Maaşı düşen asgari ücretliye müjde

Milyonlarca çalışanın, özellikle de asgari ücretlilerin merakla beklediği torba yasa tasarısı nihayet bu hafta yasalaşıyor. Merakla bekleniyor, çünkü gelir vergisi diliminden dolayı kimi çalışanların eline geçen aylık ücret düştü.  

İşte torba yasa bu düşüşü telafi edecek. 

Haftalardır okuyuculardan, ‘3 aydır düşük maaş alıyoruz, eksik paralar nasıl tamamlanacak?’ diye onlarca soru alıyorum. Doğru, eylül ayından itibaren gelir vergisi tarifesindeki ikinci dilimden dolayı asgari ücret 1.404,6 liranın altına düştü ki, bu da 30 lira daha fazla vergi kesintisi anlamına geliyor. Tabi bu sadece, eylül ayına aitti, ekim ve kasım aylarında düşüş daha arttı. Maaşlardaki azalışın telafi edilmesi ve asgari ücretli çalışanın sene başında olduğu gibi 1.404,6 lira alabilmesi için de torba yasaya bir madde eklendi. Ancak, torba yasanın gecikmesi nedeniyle de çalışanlar üç aydır düşük maaş alıyor. Torba kanunun önümüzdeki günlerde yasalaşması ile farklar çalışanlara ödenecek.

HERKES YARARLANMAYACAK
Peki, nasıl ödenecek? Azalış, geçen sene olduğu gibi asgari geçim indiriminin (AGİ) artırılması ile telafi edilecek. Eylül-ekim-kasım-aralık aylarına ait ücret ile 1.404,6 lira arasındaki fark AGİ’ye ilave edilecek ve asgari ücretin altında kalan tutar, çalışana ödenecek. Eklenen tutar gelir vergisinden düşürülerek fark kapatılacağından işverene de ek bir maliyet getirmeyecek. Şunu da belirteyim, bu imkandan bekar asgari ücretliler ve aylık maaşı 1.404,6 liranın altına inenler yararlanacak; diğer asgari ücretliler faydalanamayacak.

15 TEMMUZ GAZİSİNE MEMURLUK
Torba yasa sadece asgari ücretliyi ilgilendirmiyor, önümüzdeki günlerde çalışma hayatında yasa sayesinde birçok değişiklik olacak. Bunlardan biri 15 Temmuz gazileri ile şehit ailelerine yönelik düzenleme. 15 Temmuz gazilerine memur kadrolarına atanma hakkı verilirken, terörle mücadelede şehit olanlara istihdam hakkı tanınacak. Daha açık şöyle anlatayım; yapılacak düzenleme ile şehidin anne, baba, kardeşlerinin istihdam hakkını kullanmaması durumunda eş veya çocuklardan iki kişi bu imkandan yararlanabilecek. Yine yasa ile şehit yakınlarının kamuda istihdam hakkı konusundaki yaş şartı da kalkacak.

Torba yasa ile getirilen bir başka önemli düzenleme de bugüne kadar her ayın sonunda ödenen işsizlik maaşı; işe giriş, emeklilik gibi durumların tespit edilerek, fazladan yapılan ödemelerin önüne geçilmesi için her ayın beşinde ödenecek.

SORU-CEVAP

- İşverenle yolların ayrıldığı tazminat aşamasında, yıllık izinler kanunen son aldığımız net maaş rakamı üzerinden mi hesaplanır, yoksa iznin geçerli olduğu yıl aldığımız maaş üzerinden mi? Güney Öztürk

Çalışan, işvereni tarafından işten çıkartılırsa izin parası çalışana ödenir. Ödenirken de son aldığı maaş üzerinden hesaplanır.

- 2000 yılında vefat eden eşimden dul maaşı bağlandı, emekli sandığından. Ben de 2006 yılında emekli oldum ve SSK’dan maaş bağlandı. Babam Bağ-Kur’luydu ve 2012 yılında vefat etti. Babamdan maaş bağlatabilir miyim? Meltem Sak

Sigortalının vefatı 2008 yılında sonra olduğu ve hem ölen eşinizden maaş bağlandığı hem de sizin aylık geliriniz olduğu için babanızdan emekli aylığı alma hakkınız yok.