Doktordan çekinmeyin!

Utanç duygusu gelişmiş, küçüklükten “ayıp” kısıtlamaları ile büyütülmüş bir toplumuz. Bazen, belirli oranlarda güzel bir özellik bile sayılabilir. Laubaliliği ve zevzekliği önleyebilir mesela... Ama söz konusu sağlık olduğunda utanç mutanç kalmamalı! Şikâyetlerinizi doktorunuzla paylaşırken asla utanmamalı, ayrıntılı bilgi vermekten çekinmemelisiniz.
Ofisimde muayene etmekte olduğum kişiler eğer yalnız değillerse, yanlarında eşleri ya da ebeveynleri varsa ve çekingen, tedirgin bakışlarla onlara bakıyorlarsa utandıkları için dile getiremedikleri bir sorun olduğunu hemen anlarım.
Biraz kurcalayıp, hastayı konuşturduğumda -ki bu genelde beraber geldikleri insandan izin isteyip hastayla baş başa kaldığımda ortaya çıkar- sorunun hemoroit veya idrar yolları ya da adet, bazen de cinsellikle ilgili olduğu anlaşılır.
Hemen belirtmeliyim ki bir doktor için saç dökülmesi de adet gecikmesi de, diş apsesi de, hemoroit sancısı da aynıdır. Her ikisi de bir sağlık problemidir ve doktorun uzmanlık alanı hangisini tedavi etmek üstüne kuruluysa, doktor da onu tedavi eder.
Biraz daha açık olayım: Bir doktor ağzınız ve makatınız arasında fark göz etmez. Zaten mesleki ahlak da bunu gerektirir. Size tavsiyem, sorununuz ne olursa olsun asla doktorunuzdan çekinmemenizdir. Derdiniz hemoroit ise, nezlenizi nasıl utanmadan anlatıyorsanız, onu da anlatın! Eğer yanınızdakilerden çekiniyorsanız doktorunuza yalnız gidin ama lütfen sorununuzu bir uzmanla paylaşın.

SAKLAMAK ZAMAN KAYBETTİRİR
Hemoroit problemini önemseyin. Ciddi bir sağlık sorununun, mesela kalın bağırsak ya da makat kanserinin, ilk ve belki de uzun bir süre boyunca tek belirtisi hemoroit olabilir. Yersiz bir utanma duygusu yüzünden doktora gitmeye çekinirseniz ve bu saçma çekingenliğin bedelini hayatınızla ödeme ihtimalinizi artırırsınız.
Genelde hastalarımın gözünü korkutmayı sevmem ama bu noktada korkmanızı gerçekten istiyorum! Yanlış anlaşılmak istemem, “her hemoroit ciddi bir sağlık probleminin işaretidir” diye bir şey de söz konusu değil!
Hemoroidin en önemli belirtileri kanama, ağrı, makat bölgesinde şişlik, sertlik ve tahammül edilmesi zor bir kaşıntıdır. Tüm bunların rektoskop denen bir aletle dikkatli bir şekilde incelemesi gerekir. Uzun süren hemoroitlerde makat bölgesinde şişlikler ya da toparlaklar oluşur. Hatta bazen bunların içine kan toplanır ve bu durum zonklayıcı tarzda şiddetli ağrılara neden olabilir. Ayrıca, bu bölgede oluşan çatlaklar enfeksiyonlara, apselere zemin hazırlar. Bunlar çok ağrılı olabilir. Ateş yapabilir.

KABIZLIĞI ÖNLEMEK GEREKİR
Uzun süre ayakta kalanlarda, mesela kuaför, öğretmen ya da avukatlarda hemoroit daha sık görülür. Bu kişiler hem yer çekimine bağlı olarak damardan zengin makat çevresinde kanın daha fazla göllenmesi, hem de meslek gereği tuvalet ihtiyaçları geldiğinde, işlerini bırakıp gidememeleri yüzünden sorunu daha sık ve sıkıntılı yaşarlar. Tuvalete gitmeyi devamlı ertelemeleri kabızlığın en önemli nedenlerindendir. Yine mesleklerinin cilvesi olarak az su ve az posalı gıda tüketenler de kabızlık ve hemoroit tehdidi altındadır.
Tuvalet ihtiyacınız geldiği zaman, bunu ertelerseniz ve bunu birkaç kez tekrarlarsanız makat bölgesinden gelen uyarılara beyniniz, “Sen şimdi dur, acele etme” diye cevap verir. Aynı cevabı defalarca alan sistem ise mesaj göndermeyi bırakır. O zaman da makat bölgesindeki dışkı sertleşir, bölgede artan basınç da hemoroidi hızlandırır. Yani sorunun kaynağında, ayakta kalmaktan ziyade, tuvalet ihtiyacını devamlı ertelemek yatıyor.
Hemoroit probleminin en önemli nedenlerinden biri kabızlıktır ama ne ilginçtir ki kabızlığı tedavi etmek için başvurulan çarelerin çoğu hemoroit problemine neden olur. İshal yapıcı ilaçlar kullanmak, bağırsakları boşaltmak için sinameki çayı içmek ya da sinameki içeren takviyeler kullanmak da bu can sıkıcı probleme zemin hazırlar. Çünkü bunları kullanmak çok fazla tuvalet ziyareti yapmanıza ve çok fazla ıkınmanıza yol açar. Ne kadar çok ıkınırsanız, tuvalette ne kadar çok zaman geçirirseniz hemoroit riskiniz de o kadar artar.

NASIL DÜZELİR?
Pek çok hastalık gibi hemoroidin de başladığı, giderek ağırlaştığı ve ciddi, tedavisi güç bir sağlık sorunu haline geldiği dönemler vardır. İlk dönemde yakalandığında tedavisi kolaydır. Kabızlığı önlemek ilk hedef olmalıdır. Bol su içmek, posalı gıdalara öncelik tanımak, yürüyüş yapmak programa alınmalıdır.
Tuvalette fazla ıkınma, ayakta kalma gibi bağırsak içi basıncı artıran sorunlar çözülmelidir. Sıcak banyolar, makata duşta sıcak ve basınçlı su tatbik etmek gibi o bölgeyi ısıtan, kasları gevşetip rahatlatan yöntemler, lokal olarak uygulanan kremler ya da fitiller denenebilir. Ama makatta büyük memeler oluşmuşsa ve zaman zaman şiddetli ağrı ve zonklama yapıyorsa tıbbi tedavi ve hatta cerrahi girişim kaçınılmazdır. Doktor ve tedavi seçiminde dikkatli olmanızı, cerrahi müdahale önerildiğinde en az iki görüş almanızı tavsiye ediyorum.

ÖNEMLİ
Ciddi bir problem olabilir
İşte çekinmeden doktorunuzla paylaşmanız gereken bir başka sorun daha: İdrar kaçırma! Bu sorunun arkasında da önemli sağlık sorunları yatıyor olabilir. Hatırlatalım:
* İdrar kaçırma, MS (multipl skleroz) hastalığının ilk belirtilerinden biri olabilir.
* Parkinson ya da diğer nörolojik hastalıkların da idrar tutamama ve kaçırma gibi sorunlara yol açtığı biliniyor. Alzheimer gibi beyin fonksiyonlarında yavaşlamaya neden olan hastalıklar da idrar kaçırmaya neden olur.
* Bazen şeker ya da tiroit hastalarının da yaşadığı bu problemin arkasında söz konusu sağlık sorunlarının olup olmadığını anlamak için birkaç basit kan testini yaptırmanız yeterli olur.
* Problemin arkasında yatan sorun depresyon olabilir. Bazı depresyon vakalarında idrar kaçırma görülebiliyor.
* Prostat ve mesane ameliyatlarından sonra -çoğunlukla geçici olarak- böyle bir yakınma ortaya çıkabilir.
* Bazen de sorumlu kullanılan ilaçlardır. Kullandığınız adele gevşetici, idrar söktürücü, sakinleştirici, antidepresan ya da alerji ilacı sorunu tetikliyor olabilir.
* İdrar yollarındaki taş, tümör (bası uygulayarak) ve iltihaplar da idrar kaçırma nedeni olabiliyor.
* Menopoz ve andropoz döneminde de idrar kaçırma başlıca yakınmalardan biridir.