Bir başparmak hikáyesi

İçsel yalnızlığını başparmağını emerek gidermeye çalışan 17 yaşındaki Justin’in hikáyesinden çıkarılacak çok ders var.

Koca sinema salonunda tek başınaydım. Filmin konusu, çocuğu parmak emen anne-babalar için enteresan. 17 yaşındaki lise son sınıf öğrencisi Justin başparmağını emiyor. Anne bu konuda oğluna karşı anlayışlı olmaya çalışsa da baba daha tahammülsüz.

Çünkü Justin ne zaman başı sıkışsa içe dönüyor ve başparmağını emmeye başlıyor. Okuldaysa kendini tuvalete atıyor ve can simidi gibi başparmağına sarılıyor. Uyurken başparmağı ağzında. 13 yaşında dişlerine tel takılmış. Parmak emme damak ve diş yapısını bozuyor. Justin’in diş doktoru ise Matrix’in yakışıklı oyuncusu Keanu Reeves. Reeves, psikolojiye meraklı bir diş hekimi. Justin’in diş yapısının yeniden bozulmaya başladığını fark ediyor ama yeniden tel takmak yerine hipnoz yapmayı öneriyor.

Hipnoz Justin’in tüm dengelerini altüst ediyor. Sonunda okul anne-babayı çağırıyor. Justin o güne kadar yapamadığı ne varsa başarıyor ama anne ve babasıyla olan ilişkisi hep sallantıda. 17 yaş çocukların dünyasına bakan ’Başparmak’ filmini çocuk sahibi anne-babaların izlemesini öneririm.

EMZİK TUTKUSU

Filmin sonunu söylemeyeceğim. Ama bu başparmak meselesi beni fazlasıyla ilgilendiriyor. Ne de olsa sevgili kızım iki aylıktan beri başparmağını emiyor. İki yıl öncesine kadar her fırsatını bulduğunda parmağı ağzındaydı. Şimdi sadece uykuya dalarken başparmağını emiyor.

Beş yaşına kadar emzik kullanan biri olarak Nehir’in emzik yerine başparmağını emmeyi bırakacağına inancım vardı. Fikrini aldığım uzmanlar da "Pek çok çocuk, emzik, parmak ya da biberon emme alışkanlığını aşağı yukarı üç yaşlarında terk eder. Bazıları bunu okul çağına kadar devam ettirir ama büyüdüğünü anlayıp bırakır" demişlerdi.

Bu nedenle Nehir’in başparmağını emme alışkanlığını sonlandırmak için harekete geçmedim, zorlamak istemedim.

Başparmakla ilgili çok hikáye var. Kimi anne bu alışkanlığı sona erdirmek için çocuklarının başparmağına oje sürüyor, kimi eldiven ya da çorap geçiriyor. Ama çocuk bunlardan kurtulduğu anda yine başparmağını ağzına alıyor. Terk edilmesi zor bir alışkanlık...

Hele bu filmi seyrettikten sonra Nehir’le ilgili umutlarım iyice azaldı.

Stres, gerginlik, aileyle paylaşmama, kalabalık içinde kendini yalnız hissetme, özgüven eksikliği başparmak emmenin nedenlerinden bazıları. Kızımın hangi duygular içinde bunu alışkanlık haline getirdiğini bilmiyorum. ’Bu işte ne kadar sorumluyuz?’ sorusunun yanıtını vermek çok güç. Dışarıdan bakıldığında yediği önünde yemediği arkasında... Gak deyince su, guk deyince yiyeceğini vermiyor.

VAZGEÇMESİ ÇOK ZOR

Sevgi açlığı çektiğini hiç sanmıyorum. Asosyal bir çocuk da değil. Dişlerinin şekli bozulmaya başladı bile. Nehir görüntüsüne büyük önem veriyor. Kızımı özellikle bu noktadan vurmaya çalışıyorum. Parmak emmeye devam ederse dişlerine tel takılacağını, bunun kendisini mutsuz edeceğini söylüyorum ama bu sözlerim bir kulağından girip diğerinden çıkıyor.

Bana hep söz veriyor. Üç yaşına kadar sağ başparmağını emiyordu. Cerrahi bir operasyondan sonra diğer parmağını emmeye başladı. Şimdi parmağını yatma pozisyonuna göre değiştiriyor.

Geçen yıl okuldan bir form gönderdiler. Formun bir bölümünde çocukların alışkanlıkları soruluyordu. Formu Nehir’le birlikte doldurduğumuz için her maddeyi yüksek sesle okuyordum, o da başıyla onaylıyordu. Parmak emme alışkanlığının olup olmadığı sorusuna geldiğimde "Lütfen anne, yalvarırım olmadığını yaz" dedi. "Nehirciğim yalan yazamayız, sen parmağını emiyorsun" demem fayda etmedi. Saatlerce beni ikna etmeye çalıştı. Tabi formu doğru beyanla doldurdum.

SporOmo’nun Bursa ayağına katıldığımızda Nehir bu sorununu akşam yemeğinde Profesör Yankı Yazgan’la paylaştı. Yankı Yazgan, Nehir’e sınıf arkadaşları arasında bir anket yapmasını, kaç kişinin parmak emdiğini tespit etmesini önerdi. Bu öneri kızımın aklına yattı ama sınıfta kendisinden başka parmağını emen yok.

O akşam Nehir’in çözülme akşamıydı. Kızım bir adım daha ileri gidip, Yankı Yazgan’a benimle yatmaya devam edip etmemesinin uygun olup olmadığını da sordu. Yankı Hoca "Nehirciğim birinden birini tercih et. Parmağını emmeyi bırakırsan annen birlikte yatmanıza olumlu bakabilir" dedi.

Nehir ne mi yaptı? Hem başparmağını emmeye hem de benimle yatmaya devam ediyor...

Emzik ve parmak alışkanlığında ne yapılabilir?

á Bir profesyonel yardımı alın. Gece gündüz uğraşıp çocuğunuzun bu alışkanlığını kırmayı başaramayabilirsiniz.

á Ama işin içine ne kadar çok insanı dahil ederseniz (diş hekimi, büyükanne, büyükbaba, kuzenler) bırakma konusunda motivasyon o kadar büyük olur.

á Çocuklar alışkanlıklarını bir anda terk etmezler, bunu kendilerinin istemeleri gerekir.

á Çocuğunuza büyüdüğünü vurgulayın. Büyük olma isteği çocukluktan kalma alışkanlıkları terk etmesini kolaylaştırır.

á Çocuğunuzun ağzını meşgul etmek için yedek malzemeler temin edin.

á Emzik kullanıyorsa, sınırlandırma getirin. Başarısında övgüyü bol kullanın.

á Biberon eğlencesini azaltın. Süt, meyve suyu yerine biberonuna su doldurun.

á Emziğinin havasını alın. Ucunu keserseniz, emzik emmek için zevk vermez hale gelir.

á Emmenin konforunu başka şeyler ile değiştirin.