Senet alırken dikkat

İlk önce imza. Senet altındaki imzanın yanınızda ve mutlaka gözünüzün önünde atılmasına özen gösterin, tarihe mutlaka bakın. Borçlu bir şirket ise senedi “yetkilisine” yine huzurunuzda imzalattırın. Senet alırken başka nerelere dikkat edilmesi gerektiğini konunun uzmanı avukat Alper Sarıca’ya sordum. Bakın hangi uyarılarda bulundu:

1- Senet altındaki imzanın huzurunuzda (yanınızda ve gözünüzün önünde) atılmasına özen gösterin.
Yanınızda atılmayan imzanın geçerliliğinden emin olamazsınız, belki de borçlu değil başkası atmıştır. Dolayısı ile senet ödenmez de icraya konu ederseniz, borçluya “imza tarafımıza ait değildir” itirazında bulunarak borcu ödemekten kurtulma ve hatta sizi yüzde 40 icra inkar tazminatına mahkum ettirme şansı vermiş olursunuz. Dahası resmi evrakta sahtekarlık iddiası ile ceza yargılamasında sanık durumuna düşebilir hatta hapis cezası alabilirsiniz.

2-Borçlu şirket ise senet altındaki imzanın yetkili temsilciye ait olmasına dikkat edin
Eğer senedi alacağınız borçlu, bir şirket ise aslında şirket yöneticisi olmayan fakat şirket adına tüm belgeleri, çek ve senetleri kendisinin düzenlediğini ve şimdiye dek herhangi bir sorun yaşanmadığını belirterek seneti imzalamak isteyen şahıslara kanmayın. Aksi halde senet ödenmez de icraya konu ederseniz, borçlu şirkete “imza yetkili temsilciye ait değildir” itirazında bulunarak borcu ödemekten kurtulma ve hatta sizi yüzde 40 icra inkar tazminatına mahkum ettirme şansı vermiş olursunuz. Bu nedenle senet altına mutlaka şirketin yetkili temsilcisinin imzasını attırmalısınız. Eğer şirket çift imza ile ilzam edilebiliyor, borç altına sokulabiliyor ise her iki yetkilinin de imzasının bulunması zorunludur.

3-İmzanın geçerliliğini sorgulayın; borçlunun imza sirkülerini mutlaka kontrol edin
Kötü niyetli bir kimse yanınızda imza da atsa mutad (normalde kullandığı) imzası dışında başka bir imza atabilir ve imzayı sonradan inkar edebilir. İtiraz halinde; senet üzerine imza atan kişinin DNA’sı düşmediğinden, bilirkişi incelemesinde borçlunun resmi kuruluşlarda, bankalarda vs varolan imza örnekleri dikkate alınacak senet üzerindeki imzanın şekli ,hızı, eğimi, baskısı gibi karakteristik özellikleri değerlendirileceğinden; kişi bilerek olağan imzası dışında farklı bir imza attı ise davayı kaybedecek ve hatta icra inkar tazminatına mahkum edileceksiniz. Bu nedenle mutlaka senet altına imza atan kişinin imza sirkülerindeki imza ile senet altındakinin aynı olmasına dikkat edin, karşılaştırın.

4-Senet üzerinde tanzim (Düzenleme) tarihinin doğru olarak belirtilmesine dikkat
Örneğin “30.05.2013” vadeli bir senet aldınız. Düzenleme tarihi olarak da aslında o günün tarihi olan 01.10.2012 yazılması gerekirken “yanlışlıkla” 15.10.2012 yazıldı. Siz nasıl olsa vadeden önce olduğu için sorun olmaz deyip kabul eder iseniz karşı yan 15.10.2012 tarihine dek şirketin imza yetkilisini değiştirerek borcu ödemekten kurtulabilir. Uygulamada nadiren rastlansa da ilk defa ticaret yaptığınız şahıs ve firmalara karşı özellikle büyük meblağlı senetlerde bunu da hatırınızda bulundurmak yararlı olabilir.
5-Seneti icra takibine konu etmeden tam olarak senet vasfına haiz olduğundan emin olun.
Senet üzerinde var olması gereken çok küçük bir ayrıntı (örneğin düzenleme yerinin geçerli şekilde belirtilmemesi gibi) dahi yok ise senedin kambiyo vasfını, senet niteliğini ortadan kaldırır.”
Mağdur olmamak için bu kritik uyarılara dikkat...