyor, bunların hayvan beslememesi gerek. Ya da hayvan sevmeyen bazıları, komşusunun hayvanını zehirliyor ya da vuruyor. Hayvanı öldürülen biri suç duyurusunda bulunup, öldüren kişinin 4 aydan 3 yıla kadar hapis cezası almasını sağlayabilir. Bu yasada sahipli hayvanları öldürmekle ilgili ciddi yaptırımlar söz konusu. Hayvan sahipleri, öldürülen hayvanları için maddi ve manevi tazminat davası açma hakkına da sahipler. Unutulmaması gereken, yeterli delile sahip olmak ve davayı söz konusu hayvana değil, sahibine açtığınızı göz ardı etmemek. Ne olursa olsun, suçlu olan saldırgan köpek değil, onun sahibidir. Saldırıya uğrayan ya da saldırıyı gerçekleştiren köpeğin aşı, eğitim durumu, olay esnasında tasmasız olup olmadığı gibi noktalar da oldukça önemli.

n Bir genelleme yaparsak, hayvanlar aleyhine açılan davaların ne kadarını hayvan sahibi kazanıyor?

- Bundan 20 yıl öncesine kadar hayvan haklarına lüks gözüyle bakılıyordu. Türkiye’de son 20 yılda kazanılan haklar oldu hayvan hakları. O dönemde genelde tahliye kararları çıkardı, ancak şimdiki eğilim hayvanların tahliye edilmemesi yönünde. Hayvan sahibinin mahkemeye bilinçli çıkması çok önemli. 5199 numaralı kanundan birçok hakimin ve savcının haberi yok. Bu yüzden hayvan sahibinin bu yasayı mutlaka bilmesi lazım.

DAVALAR ÇEŞİT ÇEŞİT

Evcil hayvanlara karşı açılan davalar çoğunlukla köpeklerin evden tahliyesi isteğiyle açılıyor. Davalar içinde oldukça trajikomik olanları da var. Geçmiş yıllarda görülen bir davada, kalça kemiğindeki doğuştan problem yüzünden iki ayağı tutmayan beş kiloluk bir köpekten korktuğu için köpeğin tahliyesini isteyen şikayet sahibi tabii ki davayı kaybetmişti.

SALDIRGAN KÖPEĞİNİZİN HAKKI

Üretimi ve satışı ülkemizde yasaklanmış olan Pittbull’ların bile çok insani şekilde büyütülüp, aile köpeği haline getirilmiş olanları var. Pitbull, Rottweiler ve Japon Tosa ırklarının yeni yasa ile beslenmesi ve üretilmesi yasak. Pittbull’larını yasadan önce almış olanların bunu belgelemeleri gerekli. Ayrıca köpeğin eğitim seviyesini gösteren bir belgeye sahip olmaları da yaşanabilecek sorunlara karşı bir yarar sağlayabilir.Sırma GÜLBAHAR

Kafes kuşlarının ihtiyaçları

Kafes kuşları gün ışığıyla veya tam spektrumlu ultraviyole (UVB) ile yapılan aydınlatma ile ışık ihtiyaçlarını sağlıklı olarak karşılayabilirler. Bu sayede yeterli miktarda D vitamini sentezleyen vücutlarındaki kalsiyum ve fosfor dengesi de sağlıklı bir oranda bulunur. Birçoğu tropikal bölge kuşu olan bu cinslerin günlük uyku ihtiyaçları 10 saat civarıdır. Kuşlar gürültüde uyuyabilirler ama ışık ve etraftaki aktivite uyanık kalmalarına neden olur.

IŞIK YETERSİZLİĞİNE BAĞLI PROBLEMLER

n Bazı kuşlar özellikle de Gri Afrika papağanları kalsiyum düşüklüğü olarak bilinen Hipokalsemi hastalığına daha yatkın

n Tüy yolma, ısırma ve çığlık atma gibi davranış bozuklukları gelişebilir

n Kuşların çiftleşme dönemleri gün ışığı düzeyi ile doğrudan bağlantılı. Yeterli gün ışığı alamazlarsa çiftleşmeyebilirler.

UYKUSUZLUĞA BAĞLI PROBLEMLER

n Öncelikle strese girer, daha sonra tüy yolmaya, ısırmaya, saldırganlaşmaya ve çığlık atmaya başlarlar

n Bağışıklık sistemi zayıflar ve direnç azalması görülür

n Kronik yumurtlama problemleri oluşabilir.

NELER YAPABİLİRSİNİZ

n Kafesin günde 10-12 saat ışık almasını sağlayın

n Hava sıcaklığının uygun olduğu dönemlerde kafesi dışarıya veya balkona çıkartın. Sabah saatlerini tercih edebilirsiniz. Kuşunuzu dışardan gelebilecek tehlikelere karşı yalnız bırakmayın.

n Yeterli gün ışığı alacak şekilde dışarı çıkartamıyorsanız, zaman ayarlı olarak kullanılabilen tam spekturumlu ve ultraviyole ışınlı bir lamba alabilirsiniz. Florasan lambalar kuşların görebildiği ve oldukça rahatsız olduğu bir ışık titremesi yapar.

n Gürültü ve hareket olmayan bir odada kafesi bir örtü ile örtüp kuşun 10-12 saat karanlık ve uyku ihtiyacını giderin. Evin karanlık bir odasında küçük bir uyku kafesi de hazırlayabilirsiniz.

n Erken kalkıyorsanız kuşunuzun bundan rahatsız olmasını engelleyin.

Pako pano

Siyah beyaz renkli, 1 aylık oyuncu bir erkek kediyim. Ailemi kaybettiğim için geçici olarak bir evde kalıyorum. Evdeki diğer 2 kedi yüzünden bana evini açacak ve beni çok sevecek bir aile arıyorum.

n Doğuştan ön patilerinden biri diğerine göre kısa olan, oyuncu safkan Siyam kedisini sahiplenmek ister misiniz? (0537) 988 70 79.

n Şile Barınağı’ndaki yavru köpekler, kendilerini sevecek ailelerin özlemini çekiyor. www.silebarinagi.com/yuva.htm

n 2 yaşındaki dişi, kısır, uzun tüylü Tekir ev kedisine acil yuva aranıyor. (0532) 464 71 36.

n 3,5 aydır baktığım üç renkli tekir dişi kediye rahatsızlığım nedeniyle artık bakamıyorum. İsmi Nazlı, ona yuvanızı açmak ister misiniz? (0537) 414 59 51.

n Dokuz aylık 2 tane dişi Van kedimi çiftleştirmek istiyorum. (0532) 612 70 86.

n Sokakta bulup aldığımız 5 yaşındaki dişi İngiliz kurdunu evimizde 2 köpek daha olduğu ve geçinemedikleri için sahiplendirmek zorundayız. (0535) 732 37 53.

n Sokakta bulup tedavi ettirdiğimiz 8 aylık, uzun tüylü dişi kediye yuva arıyorum. Çok uyumlu ve sıcak bir kız. (0544) 832 69 55.

n 5 yaşındaki Labrador cinsi köpeğe yuva arıyoruz. (0212) 872 80 87; (0532) 357 12 29.

- Cins olmayan kedime aile arıyorum.(0533) 627 73 05; vkahve@hotmail.com

n 1 gözü alınan, 5 aylık dişi kedi Likör, evdeki köpeklerle anlaşamadığı için yeni bir aile arıyor. (0532) 223 61 15.