Paylaş
Detaylarını anlatacağım ama önce BES ile ilgili kısa bir bilgi vereyim. İki tür BES var. Birincisi, gönüllü BES; diğeri ise 2017 yılında başlayan ve 45 yaş altı tüm çalışanların, işverenleri tarafından sisteme dahil edildiği otomatik katılım uygulaması, bir başka ismiyle de otomatik BES. Son verilere göre de gönüllü BES’te 6.8 milyon, otomatik BES’te de 5.4 milyon olmak üzere toplam 12.3 milyonun üzerinde kişi bulunuyor. Daha açık bir anlatımla 12.3 milyon kişi BES aracılığı ile tasarruf ediyor.
BİRİKİMLER YÜZDE 23.90 ARTTI
Emeklilik fonlarının toplamı da 131.9 milyar lirası gönüllü BES, 9.3 milyar lirası da otomatik BES olmak üzere 141 milyar liranın üzerinde. Tasarruf eden bu 12.3 milyon kişinin bazıları birikimlerini faizli emeklilik fonlarında değerlendirirken, bir kısmı da faizsiz (konvansiyonel) fonları tercih etmiş durumda. Mesela otomatik BES’teki çalışanların yüzde 58’i, tasarruflarını faizsiz fonlarda değerlendiriyor. 9.3 milyarlık otomatik bireysel emeklilik fon büyüklüğünün 5.8 milyarı –yüzde 63.3’3- faizsiz fonlardan oluşuyor.
Bu kısa bilgiden sonra gelelim, bu yılın başından itibaren faizsiz fonları tercih eden katılımcıların getirilerinin durumuna. Şöyle de sorabiliriz; faizsiz fonları tercih edenlerin birikimleri sene başından bu yana ne kadar arttı? İşte, işin şaşırtıcı tarafı da burada. Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) verilerine göre, 2020’nin başından 1 Mayıs tarihine kadar geçen 4 aylık sürede, gönüllü BES’te, faizsiz fonlar, yüzde 23.90 gibi rekor bir getiri sağladı.
ALTINDA YÜZDE 34’LÜK GETİRİ
Bu ne anlama geliyor? En basit haliyle anlatayım. Sene başında BES’e 1.000 lira ile giren bir kişi, bu birikimini faizsiz fona yatırdıysa; şimdi o bin lirası, 1.239 lira oldu. Bunun içinde daha yüzde 25’lik devlet katkısı yok. Onu da eklerseniz, 4 ay önceki bin lira, şimdi oldu, 1.489 lira. Faizsiz fonların getirisini bir de enflasyon ile mukayese edelim. 2020’nin 4 aylık enflasyonu yüzde 3.16 olarak gerçekleşti. Buna göre de faizsiz fonlar enflasyonun 20.74 puan üzerinde getiri sağlamış. Aynı dönemde konvansiyonel emeklilik fonlarının getirisi ise yüzde 6.41 oldu. Şu bilgiyi de vereyim; 2019 yılının tamamında da faizsiz emeklilik fonları ortalama yüzde 28.22 getiri sağlamıştı.
Peki, ne oldu da faizsiz fonlar, BES katılımcısına bu kadar yüksek getiri sağladı? Bunun nedeni, altın fonlarının, bu yılın başından itibaren yüzde 34 gibi yüksek getiri sağlaması. Biraz daha açayım. Fon dağılımına bakıldığında, faizsiz fonların yüzde 49’u altın fonlarından, yüzde 6.5’i de katkı fonlarından oluşuyor. Altın fonlarının ağırlığı bu kadar yüksek olunca, fonlar da yüzde 34’e yakın getiri sağlayınca, faizsiz fonları tercih edenlerin birikimleri de ciddi anlamda arttı. Katılım 50 endeksi de yine bu yılın başından itibaren yüzde 2.5 getiri sağladı. Şimdi diyeceksiniz ki, ‘konvansiyonel tarafta altın fonu ağırlıkta değil mi?’. Konvansiyonel tarafta altın fonunun ağırlığı sadece yüzde 11.9; ağırlık yüzde 23.1 ile değişken fonlarda.
Paylaş