Karaciğer yağlanması tehlikeli mi

Doğrusu bu şaşırtıcı değil, beklenen bir gelişme. Çünkü sorunu en çok iki şey tetikliyor ve onlarla son zamanlarda eskisinden daha sık karşılaşılıyor.
Karaciğer yağlanması, genelde karaciğerin herhangi bir dış etkiye cevabı olarak ortaya çıkıyor. Karaciğer, herhangi bir toksik maddeyle (örneğin ilaç, alkol) veya herhangi bir zararlı kimyasal ile karşılaştığında buna ilk yanıtı “yağlanarak” veriyor.
Ayrıca metabolik bir bozukluk olunca da karaciğer kısa sürede yağlanabiliyor. Diğer taraftan karaciğer, yağ metabolizmasında yani yağların depolanması ve yakımında anahtar bir rol oynuyor. Herhangi bir sebeple kan yağları, mesela kanda trigliserid seviyesi çok artarsa karaciğer yağ depolamaya başlıyor.
Yağlanma, karaciğer için başlangıçta ciddi bir tehdit oluşturmuyor. Bu, karaciğerin yüksek rezerv kapasitesi ile ilgili bir durum. Karaciğer, kendini yenileme kabiliyeti çok yüksek olan bir organ. Ama aşırı yağ birikimi zamanla karaciğerde iltihaba yol açabiliyor. “Steatohepatit” adı verilen bu durum, karaciğer yağlanması olgularının yüzde 10-20’sinde görülüyor.
NEDEN SIKLAŞTI?
Bu sorunla son yıllarda daha sık karşılaşmamızın temel nedenlerine gelince... Birinci neden, alkol kullanımının yaygınlaşmasıdır. Alkole bağlı karaciğer iltihaplanması (Alkolik Hepatit), başlangıçta karaciğer yağlanması şeklinde ortaya çıkıyor. Eğer alkol bırakılmazsa, yağlanma daha ciddi sorunlara yol açıyor. Hatta sirozla bile sonuçlanabiliyor.
İkinci neden, kilo probleminin bir salgın hızıyla yayılması. Özellikle “insülin direnci” ile birlikte olan kilo problemlerinde, karaciğer yağlanması neredeyse bir kader haline geliyor! Vücut ağırlığı normalin yüzde 10’unu geçen her üç kişiden ikisinde karaciğer yağlanması var.
Diğer nedenlere gelince... Şeker hastaları, kan-yağ dengesizliği, özellikle hipertrigliseridemi sorunu karaciğerde yağlanma nedeni. Yoğun karbonhidrat tüketenlerde (bol şekerli, unlu, nişastalı beslenenler) kanda önce trigliserid yükseliyor, kısa bir süre sonra da karaciğer yağlanıyor.
Bazı ilaçlar da karaciğerde yağlanma yapabiliyor. Kortizon bunlardan biri. Antibiyotikler de (tetrasiklinler) yağlanmaya yol açabiliyor.
Ama bunlar istisnai durumlar. Sorunun iki temel nedeni hep aynı: Kilo sorunu ve alkol kullanımı. İşe bunlardan başlamak lazım.

Belirtileri az

Karaciğer yağlanması, ciddi bir şikâyete yol açmıyor. Seyrek olarak bazı hastalar halsizlikten, karnın sağ üst bölümünde kaburga yayı altında ağrı ya da dolgunluk hissinden yakınabiliyor. Ama teşhis çoğu zaman ya fizik muayenede karaciğerin büyük bulunması, ya kan analizlerinde karaciğer enzimlerinin yüksek olduğunun fark edilmesi ya da rutin karın ultrasonografisi yapılırken karaciğerin yağlı olduğunun gözlemlenmesiyle konuluyor.

Tedavisi var mı?

Karaciğer yağlanmasının özel bir tedavisi yok. Fazla kiloları vermek, alkol kullanımı söz konusuysa kesmek, şeker hastalığı varsa kontrol altına almak, trigliserid yüksekliği söz konusuysa düşürmek genellikle yeterli oluyor.
Bitkisel destek olarak silimarin özlerinden faydalanmak mümkün.
Ben günde iki veya üç kez 70 mg’lık silimarin tableti öneriyorum ama sadece karaciğer enzimleri (SGOT-SGPT-GGT) yüksek olan hastalara.
Silimarin özellikle alkole bağlı karaciğer yağlanmasında faydalı gibi görünüyor.
Safra reçineleri de kullanılabilir. En az üç-altı ay kullanılmaları lazım.
Lipotropik faktör adıyla pazarlanan kolin, metionin gibi maddeleri içeren desteklerin ise hiçbir faydası yok!

Yorgunluğun en sık görülen nedenleri

? Kansızlık ? Tiroid bezi tembelliği
? Depresyon ? Gizli kalmış enfeksiyonlar ? Uyku sorunları
? Aşırı kafein tüketimi ? Organ yetmezlikleri

Porsiyonları küçültün

Büyük porsiyonlar, kilo verme çabalarının sabotajcısıdır. Diyet yapmanın temel kurallarından biri az yemektir. Daha az, daha sık yiyin. Porsiyonları mutlaka küçültün. Porsiyonları küçültmenin en iyi yolu yiyecekleri günlük ölçülerle birimlemektir.
Yağsız et, tavuk veya balık için avuç içi kadar büyüklüğü, peynir porsiyonları için kibrit kutusu ölçülerini, pirinç veya patates için tenis topu hacmini, bakliyat için yemek kaşığını, sebze ezmeleri için su bardağını ölçü olarak alın.