Aft bulaşıcı mıdır

Dil üzerinde, yanakların içinde, damakta beliren, ağrılı, tek ya da birden fazla, irili ufaklı zımba deliği gibi yaralara ‘aft’ denir. Tam olarak nedeni bilinmemekle birlikte bir bağışıklık sorunu olduğu düşünülen aftlar bulaşıcı değildir.
Sert bir fırça ve yanlış fırçalama, diş macunu (sodyum loril sülfat), diş protezinin vurması, stres ve yorgunluk, bazı gıdalar (ceviz, peynir, kahve, çukulata, baharat, sirke, beyaz şarap…), sigarayı bırakma (nikotin aftı engeller), bazı ilaçlar (kaptopril, propranolol, alendronat, nikorandil, diklofenak, piroksikam…), beslenme eksiklikleri (demir, çinko, folik asit, B12, B6, B2…), hormonal nedenler (regl başlamadan hemen önce) ve kalıtım (aile öyküsünde aft sorunu yaşayanlar) aft nedeni olabilir.
Ayrıca aftlar, sistemik bazı hastalıkların belirtisi de olabilir.
Mesela bazı sistemik hastalıkların da (Çölyak, Crohn, Behçet, AIDS hastalığı) belirtilerinden biri olan aftın beraberinde başka yakınmalar olması (genital bölgede de aft, barsak ülserleri…) durumunda mutlaka bir hekim tarafından değerlendirilmesinde yarar vardır.

BİR ÖNERİ

Aft nasıl tedavi edilir

İlk iş olarak yangı giderici (antienflamatuvar), ağrı kesici (analjezik), temizleyici (antiseptik) spreyler, kremler, sıvılar, jeller önerilerek günlük konforu düzeltip rahatlama sağlanması amaçlanır. Daha rahat yiyip içebilmek bağışıklığın korunması için önemlidir. Genel olarak aft 10-15 günde kendiliğinden iyileşir. Aft çıkmaması, en azından daha seyrek ve sayıca az olması ve kolay iyileşmesi için gıda seçimine dikkat edilmeli, gerekirse doktor önerisiyle gıda duyarlılığı testi yaptırılmalıdır. Stres daha iyi yönetilmeli, uykuya özen gösterilmeli, bağışıklık güçlü tutulmalıdır.
Aftın çıkışı ile bağışıklığın zayıflaması arasındaki bağlantı, dengeli beslenme ile sağlanabilir. Vitamin ve minerallerden zengin bir beslenme planı sürdürmek önemlidir ama yeterli gelmeyebilir. Laboratuvar bulgularıyla eksiklikler saptanarak B grubu vitaminler, çinko (özellikle C vitamini ile birlikte), folik asit ve demir destekleri kullanılabilir.

BİR SORU

Lizin aftı geçirir mi

Lizin, vücudumuzun yapamadığı dolayısıyla dışarıdan besinlerle almamız gereken bir amino asittir. Yağ asitlerini enerjiye dönüştüren karnitin üretimi için lizin vazgeçilmezdir. Ayrıca kolesterolü düşürmeye yardım eder, kıkırdak, kiriş, cilt ve bağ doku ana maddesi olan kolajen üretimine destek olur. Lizin eksikliğinin aft oluşumuna yol açtığını bildiren çalışmalar var. Uzmanlar, afttan korunmak için lizin alınmasını öneriyor. Bağışıklık için önemli olan bu adımda dikkat edilmesi gereken nokta vücudumuzdaki lizin/arjinin oranı. Arjinin de kalp-damar sistemi, hücre büyümesi ve onarımı için gerekli olan çok önemli bir amino asit. Ancak yüksek doz arjinin lizin düzeyini
düşürüyor.

BİR BİLGİ

Çinko ve histidin aftı engeller mi

Histidin, yulaf ve buğdayda, tavuk etinde ve peynirde bulunan bir amino asittir. Büyüme, dokuların onarımı ve ağır metallerin vücuttan atılması histidinin önemli görevlerindendir. Kan basıncını düşürmeye, kan hücrelerinin üretimine ve hemoglobin sentezine katkıda bulunur. Libidoyu yükseltmesi, alerjik reaksiyonlarda rol alması, sinirleri kaplayan miyelin kılıfı koruması da önemli özelliklerindendir. Ayrıca histidin, vücudumuzda çinkonun daha etkili olması için gereklidir

LEZZETLİ VE FAYDALI

Köz biber çorbası

4 kişilik 1 prosiyon 88 kalori

Malzemeler

4 adet kırmızıbiber (közlenmiş), 3 adet havuç, 1 orta boy soğan, 4 diş sarımsak, 1,5 lt su, pul biber, karabiber, tuz.

Yapılışı: Biber, havuç, soğan ve sarımsakları küp küp doğrayın. Zeytinyağında soteleyin. Suyu ayrı bir yerde kaynama noktasında ısıtın ve sebzelere ekleyin. Yumuşayıncaya kadar 20 dakika kadar pişirin. Ateşten aldıktan sonra blender’dan geçirin, tuzunu ve baharatlarını ekleyin.