Sağlık taramaları kadınlarda daha önemli

40’ından sonra her kadının yılda bir kez genel bir sağlık taramasından geçmesi gerekir.

Kadınlar sağlıklarına erkeklerden daha çok önem verir, beden veya ruh sağlıklarında bir problem olduğunu fark ettiklerinde, doktorlarından randevu almakta pek gecikmezler. Ayrıca sağlıklarına ilişkin her türlü belirti ve sinyali de dikkatle izlerler.
Ne var ki, aynı dikkati sağlıklarını koruma konusunda gösterdiklerini söylemek zor.
Bu konuda da erkeklerden birazcık daha iyi olsalar da, hastalıkları konusunda gösterdikleri kararlı adımları -maalesef- sağlıklarını korurken pek atmazlar.
Oysa kadın sağlığındaki değişimler erkeklere oranla daha hızlı, sağlık tehditleri ise daha yoğundur. Kadınların biyolojik ritimleri erkeklere göre çok değişken, hormonal dengeleri çok karmaşık ve hassastır. Metabolik yapılanmaları ise erkeklerden zayıftır. Kas güçleri, kemik yoğunlukları erkeklerden azdır.
Periyodik dönemlerinde ruhsal, hormonal ve metabolik iniş çıkışlar vardır. Hamileliklerinde ise risklerinin tepe noktasına tırmanırlar, bebeklerine ihtiyaçları olan mineralleri, vitaminleri ve diğer yaşam unsurlarını kendilerinde yetersiz olsa da mutlaka sağlarlar.
Bu karmaşık, ruhsal ve biyolojik gelgitler arasında aslında, onların nasıl bu kadar sağlıklı kaldıklarına şaşırmamak mümkün değildir.
Sağlıklarına gösterdikleri özen, belki de bu özel durumlarından, zayıf ve kırılgan yapılarından kaynaklanmaktadır.

ERKEN TEŞHİS SAĞLIYOR

Bence 40’ından sonra her kadının yılda bir kez genel bir sağlık taramasından geçmesi gerekir. Bu önleyici ve durum belirleyici taramalar sağlık risklerinin belirlenmesinde, sağlık hedeflerinin planlanmasında, beden ve ruhsal yapılanmalarında sahiplendikleri “normal koşulların” ve “neyin tipik, olağan, kabul edilebilir” olduğunun saptanmasında önem taşır.
Yıllık düzenli sağlık taramaları biz doktorlara sizin “sağlık değerlerinizi” kayıt altına alma fırsatı sağlar. Bu bilgiler sizi tanımlar, sağlamlık veya risk düzeyinizi anlatır.
Sağlığınızda daha sonra oluşabilecek olumsuz bazı değişimler sağlık taramalarıyla önceden saptanabilir.
Sorunlarınız çok önceden tahmin edilip çeşitli önlemler, hazırlıklar planlanabilir, biyolojik bazı değişimler daha iyi değerlendirilip yorumlanabilir.
Kısacası yıllık sağlık taramaları sizin de doktorunuzun da işini kolaylaştırıyor, sağlığınızın yönetimine katkı sağlıyor.

BANA GÖRE

Ne yapmalı?

Eğer bir sağlık kuruluşu size sağlık taraması öneriyor ama sizi dinleyip muayene etmeden işe doğrudan laboratuvar analizleriyle başlıyorsa onlara sadece teşekkür edin. Çünkü gerçek bir sağlık riski değerlendirmesi, sizin detaylı kişisel ve ailesel sorgulamanızla işe başlamalıdır.
Ailenizden intikal eden genetik miras sorgulanmalı, bu mirasın olumlu-olumsuz yanlarından sizi etkileyenleri belirlemek için testlerin planlaması yapılmalıdır.
Sağlık geçmişiniz de mutlaka araştırılmalıdır. Geçirdiğiniz hastalıklar, ameliyatlar, aşılarınız, alerjik yapınız, sigara ve alkol alışkanlığınız dikkate alınmalıdır.
Mevcut hastalıklarınız, kullandığınız ilaçlar, uyku, stres sorunlarınız tek tek not edilmelidir.
Kısacası, iyi planlanmış, maliyet-yarar ilişkisi iyi hesaplanmış bir yıllık tıbbî inceleme planı işe, kan veya idrarınızı analizden değil aileniz ve sizden başlamalıdır.
Genetik mirasınızın belirlenmesinden sonra sıra biyolojik potansiyelinizi saptamadadır. Bunun için sıkı bir ruhsal değerlendirme ve iyi bir fiziksel muayene gerekir. Beden ve ruh örgünüz iyi belirlenmelidir. Organlarınız ve sistemleriniz dikkatle incelenip, bulgular özenle kaydedilmelidir.
Üçüncü aşama ise yaşam tarzınızın sorgulanmasıdır. Beslenmeniz, egzersiz alışkanlığınız, uykunuz, stresiniz, öfke ve hoşgörü düzeyiniz kayıt altına alınmalıdır.
Sigara ve alkol kullanımınız, sosyal yaşamınız ve daha pek çok şey sorgulanmalıdır. Kısacası “yaşam bilinciniz’’ ve “yaşamınıza ilişkin seçimleriniz” dikkate alınmalıdır.
Sağlığınızı biyolojik potansiyeliniz, genetik mirasınız ve yaşam tarzınız belirler. Sağlığınız ve riskleriniz bu üçlünün kesiştiği yerdedir. Yıllık sağlık kontrollerinde size uygulanacak çeşitli testler sadece biyolojik potansiyelinizin belirlenmesine yarar.
Biyolojik potansiyelinizin doğruya en yakın tahminini sağlayan ise yine bu araştırmalardır. Hiçbir zaman bir test, kan, idrar analizi, MR veya tomografi gibi görüntüleme yöntemleri sizi yeterince tarif edemez.
Laboratuvar testleri ve diğer tetkik -inceleme/araştırma- araçları ve yöntemleri sizi incelemede kullanılan araçlardan sadece bazılarıdır.

Sonuçlardan faydalanın

Sadece düzenli sağlık taramaları yaptırmakla yetinmemeli, sonuçlara bakılarak size yapılan önerilere de uymalısınız. Sağlığınızı, tetkikten geçmiş biri olmanın rahatlığına terk etmemelisiniz.
Belirlenen bulgular sonucu verilen bazı tıbbî kararlar varsa bunları “yasaklar” listesi gibi görmemelisiniz. Önerilere uymalı, yaşam biçiminizde en uygun değişiklikleri yapmalısınız.
Doktorunuzun önerdiği risk azaltıcı önlemlere uygun bir yaşam planı çizmelisiniz. Daha mutlu ve formda bir hayat sürmek, yaşam kalitenizi geliştirmek istiyorsanız doktorunuzla işbirliğinizi sürdürmeli, onu dinlemelisiniz. Kadınların sağlıklarına gösterdikleri ilgiyi daha çok “sağlık bilinci” edinerek yararlı bir hale getirmelerinde fayda vardır.