Isınma sorununda hâkim müdahalesi istenebilir mi?

HAVALARIN soğumasıyla birlikte az yakılan ya da hiç yakılmayan bireysel ısınma sistemleri komşuları karşı karşıya getirebiliyor. Önce apartmanlardaki ısınma sorununu özetleyen sorulara iki örnek:

Z.T.: Oturduğum evin altı dükkân. Fotoğrafçı faaliyet gösteriyor. Dükkân işyeri sahibine ait. Kış aylarında işyerinin kombisini hiç yakmıyor ya da gündüzleri çok düşük ayarda birkaç saat yakıyor. Hafta sonları ise hiç yakmıyor. Orada çalışan elemanlar kalın montlarla görev yapıyor. Biz alttan gelen soğuk nedeniyle ne kadar çok yaksak da ısınamıyoruz. Ayaklarımız donuyor. Bu dükkânın belli bir ısının üzerinde tutulması sağlanabilir mi? Kanuni yaptırımı nedir?

ALT KAT KOMŞUM KOMBİYİ AÇMIYOR

D.E.: Alt kat komşum kombisini hiç çalıştırmıyor. Üst ve yan daire de şu anda boş. Biz 600-700 TL doğalgaz faturası ödüyoruz. Elektrikli ısıtıcıyı çalıştırıyoruz. Yine de ısınamıyoruz. Pandemi var. Hasta olmaktan korkuyoruz. Sağlık Bakanlığı ya da il hıfzısıhha kurulları bu konuda bir karar alamaz mı? Hukuken bir şey yapmak mümkün mü?

MERKEZİ ISINMA DENETLENİYOR

Okurlarımın sorularının yanıtına geçmeden önce kısa bir not: Merkezi ısıtmalı bina ve siteler yönünden kaloriferlerin hangi tarihten itibaren ve hangi saatlerde, dış ortam sıcaklığı kaç derecenin altına düştüğünde yakılacağı mahalli çevre kurullarınca karar altına alınıp valilik ve belediyelerce ilan ediliyor. Denetimi de yapılıyor. Ancak soba, kat kaloriferi ve kombi ile ferdi ısıtılan binalarda ise “isteğe bağlı” olarak yakılıyor. Okurlarımın sorularını tüketici hukuku alanında uzman avukat Buğcan Çankaya şöyle yanıtladı:

KOMŞULUK HUKUKUNA AYKIRI EYLEMDEN KAÇINILMALI

“Okurumuzun sorusu, ikamet etmekte olduğu konutun altında bulunan dükkân vasıflı ve kullanımlı taşınmazda, havaların soğumasıyla birlikte, kalorifer sistemlerinin hiç veya yeterli oranda çalıştırılmaması nedeniyle, kendi mülkiyetindeki konutta ısınma sorunu yaşanması ve bu bağlamda hukuki haklarının neler olduğunu sormasından ibarettir.

Yargıtay kararlarında, komşuluk hukukuna aykırı ve katlanma sınırlarını aşan eylemlerden tüm komşuların kaçınması gerektiği belirtilmektedir. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 18. maddesinde, ‘Kat malikleri, gerek bağımsız bölümlerini, gerek eklentileri ve ortak yerleri kullanırken doğruluk kaidelerine uymak, özellikle birbirini rahatsız etmemek, birbirinin haklarını çiğnememek ve yönetim planı hükümlerine uymakla, karşılıklı olarak yükümlüdürler’ düzenlemesi bulunmaktadır.

HÂKİM MÜDAHALESİ İSTENEBİLİR

Eğer aynı binayı paylaşan malik veya kiracılar, mevsimsel zorunluluk olmasına rağmen bireysel ısıtma sistemlerini hiç veya yeterli oranda çalıştırmıyor ise, bu eylemden zarar gören komşular, haklarının çiğnendiğinden bahisle uğradıkları maddi zararı talep edebilecekleri gibi zikredilen kanunun 33. maddesi kapsamında, ana gayrimenkulün bulunduğu yer sulh hukuk mahkemesinden, hâkimin müdahalesini isteyebileceklerdir.

 İL HIFZISIHHA KURULUNA BAŞVURUN

Dünya genelinde süregelen pandeminin yarattığı sağlık riskleri ile ilgili olarak, her geçen gün idareler tarafından tedbirler ve önlemler alınmaktadır. Bu bağlamda il umumi hıfzısıhha kurulları tarafından, insan sağlığının korunması yönündeki önlemlerle ilgili kararlar verilmektedir. Bir taşınmazda ikamet eden kişinin, aynı taşınmazda başka bir bağımsız bölümü kullanan kişinin eylemleri nedeniyle zarara uğradığını düşünmesi ve bu zararın doğrudan insan sağlığına etki etmesi halinde, örnek olayımızdaki okurumuzun da konuyu il umumi hıfzısıhha kuruluna ve bu kararların uygulanması yönünde yetkili olan mahalli idarelere başvuru yapması yerinde olacaktır.

ANKARA’DA SINIR 15 DERECE

Ankara ilinde, il umumi hıfzıssıhha Kurulları tarafından halk sağlığının korunabilmesi amacıyla, dış ortam sıcaklığının 15 santigrat derecenin altına düştüğü ardışık günlerde ve merkezi ısıtmalı bina ve sitelerde oturanlardan herhangi birisinin talebi halinde, ısıtma sisteminin çalıştırılmasına karar verilmiştir. (Emsal : AİUHK 02.10.2013 tarih ve 1593 sayılı kararı) Bu kararın da dayanak tutulması, ihtilafın çözülmesinde yararlı olacaktır.

MERKEZİ ISINMAYA GEÇİLEBİLİR

KMK’nın 42. maddesiyle kat maliklerinden birisinin isteği üzerine, ısıtma sistemi değişikliğinin yapılabilmesi için kat maliklerinin sayı ve arsa payı çoğunluğunca karar alınması yeterli görülmüştür. Bu haliyle, ferdi ısıtma sistemleri, merkezi sisteme çevrilmek suretiyle de okurlarımızın sorununa çözüm bulunabilir.”

Özetlersek: Bireysel ısıtma sistemi olan apartmanlarda ısınma sorunu yaşayan okurlarım, avukat Çankaya’nın belirttiği gibi öncelikle “komşuluk hukuku” içinde çözüm aramalı. Yöneticiye başvurup bağımsız bölümleri belli bir ısıda tutmak yönünde karar alınması çözüm olarak düşünülebilir. Sorun buna rağmen çözülmezse, mahalli çevre kurulu kararları ışığında ilçe belediyenize şikâyeti deneyin. Son çare ise hâkimin müdahalesini istemek.