×
Metabolik sendrom öldürür
Paylaş
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
Başlıca belirtileri şişmanlık, hipertansiyon, damarları hızla daraltıp tıkayabilen kan yağı dengesizliği (aterojenik dislipemi) ve insülin direnciyle birlikte kan şekeri yükselmesi olan ‘‘metabolik sendrom’’ hızla yayılan bir sağlık sorunu haline geldi. Bu sendromdaki patlamanın nedeni, endüstrileşmiş modern toplumların yanlış beslenmesi, kilo fazlalığı problemi ve hareketsiz yaşam tarzları.
METABOLİK sendromdaki sorunların tümü kalp ve damar hastalığı için çok önemli risk faktörleridir. Hastaların çoğu yeterli fiziksel aktivitesi olmayan, fazla ve yanlış beslenen, çok alkol tüketen, sigara kullanan orta yaşlılardır.
Metabolik sendromlularda damarların sertleşmesini ve tıkanmasını hızlandıran başka sorunlar da belirlenmiştir. Bu kişilerde kanın pıhtılaşma eğilimi artmakta, kan ürik asit seviyeleri yükselmekte, böbreklerden albümin kaçağı olasılığı çoğalmaktadır.
Bütün bu faktörlerin her biri bağımsız olarak değerlendirildiklerinde bile damar sertliğini (ateroskleroz) hızlandırırlar. Hepsi bir arada iseler damarlarınız çabucak sertleşip yaşlanır (aterojenik) ve tıkanır. Metabolik sendromun yaşamı tehdit edici etkisi sadece kalp-damar hastalığı riskindeki artış ile sınırlı değildir. Metabolik sendromunuz varsa inme, yetişkin tipi şeker hastalığına bağlı böbrek yetmezliği, görme kaybı ve sinir sistemi sorunları da sizi beklemektedir.
BELİRTİLERİ NELER?
Metabolik sendromun kolay fark edilen belirtisi bel çevresindeki artıştır. Bel çevreniz, kadınsanız 88 cm, erkekseniz 102 cm'den fazla ise, kısacası göbekli biri iseniz, siz de metabolik sendromlu olabilirsiniz.
Karın çevresindeki yağ birikimi sorununu belirlemede bel çevresinin ölçülmesinden başka, Beden Kitle İndeksinin (KKİ) hesaplanmasından ve bel-kalça oranının belirlenmesinden de yararlanabilirsiniz. Beden kitle indeksiniz 30 kg/m2'den bel-kalça oranınız erkekseniz 0,90'dan, kadınsanız 0-85'ten yüksekse dikkatli olmanızda fayda var. Pek çok araştırma metabolik sendrom riski taşıyanları belirlemek için sadece bel çevresi ölçümünün yeterli, güvenilir ve kolay bir yol olduğunu göstermektedir.
Bel çevresini ölçmek fazla kilolu hastalarda iç organlar ve kandaki artmış yağ dokusunun ve kolesterol, trigliserit birikimi ortaya koymada güvenilir bir kriterdir. Kanda insülin, trigliserit, ürik asit, LDL kolesterol, tokluk kan şekeri, HbAIc düzeylerinin belirlenmesi tanı için kullanılan diğer testlerdir.
Özellikle orta yaşlardan itibaren ideal kilonuzu korumanız ve karın çevrenizdeki yağ birikimini ve bel çevrenizdeki genişlemeyi (göbek oluşumunu) dikkatle izlemeniz gerekmektedir. Kan basıncı yüksekliği, kan yağı dengesinde trigliserit artışı, HDL kolesterol azalışı ve LDL kolesterol artışı şeklindeki değişmeler ile kan şekerindeki yükselme eğilimi de araştırılması gereken belirtilerdir.
Metabolik sendromun gelişmesine neden olan temel faktörün genetik miras olduğu doğrudur. Ama genetik miras metabolik sendromda da bir kader değildir. Hareketsiz bir yaşam biçimi, toplam kalorisi ve karbonhidrat miktarı yüksek, doymuş yağdan zengin, posadan fakir bir beslenme tarzı, sürekli kilo almak ve sigara içmek sahip olduğunuz bu genetik mirası erken yaşlarda elde etmeniz için yeterlidir.
Eğer genetik mirasınızı bir kader olmaktan çıkarmak, metabolik sendroma eğiliminizi ertelemek ya da ortadan kaldırmak istiyorsanız siz yaşlandıkça belinize ve göbeğinize yapışan kilolara engel olmalı, fiziksel aktivitenizi artırmalı, beslenmenizde, posaya, sebze ve meyvelere, tam tahıllara daha çok yer vermeli, doymuş yağ tüketiminizi sınırlamalı ve kilo almamalısınız.
Metabolik sendrom tedavisi mutlaka bir uzman hekim tarafından yürütülmelidir. Bel çevrenizdeki fazla kiloları vermeniz için kalorisi kısıtlı bir diyet ve fiziksel aktiviteyi artırıcı yöntemler öncelikli yaklaşımlardır. İlaç tedavisi ile enerji alımı ve harcanması arasındaki dengenin de değiştirilmesine çalışılır. Enerji alımı, iştahı baskılayarak, doygunluk hissini artırarak ya da besin maddelerinin emilmesini azaltarak başarılabilir.
Metabolik sendrom, yaşam sürenizi kısaltan, kalp krizi ve felç gibi ani ölümlerde önemli bir rol oynayan, ayrıca hızlanmış ve ağır damar sertliğine, erişkin tipi şeker hastalığına ve hipertansiyona yol açan çok önemli bir sağlık sorunudur. Metabolik sendrom, genetik miras ile yüklenilen bir sağlık sorununun önlenmesi ve tedavisinde sağlıklı yaşam tarzı seçimlerinin ne kadar önemli olduğunu gösteren doğru bir örnektir. Doğru beslenir, fiziksel aktivinezi arttırır, ideal kilonuzu korur ve göbeklenmezseniz metabolik sendrom ile karşılaşma olasılığınız pek azalır. Bizim önerimiz, özellikle orta yaşlardan itibaren ideal kilonuzu korumanız, bel çevrenizi, kan basıncınızı, kan şekerinizi, trigliserit, LDL kolesterol ve ürik asit düzeylerinizi dikkatle izlemeniz ve gereğinde konunun uzmanı bir doktorla işbirliği yapmanızdır.
Metabolik sendromlularda damarların sertleşmesini ve tıkanmasını hızlandıran başka sorunlar da belirlenmiştir. Bu kişilerde kanın pıhtılaşma eğilimi artmakta, kan ürik asit seviyeleri yükselmekte, böbreklerden albümin kaçağı olasılığı çoğalmaktadır.
Bütün bu faktörlerin her biri bağımsız olarak değerlendirildiklerinde bile damar sertliğini (ateroskleroz) hızlandırırlar. Hepsi bir arada iseler damarlarınız çabucak sertleşip yaşlanır (aterojenik) ve tıkanır. Metabolik sendromun yaşamı tehdit edici etkisi sadece kalp-damar hastalığı riskindeki artış ile sınırlı değildir. Metabolik sendromunuz varsa inme, yetişkin tipi şeker hastalığına bağlı böbrek yetmezliği, görme kaybı ve sinir sistemi sorunları da sizi beklemektedir.
BELİRTİLERİ NELER?
Metabolik sendromun kolay fark edilen belirtisi bel çevresindeki artıştır. Bel çevreniz, kadınsanız 88 cm, erkekseniz 102 cm'den fazla ise, kısacası göbekli biri iseniz, siz de metabolik sendromlu olabilirsiniz.
Karın çevresindeki yağ birikimi sorununu belirlemede bel çevresinin ölçülmesinden başka, Beden Kitle İndeksinin (KKİ) hesaplanmasından ve bel-kalça oranının belirlenmesinden de yararlanabilirsiniz. Beden kitle indeksiniz 30 kg/m2'den bel-kalça oranınız erkekseniz 0,90'dan, kadınsanız 0-85'ten yüksekse dikkatli olmanızda fayda var. Pek çok araştırma metabolik sendrom riski taşıyanları belirlemek için sadece bel çevresi ölçümünün yeterli, güvenilir ve kolay bir yol olduğunu göstermektedir.
Bel çevresini ölçmek fazla kilolu hastalarda iç organlar ve kandaki artmış yağ dokusunun ve kolesterol, trigliserit birikimi ortaya koymada güvenilir bir kriterdir. Kanda insülin, trigliserit, ürik asit, LDL kolesterol, tokluk kan şekeri, HbAIc düzeylerinin belirlenmesi tanı için kullanılan diğer testlerdir.
Özellikle orta yaşlardan itibaren ideal kilonuzu korumanız ve karın çevrenizdeki yağ birikimini ve bel çevrenizdeki genişlemeyi (göbek oluşumunu) dikkatle izlemeniz gerekmektedir. Kan basıncı yüksekliği, kan yağı dengesinde trigliserit artışı, HDL kolesterol azalışı ve LDL kolesterol artışı şeklindeki değişmeler ile kan şekerindeki yükselme eğilimi de araştırılması gereken belirtilerdir.
Sağlıksız beslenme ve sigara kötü genetik mirası tetikler
Metabolik sendromun gelişmesine neden olan temel faktörün genetik miras olduğu doğrudur. Ama genetik miras metabolik sendromda da bir kader değildir. Hareketsiz bir yaşam biçimi, toplam kalorisi ve karbonhidrat miktarı yüksek, doymuş yağdan zengin, posadan fakir bir beslenme tarzı, sürekli kilo almak ve sigara içmek sahip olduğunuz bu genetik mirası erken yaşlarda elde etmeniz için yeterlidir.
Eğer genetik mirasınızı bir kader olmaktan çıkarmak, metabolik sendroma eğiliminizi ertelemek ya da ortadan kaldırmak istiyorsanız siz yaşlandıkça belinize ve göbeğinize yapışan kilolara engel olmalı, fiziksel aktivitenizi artırmalı, beslenmenizde, posaya, sebze ve meyvelere, tam tahıllara daha çok yer vermeli, doymuş yağ tüketiminizi sınırlamalı ve kilo almamalısınız.
Metabolik sendrom tedavisi mutlaka bir uzman hekim tarafından yürütülmelidir. Bel çevrenizdeki fazla kiloları vermeniz için kalorisi kısıtlı bir diyet ve fiziksel aktiviteyi artırıcı yöntemler öncelikli yaklaşımlardır. İlaç tedavisi ile enerji alımı ve harcanması arasındaki dengenin de değiştirilmesine çalışılır. Enerji alımı, iştahı baskılayarak, doygunluk hissini artırarak ya da besin maddelerinin emilmesini azaltarak başarılabilir.
Doğru beslenin, daha çok hareket edin
Metabolik sendrom, yaşam sürenizi kısaltan, kalp krizi ve felç gibi ani ölümlerde önemli bir rol oynayan, ayrıca hızlanmış ve ağır damar sertliğine, erişkin tipi şeker hastalığına ve hipertansiyona yol açan çok önemli bir sağlık sorunudur. Metabolik sendrom, genetik miras ile yüklenilen bir sağlık sorununun önlenmesi ve tedavisinde sağlıklı yaşam tarzı seçimlerinin ne kadar önemli olduğunu gösteren doğru bir örnektir. Doğru beslenir, fiziksel aktivinezi arttırır, ideal kilonuzu korur ve göbeklenmezseniz metabolik sendrom ile karşılaşma olasılığınız pek azalır. Bizim önerimiz, özellikle orta yaşlardan itibaren ideal kilonuzu korumanız, bel çevrenizi, kan basıncınızı, kan şekerinizi, trigliserit, LDL kolesterol ve ürik asit düzeylerinizi dikkatle izlemeniz ve gereğinde konunun uzmanı bir doktorla işbirliği yapmanızdır.
Paylaş
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
