Neden uzun bir ömür değil de sağlıklı bir ömür

Ve onu mucize ilaçlar, otlar, çöpler, haplar, şuruplarda aramak yerine -en azından önümüzdeki 15-20 yıl için- hâlâ ve inatla etkinliği çok iyi bilinen, faydası bilimsel olarak da kanıtlanan şu “4 ANA PRENSİP”te aramalıyız.  Zira bu 4 ana prensip en akılcı “iyi hayat çözümü”dür...

BİR: DOĞRU BESLEN.

İKİ: DÜZENLİ EGZERSİZ YAP.

ÜÇ: GÜZEL UYU.

DÖRT: HUZUR ODAKLI BİR HAYAT SÜR.

Unutmayalım! Her ne kadar elimizde çok ciddi bazı veriler, harika müjdeler, heyecan verici haberler olsa da bilelim ki “150-200 yıllık bir ömür hayali” en azından bugün için bir “bilimkurgu hayali” olmaya devam ediyor. Muhtemelen daha da devam edecek. Daha sağlıklı ve daha uzun bir ömür için her zaman ve muhakkak ki bir umudumuz hep var ama şimdilik bilime ve akla odaklanmamız en doğru seçimdir.

UNUTMAYIN

ÖLÜMSÜZLÜK HAYALDİR

Longevity alanının hedefi asla ve kesinlikle “ölümsüzlük arayışı” veya “ömrü uzatıp hayata çivi çakmak” filan değildir. Longevistler yaşamın size özel ve bağışlanmış yaşam dilimine daha çok “sağlık, esenlik ve dinamizm” daha çok “iyilik hali, neşe, keyif ve haz katmayı” hedefleyen bilim insanlarıdır. Longevistler ve longevity bilimi yaşadığınız süreyi “kronik ve yıkıcı hastalıkların esiri olmadan”, onlarla boğuşarak yorulmadan, hastane odalarında, huzurevi köşelerinde yalnızlaşmadan, “sevdiklerinizle birlikte ve mutluluk içinde” tamamlamanızı sağlamaya gayret eden kişilerdir. Bu nedenle de ben ve sağlıklı yaşama gönül vermiş, koruyucu hekimliğe odaklanmış bilim insanlarının tamamı “UZUN ÖMÜR/LIFESPAN OUT! - SAĞLIKLI ÖMÜR/HEALTHSPAN IN!” sloganını çok sık kullanıyoruz.

KISA BİLGİ

SIRLAR AYRINTILARDA GİZLİDİR

Longevity araştırmacısı longevistler uzun bir ömrün -genelde- küçük ama önemli ayrıntılarda gizli olduğunu çok iyi bilirler. Mesela bakteriyel kaynaklı/mikrobik bir diş eti iltihabı probleminin (periodontitis) kronikleşmeden iyileştirilmesinin sizin ileri yaşlarda karşılaşabileceğiniz Alzheimer gibi çok önemli bir probleme karşı fren olabileceğinin farkındadırlar.

ÖNEMLİ BİLGİ

MUCİZE ÇÖZÜM RAPAMİSİN Mİ

Rapamisin organ nakli ameliyatlarından sonra nakledilen organın reddini önlemek için uzun yıllardır kullanılan bir ilaç. Son yıllarda özellikle longevity alanı için gündemin ilk sıralarında olan ve çoğu longevist tarafından mucize ilaç olarak da tanımlanan enteresan bir molekül. Onu “off label” olarak ömrünü uzatmak için kullanan (mesela Dr. David Sinclair) birçok longevist var. Peki, doğru bir iş mi yapıyorlar? “Streptomyces Hygroscopios” isimli bir bakteri tarafından üretilen makrolid yapıda doğal bir kimyasal olan rapamisin bana göre de çok özel bir molekül. Laboratuvar hayvanlarında beklenen yaşam süresini ciddi ölçüde uzatabileceği de net ve açık olarak gösterilmiş durumda. Rapamisin yaşlanmayı hızlandıran “m-TOR” aktivitesini baskılıyor, oksidasyon (paslanma) ve inflamasyon (iltihaplanma) süreçlerini frenliyor. Çok daha önemlisi otofajiyi hızlandırarak yaşlanma sürecini baskı altına alıyor. Ama ne var ki laboratuvar hayvanlarında gösterdiği bu faydaları insanlarda da gösterebileceğinin kanıtlarına henüz sahip değiliz. Diğer taraftan onun da başka pek çok ilaç gibi zararlı/toksik etkileri var, olabiliyor. Mesela testosteronu azaltıyor, kolesterol ve şekeri patlatıyor, dokusal hasarlar yapıyor, enfeksiyon riskini 3’e 5’e katlıyor. Bu nedenle de şimdilik sadece deneysel olarak laboratuvar canlıları üzerindeki etkileri araştırılıyor. İnsanların ömrünü uzatmak için rapamisinin kullanımına henüz yasal bir izin yok. Beklememiz, bilimsel sonuçları daha net ve açık olarak görmemiz, acele etmememiz lazım.

UNUTMAYIN

ÖMÜR UZATAN İLAÇLAR ELİMİZDE ZATEN VAR

Uzun ve daha sağlıklı bir ömür sürebilmemiz için elimizde zaten pek çok “ömür uzatan ilaç” var. Mesela bir hipertansiyonlu için “ANTİHİPERTANSİF İLAÇLAR”, bir koroner kalp hastası için “STATİNLER”, bir şeker hastası için “ANTİDİYABETİKLER”, bir kanser hastası için “AKILLI KEMOTERAPİKLER” ömrü uzatan ve o ömre sağlık/kalite katan ilaçlardır. Ben özellikle antidiyabetik olarak da kullandığımız insülin direnci probleminin çözümünde vazgeçilmez çözüm ortağı yaptığımız “metformin”in önemli, etkili ve güçlü bir longevity hapı/uzun ömür ilacı olabileceğini düşünüyorum.

İYİ HABER

METFORMİN NELERİ BAŞARIYOR

1- Kalori kısıtlanmasını taklit ediyor.

2- İnsülin direncini baskılıyor.

3- Glikasyonu frenliyor.

4- İltihaplanmayı azaltıyor.

5- Uzun yaşam geni AMPK’yi aktive ediyor.

6- Ömrümüzü kısaltan İGF-1 üretimini baskılıyor.

7- Kanser gelişimini engelleyebileceğini gösteren bulgular var.

8- Alzheimer ve diğer bunama sebeplerini baskılayabileceğini düşündüren veriler mevcut.

NOT: Bütün bu bilgilere ve iyi haberlere rağmen metformin de -tıpkı rapamisin gibi- henüz bir uzun ömür ilacı olarak onaylanmamıştır. Yukarıdaki bilgiler sadece sizi bilgilendirmek içindir.