Yüzüstü yatmayın

Diğer taraftan araştırmalar uyku kalitemizi etkileyen faktörlerin sadece havanın sıcaklığı ve nemi olmadığını gösteriyor. Uyku süresi ve uyku bölünmeleri de önemli birer belirleyici. Ayrıca erken yatıp erken kalkmak, yatağa dolu mideyle ya da çok açken girmemek, yatak odasında elektromanyetik yüklenmeye yol açabilecek teknolojilere yer vermemek, uyumadan önceki birkaç saati mavi ışık bombardımanı altında geçirmemek de uyku kalitemizi az ya da çok etkileyebiliyor. Diğer taraftan uzmanlar yataktaki farklı uyku pozisyonlarının da uyku kalitemizi ve sağlık sorunlarımızı etkileyebileceğini söylüyor ve hepimizin aklına takılan şu soruya daha net ve açık cevaplar arıyor: “EN İYİ UYKU POZİSYONU HANGİSİ?”

İYİ BİLGİ YETİŞKİNLER YAN YATIYOR

FARKLI ülkelerde yapılan farklı araştırmalar, yetişkin ve ileri yaşlıların daha ziyade yan yatarak uyumayı tercih ettiklerini gösteriyor. Danimarka’da yapılan yeni bir araştırmanın sonuçları geçtiğimiz günlerde “BBC Future”da yayımlandı. O araştırmaya bakılırsa yatakta geçirilen süre dikkate alındığında insanların zamanlarının yarısından biraz fazlasının “yan yatarak”, yüzde 38 kadarının “sırtüstü pozisyonu”nu tercih ederek ve yüzde 7’sinin de “yüzüstü yatarak” geçirdikleri anlaşılıyor. Yine aynı araştırmaya göre, insanların yaşları ilerledikçe yatakta yan yatarak uyumayı daha çok tercih ettikleri görülüyor. Bebekler çoğunlukla sırtüstü uyurken, 3 yaşın üzerindeki çocuklar yukarıdaki 3 pozisyona neredeyse eşit miktarda zaman ayırıyorlar. Kısacası yan yatarak uyumak yetişkinlik ve yaşlılık döneminde daha çok tercih edilen bir pozisyon gibi görünüyor.

BİR SORU YAN YATMAK DAHA MI İYİ

YAN yatarak uyumanın sırtüstü uyumaya göre HORLAMA ve UYKU APNESİ sorunlarını hafifletebileceğini çok iyi biliyoruz. Yan yatmak solunum yolunun açık kalmasını kolaylaştırıyor, küçük dil ve dilin boğazı tıkamasını önleyerek daha az horlamaya ve apne atağına yol açıyor. Peki, sağ yana mı sol yana mı yatmak daha faydalı? Araştırmalar sağ yana yatarak uyumayı tercih edenlerin, sol yan pozisyonda uyumayı tercih edenlere oranla daha iyi bir gece geçirdiklerini, ertesi gün daha az sırt ve boyun ağrıları hissettiklerini gösteriyor. Ama bu net ve değişmez bir bilgi değil. Tersi de mümkün olabiliyor.

ÖNEMLİ ASİT REFLÜNÜZ VARSA...

ARAŞTIRMALAR asit reflüsü olanların sağ değil, sol yan pozisyonu tercih etmelerinin daha doğru olacağını gösteriyor. Zira sağ taraf üzerinde uyuduğunuzda yemek borusunun mide giriş bölümü gevşiyor, asitli mide sıvısı yemek borusuna kaçıyor ve reflü şikâyetleri şiddetleniyor. Daha çok ve yoğun ağrı, yanma hissediliyor, reflüye bağlı gece öksürükleri maksimuma çıkıyor. Özetle eğer gastrit veya özafagus reflüsü gibi bir sorununuz varsa sol yan pozisyonda uyumanızda fayda var.

KISA BİLGİ YÜZÜSTÜ YATMAK NEDEN SORUNLU

UYKU uzmanları beynin gece saatlerinde/uykuda aktifleşen “GLİO LENFATİK TEMİZLEME SİSTEMİ”nin en iyi ve verimli şekilde “sağ yan yatış pozisyonunda” çalıştığını söylüyor. Bu verimlilik yani beynin toksinlerden arındırılması süreci, sol yan yatışta da sağ yan kadar olmasa da fena işlemiyor. Ama eğer yüzüstü yatışı tercih ederseniz beyindeki bu son derece önemli “gece temizliği/arınma/detoksifikasyon” faaliyeti neredeyse durma noktasına gelebiliyor. Neticede de ertesi gün yorgunluğu, kafa karışıklığı, odaklanma güçlüğü hatta “beyin sisi” ve benzeri problemler dahi ortaya çıkabiliyor. Bitmedi! Yüzüstü yatmak sadece beyin temizliğini engellediği için değil, yüzdeki kırışıklıkları arttırdığı için de sizi daha yaşlı ve yorgun gösterebiliyor. Zira yüzüstü yatmak yüzdeki deriye daha çok yük bindirerek cildi daha erken ve daha hızlı kırıştırıyor.

ÖZET BİLGİ UYKU POZİSYONUNUZA DİKKAT EDİN

ÖZETLE, yatakta nasıl uyuduğunuz da önemli bir uyku ayrıntısıdır. Uyku apnesi, horlama gibi önemli bir probleminiz varsa özellikle sırtüstü değil sağ ya da sol yan yatış pozisyonunu tercih etmelisiniz. Bu öneriyi boyun ve sırt ağrınız varsa da dikkate alabilirsiniz. Diğer taraftan asit reflünüz varsa sağ değil sol yan yatış pozisyonunu tercih etmeniz daha uygun olacaktır.

NOT: Yazının hazırlanmasında BBC Future’dan yararlanılmıştır.