Seyahat hukuku

Dövizdeki dalgalanmaya paralel olarak yurtdışına gitmek için tur satın alıp, bu seyahatleri şirketlerce tek taraflı iptal edilen, fiyat farkı talep edilen çok sayıda okurumdan telefon ve e-posta yoluyla şikâyet geldi. 

Türk vatandaşı ancak Kıbrıs’ta oturan N.B ve P.B adlı iki okurum da bu durumda ve tur mağduru. Önce e-posta ve soruları:

“İstanbul Harbiye’deki T. Turizm’den 14 Mayıs 2018’de eşimle birlikte 14 Ocak 2019 tarihli çıkışı olan Uzak Doğu turu satın aldık ve 12 bin 998 TL (sigorta paraları hariç) ödedik. Tur tarihine bir ay kala turun iptal edildiğini söylediler ve iki kişi için 5 bin 200 TL fark isteyerek başka bir tura yönlendirmek istediler. Biz kabul etmedik. Bugünkü Euro karşılığı paramızın iadesini talep ettik. Bize lira olarak mayıs ayında ödediğimiz parayı iade edeceklerini bildirdiler.

1- Eşimle ayrı ayrı Tüketici Hakem Heyeti’ne şikâyet edebilir miyiz?

2- Euro karşılığı ödediğimiz için bugünkü Euro karşılığı talep hakkımız var mı?

3- KKTC’de oturuyoruz ama T.C. vatandaşıyız. Nereye başvurmamız gerekir?”

AYRI AYRI HAKEM HEYETİNE BAŞVURABİLİRSİNİZ

İki okurumun bu sorularını Sincan Kaymakamlığı Tüketici Hakem Heyeti üyesi avukat Buğcan Çankaya’ya ilettim. Benzer şekilde tur mağduru okurlarımın sorularını da aydınlatan yanıtları bakın şöyle:

1- Satın alınan hizmet yürürlükte bulunan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Yasa’nın 51. maddesinde tanımlanan ‘Paket Tur Sözleşmeleri’ kapsamındadır. Hizmeti satın alan tüketiciler ayrı ayrı hakem heyetine başvurabilirler.

2- Hizmet sağlayıcısına (tur şirketine) ödeme Türk Lirası olarak yapılmış ise bedelin Türk Lirası olarak iadesi mümkün olup, ödeme yabancı para cinsinden yapılmış ise hakem heyetine başvuru tarihindeki TCMB döviz kuru üzerinden çevrim yapılarak Türk Lirası cinsinden paranın iadesi talep edilebilir.

3- KKTC’de ikamet eden Türk Vatandaşları, tüketici işleminin yapıldığı yerdeki tüketici hakem heyetine başvuru yapabilir. Bu noktada tur şirketine ait şirket merkezinin bağlı olduğu hakem heyeti yetkilidir.”

TUR FİYATI KRİTER

Bu yanıtlar ışığında, iki okurum ödedikleri tur fiyatı il hakem heyetine başvuru sınırı olan 8 bin 480 liranın altında olduğu için ayrı ayrı İstanbul Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurabilirler. Tur fiyatı hakem heyetine başvuru sınırı olan 8 bin 480 liranın üstünde olan tur mağduru okurlarımın ise tüketici mahkemesine dava açması gerekiyor.

KESİLEN MAAŞ İÇİN KDK’YA BAŞVURUN

OKURUM F.T’nin SGK’dan şikâyetçi olduğu e-postası şöyle:

“Benim annem 10 yıl emekli maaşı aldıktan sonra 2017 Haziran ayında emekli maaşı kesildi. Hatta 65 bin lira da borç çıkarıldı. Hatalı prim hesaplaması yüzünden. Biz de prim tamamlamak için 18 aydır isteğe bağlı prim ödemesi yapıyoruz. Emekli olması için 1 yıl daha ödememiz gerekiyor. SGK Genel Müdürlüğü’nü arayarak, ‘Annemin kesilen maaşı yeniden bağlanacak mı? Hürriyet’te Kamu Denetçiliği Kurumu Başkanı’nın böyle bir açıklaması vardı’ diye sordum. Bana, ‘Bize gelen resmi bir şey yok’ dediler. Mağduriyet var, düzeltme yok.” Okurum F.T’nin, öncelikle annesinin kesilen maaşı konusunda SGK’ya başvurup aldığı bu yanıtla birlikte Kamu Denetçiliği Kurumu’na (KDK) şikâyetçi olması gerekiyor. KDK’ya başvuru ücretsiz. Başvuru için SGK’nın maaş kesme işlemine karşı dava açılmış olması gibi bir önşart da yok. KDK’nın örnek kararındaki gibi annesinin emekli maaşının SGK’ca kesilmemesi gerektiği şeklinde “dostane çözüm kararı” yoluyla sorun ortadan kaldırılabilir. Son bir not: KDK’nın bu tip mağduriyetin tümünün çözülmesi adına başvuruda bulunmayan vatandaşları da kapsayacak şekilde bir karar verme yetkisi bulunmuyor. Vatandaşların ayrı ayrı KDK’ya şikâyet başvurusunda bulunması gerekiyor.