Saten bluzla omuz çantası kullanmayın

Türkiye’de yaşıyorsanız mağaza yetkilisi de sizi suçlar ve "Çantanız sürtünmüş, malımızın hiç kabahati yok. Biz bunu almayız" der. Siz de şaşar kalırsınız.

Bu kez ben kendimi yazıyorum, kusuru bakmayın. Ankara Kızılay’da bir mağaza. 35 YTL’ye bir bluz aldım. İçime doğmuş gibi kumaş kalitesini sordum. Onlar da "Çok kaliteli" yanıtını verdiler. İkinci kez giydikten sonra da sol tarafında küçük bir yer "eridi".

Gazeteci arkadaşım Yasemin Güneri ve ve bir yüksek yargı mensubu üyesi arkadaşımla en azından kumaş incelemesi yapıp benim şikayetimi değerlendirecekleri düşüncesi ile mağazaya uğramak hatasını da yaptım. İki arkadaşımın yanında mağazadakiler bana aynen şöyle dedi:

"Biz bu gömlekten 150 tane sattık, hiç şikayet gelmedi. Siz buraya çantanızı sürtmüşsünüz. Hata sizin. Biz bunu almayız. İncelememize falan da gerek yok. Bakın diğer tarafında hiçbir şey yok..."

Mağazadan biraz kızgın çıktım. En güzel tepkiyi yargı mensubu arkadaşım gösterdi:

"Türkiye’de Tüketici Yasaları var ama çoğu yerde uygulanmıyor. Sen bu bluzu keşke o mağazalardan birinden alsaydın, başına bu gelmezdi. En azından kendi kumaş kalitelerini test etmek için inceletirlerdi..."

ABD’DE ÇÜRÜK İPE BİLE TAZMİNAT

Sonra da gazeteci arkadaşım ABD’de yaşanmış bizim gazetelere de yansımış şu olayı anlattı.

Sevgilisinin terkettiği bir kadın satın aldığı iple intihar etmek istemiş. Ama şansa bakın ki, ip kopmuş ve ölmemiş. Sonra da gidip "Çürük ip sattınız ölemedim" diye firmaya tazminat davası açmış. Amerikan Mahkemesi ne demiş biliyor musunuz?

"Bu ipi kadın intihar etmek için değil hayatını kurtarmak için de kullanabilirdi. Kadın dava açmakta haklı, firma çürük ip sattığı için bir milyon dolar tazminat ödemeli..."

Daha sonra milyon dolarlık tazminatla ilgisi var mı bilemeyiz ama sevgilisi kadına geri dönmüş.

Ben de Tüketici Hakem Heyeti’ne şikayette bulunacağım. Ama size bir tavsiyem var. Saten gömlek giydiğinizde, sakın omuz çantası kullanmayın. Ya da en azından sattığı malı firmasına gönderip "ayıplı" olup olmadığını inceletme zahmetine katlanabilen daha bildik yerleri tercih edin. Bu başıma gelenden sonra böyle bir durumda nasıl hakkımızı arayabileceğimizi de araştırdım.

HAK ARAMA REHBERİ

Hukukun Egemenliği Derneği Genel Başkanı avukat Erdem Akyüz’ün "Tüketici Hukuku" rehberine göre "Ayıplı" malın tanımı ile hak aramak için yapmanız gerekenler de bakın şöyle:

Ayıplı mal nedir?

Tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği yararları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik noksanlıklar içeren mallar "ayıplı mal" olarak kabul edilir. Ambalajında, etiketinde, reklam veya ilanlarında yeralan veya satıcı tarafından bildirilen netilğie aykırı olan mal da ayıplı mal tanımına girer.

Ayıplı mal alımında ne yapılmalıdır

Tüketici, malın teslim tarihinden itibaren 30 gün içerisinde bu ayıbı ve isteklerini satıcıya bildirmekle yükümlü.(Ürün "gizli ayıplı" olduğu takdirde, yani tükeci kullanınca ortaya çıkan ayıplarda süre iki yıla uzuyor) Bu bildirimin kanıtlanabilmesi için "alındı" belgesi karşılığında yazılı olarak veya noter ve benzeri bir yöntemle yapılması yararlı olacaktır.

Ayıplı mal alan tüketici hangi taleplerde bulunabilir

Ödenen paranın iadesi ile imzaladığı bir sözleşme varsa sözleşmenin iptalini, ayıplı malın geri alınarak, ayıpsız benzeri ile değiştirilmesini, ayıp oranında bedel indirilerek bu bedelin kendisine ödenmesini, ayıplı malın ücretsiz olarak onarılarak düzgün ve işler hale getirilmesini isteyebilir.Bu haklardan biri ile birlikte ayıplı malın yolaçtığı zararın tazmin edilmesi de istenebilir

Tüketici sorun ve çekişmeleri nerelerde çözümlenir?

Tüketicinin taraf olduğu çekişmelerin nihai çözüm yeri yargı yolu yani mahkemelerdir. (Tüketici mahkemeleri) Ancak mahkemeye gitmeksizin zaman, emek ve para sarfetmeden karşılıklı görüşme yoluyla ve konusunda uzman kişilerin hakemliği aracılığıyla sorunların çözümünü sağlamak üzere kurullar oluşturulmuştur. Bunların başında "Tüketici hakem heyeti" gelir.

Hakem heyetine başvurmak zorunlu mu?

Değeri 500 milyon (Şu anda 792 YTL) liranın altında bulunan uyuşmazlıklarda hakem heyetine başvuru zorunludur. Bu miktarın altında kalan değerler için hakem heyetine başvurmadan dava yoluna gidilemez. Gidildiği takdirde mahkeme başvurunun önce hakem heyetine yapılması gerektiği gerekçesi ile davayı reddeder.