Başımız neden çok ağrıyor

Bilindiği gibi baş ağrısı genelde ve öncelikle nöroloji/beyin sağlığı uzmanlık alanını ilgilendiren bir konu. Dahiliye uzmanlarını da çözüm ortağı olarak (hipertansiyon, hipoglisemi) gerekli kılabiliyor. Ama anlaşılan o ki son yıllarda ruh sağlığı uzmanlarına çok daha fazla iş düşecek. Zira yaşam tarzımız bu baş edilmez hızla ve yeni yanlışlarla kirlendikçe başımız her geçen gün biraz daha fazla ağrıyacak. Yiyip içtiklerimizden kullandığımız yeni nesil teknolojik cihazlara, hayatın hızındaki baş edilmez artıştan uykularımızı paramparça eden yeni yanlışlara kadar pek çok sabotajcı başımızı daha da ağrıtacak: Cep telefonları, 24 saat aralıksız devam eden televizyon programları, internetin zorladığı sosyal medya turları, neredeyse sokaklarda bile peşimizi bırakmayan dijital ortam, radyo frekans dalgaları ilk akla gelenler. Bitmedi! Çoğunun içinde ne olduğunu bilmediğimiz çöp gıdalar, fast food hazır yiyecekler, özellikle monosodyum glutamattan zengin besinler de bu listeye dahildir. Dahası var! Hepimizin ruhuna adeta bir karabasan gibi çöken savaş naraları, ekonomik sorunlar, deprem kaygıları, her gün bir yenisi ile sarsıldığımız doğal felaketler de başımızı fena halde ağrıtıyor. Kısacası baş ağrısı artık baş ağrısı olmaktan çoktan çıkmış, sosyal bir sağlık patlaması haline gelmiştir. Başka alanlara evrilmiş, hızla koşan dev bir soruna dönüşmüştür. Eskiden baş ağrısı denilince aklımıza gelen “sinüzit, hipertansiyon, hipoglisemi” vb. sorunlar şimdilerde ikinci, üçüncü plana düşmüş, mesele tip ve yüz değiştirmiş, “GERİLİM BAŞ AĞRILARI” ön plana çıkmıştır.

DİKKAT 

GERİLDİKÇE AĞRIYORUZ

Uzmanlara göre, baş ağrısı şikâyetiyle doktora baş vuran hastaların en fazla yüzde 5’ine “sinüzit, beyin kanaması, beyin damar tıkanıklığı, kafatası ve beyin tümörleri, beyin ve yüz bölgesinde oluşan enfeksiyonlar” ile ilgili teşhisler konuyor. Aynı uzmanlara göre baş ağrılarının en yaygın nedeni olarak ise şimdilerde “gerilim tipi baş ağrıları” kendini gösteriyor, “migren ağrıları” da bu tür ağrıların bir çeşidi olarak kabul ediliyor. Aslında migren teşhisinin de çoğu zaman yerli yerine oturmamış adeta ortalama bir tahmin tanısı olduğunu bilmemizde de yarar var. Çünkü çoğu hastaya migrenin tipik özellikleri söz konusu olmadan da migren tanısı konabiliyor. Gerilim tipi baş ağrılarına gelince...

ÖNEMLİ

AĞRIYI DEĞİL GERİLİMİ ÇÖZÜN

Gerilim tipi baş ağrıları “ruhsal gerginliğin arttığı, iç çatışmaların yoğunlaştığı, sancılı dönemlerde” daha sık ve çok görülüyor. Kişiler bu tür ağrıları “beynin mengeneyle sıkılması, kafanın patlayacak gibi olması, baş, boyun ve ense bölgesinde şiddetli bir basınç halinin duyumsanması ve ağrının genelde boyuna, omuzlara ve hatta sırta yayılması” şeklinde ifade ediyor. Üzülerek belirteyim ki bu ağrılar özellikle stresin kronikleştiği yaşadığımız günlerdeki gibi sosyal gerginliklerin arttığı dönemlerde daha sık tekrarlamaya hatta kalıcı olmaya eğilimli hale gelebiliyor. Bu ağrıların tedavisinde sadece ağrı kesicilerden değil, psikolojik desteklerden, tavsiyelerden (ruh sağlığı uzmanları, psikologlar), geleneksel ve doğal yöntemlerden (yoga, meditasyon, mindfulness çalışmaları, nöral terapi...) faydalanmak işe yarayabiliyor.

İYİ BİLGİ 1

MİGRENİN TİPİK ÖZELLİKLERİ

- Baş ağrısı genelde başın tek tarafındadır.

- Zonklama şeklinde ortaya çıkmaktadır.

- Ataklarla tekrarlaması tipiktir.

- Ağrıya genelde bulantı ve kusma da eşlik edebilir.

- Işık ve ses yoğunluğu ağrıyı daha da şiddetlendirir.

- Fiziksel aktivite ve başı hareket ettirmek de ağrıyı kuvvetlendirir.

- Migren ağrıları genelde en az 4 en çok 72 saat sürmektedir.

İYİ BİLGİ 2

BAŞ AĞRISI NE ZAMAN ACİLDİR

- Ağrıya eşlik eden bulantı, kusma varsa.

- Ağrıya eşlik eden yüksek ateş mevcutsa.

- Ağrıyla birlikte kollar ve ellerde kuvvet kaybı ve/veya uyuşma da varsa.

- Baş ağrısı adeta bir gök gürültüsünü andırır şekilde ya da şiddetli bir patlama gibi başladıysa.

- Ağrıyla birlikte ensede sertlik, şuur kaymaları da varsa.

- Baş ağrısından şikâyet eden kişi bir çocuksa... (menenjit ihtimali!)

İYİ BİLGİ 3

GERİLİM BAŞ AĞRISINI AZALTAN TAVSİYELER

- Beslenmenize, uykunuza, stres yönetiminize dikkat edin ve egzersiz yapın.

- Uzun süre aç kalmayın, şekerli unlu besinlerden, migreni tetikleyen kafeinli içeceklerden, eski peynirler ve salamura gıdalardan uzak durun.

- Alkol kullanmayın.

- Çikolataya mesafeli kalın.

- Ruhsal gevşeme yöntemlerinden faydalanın.

- Dinlenmeyi, tatil araları vermeyi unutmayın.

- Magnezyum desteğinden, bitki çaylarından (özellikle zencefil çayı) faydalanmayı düşünün.