Nurten Erk: Akaryakıt dağıtımına disiplin getirilmeli

Nurten ERK

YÜZDE 51'i İş Doğan Petrol Yatırımları'na geçen Petrol Ofisi A.Ş.'nin (POAŞ) Genel Müdürü Ertuğrul Tuncer, ‘‘Bütün üçkağıtçılıklar bu sektörde. Haksız rekabet var. Akaryakıt dağıtım sektörüne disiplin getirilmesine çalışacağız’’ dedi.

Tuncer, İş Bankası - Doğan Holding ortaklığının oluşturduğu İş Doğan Petrol Yatırımları'nın 1 milyar 260 milyon dolar peşin ödenerek özelleştirmeden aldığı POAŞ'ın yeniden yapılandırılacağını ve oto LPG, deniz tankerlerine yakıt ikmali gibi alanlara da girileceğini söyledi.

Tuncer, POAŞ'ın çalışma felsefesi içinde bundan sonra hiçbir politik etkenin kalmayacağını ve kurumun artık uluslararası şirketlerin kurallarıyla rekabet edeceğini belirtti. 33 yıldır petrol sektörünün içinde olan Tuncer ile POAŞ'ın bundan sonraki vizyonunu ve hedeflerinin yanısıra, akaryakıt dağıtım sektörünün içinde bulunduğu sorunları da konuştuk.

Özel sektör kurallarının işleyeceği yeni bir dönemin başladığı POAŞ'ta vizyonunuz nedir?

- POAŞ, 5 bin 900 çalışanı, 5 bine yaklaşan istasyon ağı ve ikmal alt yapısıyla Türkiye'deki en büyük akaryakıt dağıtım şirketi. En büyük derken, pazarın lideri, en çok satan demek istemiyorum. Pazarda her zaman tüketicileri yönlendiren, onların satın alma alışkanlıklarını etkileyen bir kuruluş. Vizyonumuz, POAŞ'ı pazarın gerçek anlamda lideri yapmak, kárlı bir büyüme sağlamak, bayileriyle, çalışanlarıyla, diğer iş yaptığı partnerleriyle birlikte, herkesin tercih edeceği bir şirket haline getirmek. Bunu yaparken de çevreye saygılı olmak, tüm çalışanlarımızın ve bayilerimizin can güvenliğini en üst düzeyde tutmak, hiç bir zarara neden olmadan faaliyetlerimizi sürdürmek istiyoruz. Bundan sonra POAŞ'ın çalışma felsefesi içinde hiçbir politik etken yer almayacak. İşe uygun insan prensibiyle hareket edilecek. En kısa zamanda POAŞ'ın yeni bir kurumsal kimlikle tüketicilerin karşısına çıkmasını hedefliyoruz.

Akaryakıt dağıtım sektöründe rekabet nasıl?

- Rekabetin en yoğun yaşandığı sektör akaryakıt dağıtımı. 13 şirket var, iki tane de yeni geliyor. Biz, tamamen serbest pazar ekonomisi kurallarıyla pazardaki diğer şirketlerle rekabet etmeye çalışacağız. Akaryakıt dağıtım piyasasında, ana şirketler arkasındaki bilgi birikimiyle bizlerle rekabet eden Shell, BP, Castrol gibi çok uluslu kuruluşlar var. Bizim de onların oynadığı kurallarla oynamamız, rekabet etmemiz gerekiyor. Bir taraftan rakiplerle rekabet ederken, diğer taraftan petrol sektörünün sorunlarıyla da uğraşacağız.

Bugün sektörün içinde bulunduğu sorunlar neler?

- Irak'tan gelen motorin olayı ve sınır ticareti adı altında ülkemize girip daha düşük vergilerle satılan, haksız rekabet yaratan faaliyetler var. Son yıllarda akaryakıt dağıtım sektörü bir kaos içinde. Devletin bu sektörü düzenlemekle görevlendirdiği organlar bu görevlerini yerine getirmiyor. Sektördeki disiplinsizlik sürerse daha birçok şirket bu sektöre girip haksız rekabetle ciddi şirketleri yaralamaya devam edecektir. Yeni Petrol Kanunu'nda sektörde disiplini sağlayacak tedbirler var. Bunlar uygulanabilirse sektöre disiplin gelir. Bugün hangi istasyona giderseniz gidin, o markaya ait akaryakıtı aldığınızdan şüpheli olmalısınız. Başkaları kaçak mal sokup bugünkü ortamda istasyonlara satabiliyor. Bakıyorsunuz Aliağa'dan madeni bazyağ alıyor, motorin diye satıyor, haksız rekabet yapılıyor. Bütün üçkağıtçılıklar bu sektörde. Yapanlar belli, piyasada herkes biliyor. Bunu da her platformda dile getiriyoruz.

POAŞ'ın sahip olduğu 5 bine yakın istasyonda ne gibi yenilikler yapılacak?

- İstasyonlarımızı tüm motorlu vasıta sürücüleri ve tüketicilerine 24 saat cevap verebilecek marketler haline getirmeyi hedefliyoruz. Hissedarlarımıza baktığımızda, hem İş Bankası hem de Doğan Holding, finans sektöründe. Onlarla sinerji yaratacak faaliyetler içine girmek istiyoruz. İstasyonlarımızda bankaların ATM'leri ve POS makinaları da olacak. Bugüne kadar POAŞ bayilerine diğer şirketler de mal satıyordu. Artık bu olmayacak. POAŞ'tan istasyonlar transfer ediliyordu, belki artık biz onlardan istasyon transfer ederiz. Yorgun ve bezgin görünen istasyonlarımızın fiziki görünümlerini de büyük şehirlerden başlamak üzere elden geçireceğiz. Pazar payımızı artıracak yeni istasyon projelerimiz de olacak.

ERTUĞRUL TUNCER

Petrol Ofisi A.Ş. (POAŞ) Genel Müdürü Ertuğrul Tuncer, 1939 İstanbul doğumlu. Turcer, 1963 yılında Robert Koleji İş İdaresi ve Ekonomi Bölümü'nü bitirdi. Daha sonra iki yıl Almanya'da kaldı. 1967 yılında Mobil'de çalışmaya başladı. Burada değişik kademelerde yöneticilik yaptıktan sonra 1994 yılında Mobil Türkiye Genel Müdürü oldu. Aralık 1996'da BP ve Mobil'in birleşmesinin ardından BP Genel Müdürlüğü ve BP Türkiye'nin Başkanlığı'nı üstlendi. Geçtiğimiz Temmuz ayında da POAŞ Genel Müdürü oldu. Aynı zamanda Petrol Sanayicileri Derneği (PETDER) Başkanı da olan Tuncer, Yabancı Sermaye Derneği'nin de (YASED) Yönetim Kurulu Üyesi.

Oto LPG pazarına

POAŞ da girecek

POAŞ, önümüzdeki dönemde yeni alanlara girecek mi?

- Petrol Ofisi'nin önünde olan, fakat istifade etmediği fırsatlar var. Mesela ülkemizde son yıllarda oto LPG pazarı hızla büyürken, POAŞ bu pazara girmemiş. Geç de olsa oto LPG pazarına girmeyi düşünüyoruz. LPG, çevreye dost, temiz bir yakıt. Kontrollü bir şekilde büyümesi lazım. Bir yılda birden bire yüzde 120 büyüyüp, arkasındaki büyük sübvansiyonlar nedeniyle devletin vergi kaybettiği bir sektör olarak büyümesin. Ama en azından Avrupa'daki gibi sadece ticari araçların tüketeceği, 80-90 milyar liraya alınan özel araçların tüketeceği bir yakıt olmaması gerektiğine inanıyoruz. Ayrıca deniz satılarına da gireceğiz. Boğaz'dan transit geçen yabancı gemilerin yakıt ve madeni yağ ihtiyacını karşılayacağız. POAŞ bu konuda çok geri kalmış.

İstasyonlarda başkaları mal satamayacak

POAŞ'ın akaryakıt dağıtım sektöründeki pazar payı nasıl?

- Petrol Ofisi, özelleştirme sürecine girdiği son 8 yıldır pazarda çok kan kaybetti. Çalışanların motivasyonu kalmadı, yatırımlar kesildi, belirsizlik ortamına girildi. Böyle olunca POAŞ'ın yüzde 50'lerde olan pazar payı yüzde 33'lere kadar geriledi. Bu aslında gerçek bir gerileme değli. Çünkü bugün bizim istasyonlarımızda başka şirketlerin malı satılıyor. Öncelikle bunu durduracağız. Bu arada bugün haburdan ayda 75 bin ton mazot geliyor Türkiye'ye. POAŞ özelleştirilecek olması nedeniyle bu trafiğin içine sokulmadı. Habur'dan gelen bu mallar, bizim istasyonlarımıza satılıyor. Güneydoğu ve Doğu Anadolu'da en fazla pazar payına sahip olduğu için en fazla zararı POAŞ görüyor. Bundan sonra biz de bu ürünleri satacağız. Başkalarının istasyonlarımızda mal satmasına izin vermeyeceğiz. Yüzde 42 hissesi halen Özelleştirme İdaresi'nin elinde bulunan POAŞ, kamu kuruluşlarını tek ikmalcisi. Bu da büyük bir avantajımız.