Marka takıntısı psikolojiyi de etkiliyor, başarıyı da
Son zamanlarda anne-babaların ve öğretmenlerin en çok yakındığı konuların başında çocukların marka takıntısı geliyor. Çocuklar okulda birbirlerinin kıyafetlerinin veya okul malzemelerinin markasını konuşuyor, istediği markaya ulaşamayan çocuklar ‘eksiklik’ hissi yaşıyor. Bu sorunun nasıl aşılacağını uzmanlara sorduk.
Çocuklarda marka takıntısı olduğu nasıl anlaşılır?
Prof. Dr. Neriman Aral (Ankara Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü): Aslında markaya yönelmek yanlış bir durum değil. Eğer çocuk, takıntılı olduğu markaları yaşam biçimi haline getiriyor, istediği markadaki ürüne ulaşmak için yoğun bir istek duyuyor ve isteği karşılanmadığında mutsuz oluyorsa sorun başlıyor.
Marka takıntılı çocukların ihtiyaçları karşılanmazsa ne olur?
Prof. Dr. Neriman Aral: Aslında çocuklar istediği markalı ürüne sahip olduğunda kısa süreli bir mutluluk yaşar. Sonra başka bir markalı ürünü istemeye başlar.
Uzman psikolog Ufkun Dikmen: Sürekli tüketmek çocukları doyumsuz yapar. Ebeveynler çocuklarının aşırıya kaçan istekleri karşısında yetersizlik ve suçluluk hissedebilirler. Ancak kendi suçluluk duygumuz üzerinden çocuğumuzla iletişim kurmamız doğru değil.
Marka takıntısı çocukları nasıl etkiliyor?
Prof. Dr. Neriman Aral: Arkadaşının kalemini veya çantasını görüp aynılarına sahip olduğunda kendisini ‘bir gruba ait’ hissedebiliyor. Bazen de çocuklar ailelerinden göremedikleri sevgi ihtiyacını pahalı ürünlerle gidermeye çalışıyorlar. Kimlik karmaşası içindeki ergenler de markalı eşyaların prestij vesilesi olduğunu düşünüyor. Bunlar çocuğun gelişimini olumsuz etkiliyor, aile ve arkadaşlık ilişkilerini bozuyor ve akademik başarısını düşürüyor.
Ailelere önerileriniz neler?
Prof. Dr. Neriman Aral: Çocukları erken yaşlardan itibaren bilinçli tüketime yönlendirmek gerekiyor. Sosyal medyada rol model gördüğü kişilerle ilgili çocuklarla sohbet edilmeli. ‘Para yönetimi’ öğretilmeli. Öğretmenlerden yardım alarak sınıf içinde belirli kurallar konulabilir.
Ufkun Dikmen: Öncelikle küçük yaşlardaki çocukların görüntüleriyle ilgili abartılı konuşmalardan kaçınmak önemli. Okul dönemindeki çocuklarla isteklerin ertelenebilir olduğunu konuşmak etkili olacaktır. Çocuğun becerilerini geliştireceği alanların olması kendi kimliklerini oluşturmalarında önemlidir.
HAFTANIN KİTABI
‘Bir Balonun Peşinden’ tavan arasından çıkan bir dünya atlasının peşinde, dünyayı dolaşan bir ihtiyarın eğlenceli öyküsünü anlatıyor.
Yayınevi: Çınar Yayınları
Yazan/Çizen: Kıymet Ergöçen
Tür: Öykü
Yaş: 3+
Sayfa: 56
Fiyatı: 28 lira
FOTOĞRAFINI ÇEK, GÖNDER
Evren Kaptanoğlu’nun oğlu Poyraz.
Ailenizin minik üyesinin fotoğrafını çekin, #HürriyetÇocuklaHayat etiketiyle Instagram’da paylaşın, bu sayfada yayımlayalım.
