Bu hafta sizden gelen iki soruyu cevaplıyoruz. 1. soru: 5 yaşında sakat bir oğlum var. Hiç yürüyemiyor. Hiçbir gelirimiz yok. Temizliğe giderek geçiniyoruz. Devlet çocuğum için maaş verirmiş doğru mu?
2. soru: Bir kişi bizden taksitle beyaz eşya satın aldı. Ama ödemiyor, sürekli kaçıyor. Üzerinde de bir malvarlığı yokmuş. Araştırdık SSK'dan emekli aylığı alıyormuş. Aylığına haciz koydurabilir miyiz? 5 yaşında sakat bir oğlum var. Hiç yürüyemiyor. Hiçbir gelirimiz yok. Temizliğe giderek geçiniyoruz. Devlet çocuğum için maaş verirmiş doğru mu? Yardımlarınızı bekliyorum. Hatice TEKİNOkurumuzu ve benzer durumda olan yurttaşlarımızı ilgilendiren Özürlü Maaşı konusuna açıklık getirmekte fayda var. Evet, 5378 sayılı Özürlüler Kanunu ile özürlü vatandaşlarımıza diğer bir çok konuda olduğu gibi aylık bağlanmasında da yeni haklar verildi.Özürlüler Yasası ile uygulamada 65 yaş maaşı olarak bilinen 2022 sayılı Kanun'da da değişiklikler yapıldı. Aşağıda açıklayacağımız üzere bu kanun gereğince sadece devamlı bir geliri olmayan ve 65 yaşını doldurmuş olanlara değil koşulları var ise 65 yaşını doldurmamış özürlülere yada ailelerine de maaş bağlanabilecek. Ancak burada ikili bir ayrıma gidilmiştir.Özürlüye maaş65 Yaş Kanunu'na eklenen madde ile; başkasının bakımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyeceğine dair özürlü raporu olup, 18 yaşını dolduran ve kanunen bakmakla yükümlü kimsesi bulunmayan özürlülere; 2007 yılı ilk altı aylık dönemi itibariyle, her ne ad altında olursa olsun aylık ortalama kazancı 73,53.- YTL’nin altında olması halinde, muhtaçlık sınırının yüzde 300’ü (73,53*3= 220,59 YTL)18 yaşını dolduran, kanunen bakmakla mükellef kimsesi olmayan ve herhangi bir işe yerleştirilememiş olan özürlülere; 2007 yılı ilk altı aylık dönemi itibariyle, her ne ad altında olursa olsun aylık ortalama kazancı 73,53.- YTL’nin altında olması halinde, muhtaçlık sınırının yüzde 200’ü (73,53*2= 147,06 YTL) aylık tutarları, üç aylık ödeme döneminde Emekli Sandığı kanalı ile ödenmektedir. Öte yandan ölen anne yada babasından dolayı malüllüğü sebebiyle SSK, Bağ-Kur yada Emekli Sandığı'ndan aylık veya gelir alan özürlü çocuğun aldığı bu tutar özürlü maaşından daha düşük ise aradaki fark ilgili sosyal güvenlik kuruluşundan ödenecektir.Özürlü çocuğun ailesine maaşKanun bazı durumlarda 18 yaşını doldurmamış özürlü çocuğun ailesine de maaş bağlanabileceğini hüküm altına almıştır. Ancak bunun için özürlü çocuğa ailenin fiilen bakıyor olması ve aylık ortalama gelirinin de yukarıdaki gibi düşük olması gerekmektedir. Bu durumdaki ailelere de yine üç aylık ödeme döneminde Emekli Sandığı kanalı ile aylık 147,06.- YTL ödeme yapılabilmektedir.Tedavi hakkıKanun ile 18 yaşından küçük olup özürlü maaşı alan çocuklara yeşil kart verilmesi suretiyle sağlık giderlerinin karşılanması imkanı getirilmiştir. Bu hak sadece 18 yaşından küçük özürlüye verilmiştir. Ailesine bu hak tanınmamıştır.Eğitim giderleriDaha önce SSK sigortalısı ve Devlet memuru ile emeklilerinin özürlü çocuklarının eğitim giderlerini zaten ilgili kurumları karşılıyordu. Ancak, 1 Haziran 2006’dan itibaren, ailelerin tabi oldukları sosyal güvenlik kurumunun bir önemi olmaksızın özürlü çocukların eğitim giderlerini devlet karşılayacak. Bu husus 5378 sayılı "Özürlüler Yasası" ile 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna bir madde eklenmek suretiyle yasal dayanağa kavuşturulmuştur. Buna göre; görme, ortopedik, işitme, dil-konuşma, ses bozukluğu, zihinsel ve ruhsal özürlü çocuklardan özel eğitim değerlendirme kurulları tarafından, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine devam etmeleri uygun görülenlerin eğitim giderlerinin, her yıl bütçe uygulama talimatında belirlenen miktarı Milli Eğitim Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak.Eğitim kuruluşlarıÖzürlü çocukların eğitimleri ise kamu yada özel sektöre ait özel rehabilitasyon ve özel eğitim merkezlerinden sağlanabilecektir. Öte yandan farklı kurumlardan ruhsatlandırılmış özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin 31.12.2007 tarihine kadar Milli Eğitim Bakanlığı'nca belirlenen şartlara uygun olarak açılış izinlerini yenilemeleri gerekmektedir.Emekli aylığına haciz konulabilir miBir kişi bizden beyaz eşya satın aldı taksitle. Ama ödemiyor, sürekli kaçıyor. Üzerinde de bir malvarlığı yokmuş. Araştırdık SSK'dan emekli aylığı alıyormuş. Aylığına haciz koydurabilir miyiz? Olmaz diyorlar.." Ş. KALELİSöylenenler doğru; SSK'dan alınan emekli aylıklarına haciz konulamaz. Keza, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 121. maddesi uyarınca, SSK'nın ödediği gelir veya aylıklar ve sağlanacak yardımlara, nafaka borçları ile SSK'nın kendi alacakları dışında haciz konulamaz. Dolayısıyla alacağınızı bu yolla tahsil etmeniz zor görünüyor. Ancak, işinize yarayabilecek bir yargı kararına da değinmek istiyorum: Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 31. 03. 2004 tarihli, 2004/12-202 Esas, 2004/196 sayılı kararına göre SSK emeklisi itiraz süresi içinde itiraz etmezse haciz işlemi geçerli olabilmektedir. Bu yol denenebilir.