Dövizle borçlanma yasağı kimi, nasıl etkileyecek?

Hak veriyorum, çünkü düzenleme, 23 bin küçük ve orta boy işletmeyi yakından ilgilendiriyor. En basit haliyle, yeni düzenlemenin ne getirdiğini, kimi, nasıl etkileyeceğini madde madde anlatayım.

- Döviz geliri olmayanlar yurtiçinden de yurtdışından da artık döviz ile borçlanamayacak.

- Döviz geliri olup da 15 milyon doların altında kredi kullananlar, bundan sonra kullanacakları döviz kredisi tutarı ile mevcut kredi bakiyesinin toplamı, son 3 yıldaki döviz gelirlerinin toplamını aşamayacak.

- Kredi bakiyesi 15 milyon doların üzerinde olanlar açısında bir sorun yok bundan sonra da döviz kredisi kullanmaya devam edecek.

- Yeni düzenleme 2 Mayıs’ta uygulamaya girecek ve bu tarihte 15 milyon doların altında döviz borcu olanlar bundan sonra dövizle borçlanamayacak. Tabi, yukarıda saydığımız durumlar dışında.

LEASING KAPSAM DIŞINDA

Gelelim, düzenlemenin istisna kısımlarına ki, bence en önemli tarafı burası. Öncelikle şunu belirteyim; nasıl ki, bireylerin dövizle borçlanmasını engellemek doğru bir kararsa; döviz geliri olmayan şirketlerin de dövizle borçlanmasına engel getirmek doğru bir düzenleme. İşin iyi tarafı ise, finansal kiralama ile yapılan yatırımların bu düzenlemeden muaf tutulması. Nasıl mı? Anlatayım, çünkü burada da kafa karışıklığı var.

Şirketler, döviz geliri olsun olmasın, KDV’si yüzde 1 olan tüm makine ve teçhizat yatırımlarını leasing yoluyla yapabilecek. Daha açık şöyle anlatayım. KOBİ’siniz ve döviz geliriniz yok. İşinizi büyütmek için de makine alımı yapmanız gerekiyor. İki alternatifiniz var, ya bankaya gideceksiniz, kredi kullanacaksınız ya da leasingle alacaksınız. Yeni düzenleme kapsamında dövizle borçlanamayacağınızdan bankaya gittiğinizde artık TL ile kredi kullanmak zorundasınız ki, malum, maliyet yüksek olacaktır.

SAT-GERİ KİRALA YASAĞA TAKILDI

Ancak leasing yoluyla yatırım yaparsanız, finansal kiralama işlemleri bu düzenleme kapsamı dışında tutulduğundan, dövizle borçlanabilirsiniz. Tabi, alacağınız makinenin KDV’sinin yüzde 1 olması gerekiyor ki, leasinge konu olan neredeyse tüm makine ve teçhizatlarda KDV oranı yüzde 1. KDV oranı yüzde 1’in dışında olanlar ise dövizle borçlanma yasağı kapsamında.

Maalesef son yılların gözde finansal kiralama ürünü olan ve KOBİ’lerin gayrimenkullerini elden çıkarmadan finansman ihtiyaçlarını karşıladıkları sat-geri kirala da dövizle borçlanma yasağı kapsamına alındı. Döviz geliri olanlar yine sat-geri kiralama yapabilecek ama olmayanlar artık yapamayacak. Bundan da özellikle gayrimenkul işi yapan inşaat şirketleri ciddi etkilenecek.