Zeynep neden kilo veremiyor

Giderek artan yağ kitlesi Zeynep’i obez grubun içine sokmuş. İki yıldır bir türlü başarılı olamayan kilo verme programları, Zeynep’i de ailesini de üzmüş. Başarısızlık duygusu Zeynep’i hırpalamış, küstürmüş. Arkadaşlarının ve ailesinin olumsuz yaklaşımı Zeynep’in yeme davranışı bozukluklarını daha da büyütmüş.

ÇOCUKLUK ve genç obezitesi günümüzün en önemli sağlık problemlerinden biri, toplum sağlığının önemli bir tehdididir. Oluşumunda hormonal, metabolik, psikolojik nedenler rol oynayabilirse de bunlar oldukça küçük bir gruptur. Tiroid bezi yetersizliğine, yumurtalık veya böbrek üstü bezi bozukluklarına bağlı obezite vakalarının sayısı bir elin beş parmağını geçmez. Çocuk ve genç obezitesinin oluşumunda etkili olan pek çok şey var. Bunlardan ikisi çok önemli: Birincisi "Aşırı kalorili, enerji yükü fazla düşük yiyecek ve içeceklerin fazla tüketilmesi", ikincisi "gittikçe hareketsizleşen tembelleşen yaşam biçimi."

Kalori bombası haline getirilmiş, şeker, un, yağ yüklü besinlerde görülen tüketim artışından sadece yiyecek-içecek üreticileri, gazete ve televizyonlarda yapılan reklamlar sorumlu değil. Gözden kaçan çok ama çok önemli bir neden daha var: Aile sofralarının yavaş yavaş terk edilmesi. O güzelim mutlu, keyifli, uzun aile yemeklerinden vazgeçilmesi.

Time dergisinde çıkan "Aile Yemeğinin Sırrı" başlıklı bir makalede sofra kültürünün önemi anlatılıyor. Amerikan toplumunda görülen obezite salgınında bu yemekleri bırakmanın çok etkili olduğu vurgulanıyor. Aile yemeklerini bırakmak bizde de yavaş yavaş yerleşiyor. Bu güzel geleneğe birçok şey adına ama özellikle obezite ile savaş için sahip çıkmak gerekiyor.

Aile sofralarının sadece birlikte yemek yenilen bir zaman dilimi olmasından daha önemli görevleri var. Aile yemekleri aile içi beklentilerin, itirafların, suçlamaların, afların ve düzeltmelerin hep birlikte yapıldığı, yeme içme geleneklerinin, doğru beslenmenin öğrenildiği alanlardır. Bu sofralar sadece bedensel doyum değil, ruhsal doyum da sağlar. Paylaşılan bir ekmek veya bir tas çorbadan daha fazla bir şeydir, ailenin sevinçleri, hüzünleri, sorunları da paylaşılır. Aile sofraları yavaş ve iyice çiğneyerek yemek için zaman yaratır. Evde yapılan yemekler her zaman daha sağlıklıdır. Tazedir, besleyici değeri yüksek, kalori yükü azdır.

Araştırmalar düzenli aile sofra geleneğini sürdüren ailelerde çocuk ve genç obezitesine daha az rastlandığını gösteriyor. Yemeğini odasında yalnız başına tüketen, ailesinden ayrı bir yerde bilgisayar oynarken, TV izlerken yemek yiyen çocuklarda kilo sorunu daha sık görülüyor. Bu çocuklar bedensel ve ruhsal bakımdan daima aç kalıyor.

Küçük Zeynep’in sorunu da aile sofralarının bırakılması ile yakından ilişkili. Anne ve babası çalışıyor. Zeynep’e okul dönüşü yardımcı kadın bakıyor. Zeynep 8 yaşından sonra tam bir buzdolabı canavarına ve market ürünü tutkununa dönüşüyor. Dondurma, evde ısıtılmış hazır pizza, bol şekerli meyveli içecekler, cipsler, kurabiyeler, gofretler, Zeynep’in en favori yiyecekleri. Evde, ama yalnız yaşayan (!) Zeynep vaktini bilgisayar oynayarak, televizyon izleyerek ve fazla yağlarını gizlemeye çalışarak geçiriyor. Şimdi Zeynep kırgın, hırçın ve başarısız bir genç kız adayı. Aile ne yapacağını bilememenin şaşkınlığı içinde.

Aile sofralarını yeniden kurmak ve bu eski geleneği yeniden canlandırmak zorundayız. Hiç olmazsa akşam sofralarını çocuklarımızla paylaşmalıyız.

AİLE SOFRASI SIFIR BEDEN TUTKUSUNU ÖNLER

Aile ile birlikte yenilen yemekler sadece obezitenin önlenmesinde değil beslenmenin reddi ile karakterli "anoreksiya" sorununun çözümünde de etkidir. Çocuklarınızı sıfır beden sapkınlığından korumak ve aşırı zayıflama tutkusunu önlemek istiyorsanız aile yemeklerine önem vermelisiniz. Özellikle liseli genç kızlar arasında hızla yayılan bu sorunu ciddiye almakta yarar var. Gizli anorektik genç kızların sayısı sanıldığından çok fazla. Özellikle rekabetin ve dış görünüşün kıran kırana yaşandığı büyük şehirlerde büyümeye çalışan genç kızlar sıfır beden olabilmek için yanlış arayışlara girebiliyor. Bu gençlerin kas ve kemik yapıları sağlıksız, bedensel ve ruhsal gelişmeleri oldukça yetersiz. Hormonal ve metabolik bozuklar onlar için ciddi birer tehdit. Aile yemekleri bu arayışları önlemek, erkenden fark etmek ve çözüm üretmek için en iyi ortamlardır.