Altın gününden pazarlamaya
Dünyanın lider doğrudan satış şirketlerinden Amway, bugün Ege Bölgesi’nde binlerce girişimciye kendi işini yapma olanağı veriyor.
AMAÇ, minimum yatırım miktarı ve sıfır riskle insanlara iş fırsatı yaratmak. Amway, 54 yıldır dünyada, 19 yıldır da Türkiye’de bu felsefeyle faaliyette. Amway Türkiye’nin, 35 bini Ege’den, toplam 230 bin serbest girişimcisi var. Bu girişimci listesinin başında ev kadınları bulunuyor. Ev kadınlarının en büyük pazarlama platformu da altın günleri. Sohbeti bırakıp ev ekonomisine katkı için sıkı pazarlama yürütüyor. Ama bu tablo, geçmiş yıllardaki ekonomik krizle oldukça renklenmiş. Bugün ev kadınları ve genç emeklilerin yanında, bankacıdan mühendise, doktordan akademisyene, birçok kişi doğrudan satışı kendine ek meslek edinmiş durumda.
Amway Avrupa Kurumsal İlişkiler Bölge Müdürü Candan Çorbacıoğlu ile hem Türkiye’yi, hem de sorumlu olduğu 10 Avrupa ülkesini konuştuk. Çorbacıoğlu, evinde oturan kadının iş yapma olanağının oldukça dar olduğuna dikkat çekiyor ve şöyle diyor: “Bu nedenle yıllardır ev hanımlarının vazgeçilmezi olan altın günleri, ‘doğrudan satışın’ en fazla müşteriye ulaştığı alan oldu. Sadece muhabbete gitmiyor, ürünlerini tanıtıyor, ev ekonomisine katkı sağlıyor. Bizim sektör, ‘ben kullandım, memnun kaldım’ diyerek büyüyor. Bunun da en uygun ortamı, dolayısıyla günler. Serbest girişimcilerin yüzde 70’i kadın. Ama son yıllarda erkekler de ciddi olarak bu işe yönelmeye başladı. Türkiye’de en fazla ev bakım ürünleri satılıyor. Sonra güzellik, vitamin ve beslenme destek ürünleri geliyor. Dünyada ise bu sıralama tam tersi. Bu biraz Türkiye’nin sosyo-ekonomik durumuyla alakalı” diyor.
10 ülkeden sorumlu
Amway Türkiye’nin 1994’te faaliyete geçtiği yılda pazarlama sorumlusu olarak işe başlayan Candan Çorbacıoğlu’na, bugün Türkiye, Letonya, Litvanya, Estonya, Polonya, Macaristan, Slovenya, Hırvatistan, Romanya, Yunanistan bağlı. Önümüzdeki yıl Bulgaristan da bu gruba eklenecek. Sürekli seyahat eden Çorbacıoğlu, bu ülkelerin dış dünyayla ilişkilerini ayarlıyor, hükümet, basın, değişik sektör dernekleriyle ilişkilerini koordine ediyor. Şirketin ve sektörün doğru tanınması adına emek veriyor.
Türkiye’de 20’nci yıl
1959’da Rich DeVos ve Jay Van Andel kurmuş, merkezi Michigan. Amway, günümüzde 100’den fazla ülke ve bölgede faaliyette. Tüm dünyada 20 binin üzerinde çalışanı, 3.5 milyondan fazla da serbest girişimcisi var. 2012’de 11.3 milyar dolar ciroya ulaştı. 1994’teyse Türkiye’de faaliyete geçen şirket, önümüzdeki yıl 20’nci yılını kutlamaya hazırlanıyor. Merkez ofisi İzmir’de. Çiğli Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nde 2 bin 400 metrekarelik dağıtım merkezi bulunuyor. Ayrıca, İstanbul’da da tanıtım merkezi var. 230 bine yakın serbest girişimcisi olan şirketin, 2012 satışı ise 165 milyon lirayı geçti. Amway’in ev bakım, kozmetik, ev teknolojisi ve beslenme destek olmak üzere dört ana kategoride yaklaşık 600 ürünü bulunuyor.
Avrupa’nın odak pazarı
Çorbacıoğlu, Avrupa’daki 29 şirket arasında en önemli odak pazarlardan biri olarak gösterilen Amway Türkiye ile ilgili şu bilgileri verdi: “Şu anda Avrupa’daki ilk dörtteyiz. Rusya, Ukrayna’nın ardından üçüncülük için Almanya ile başa baş durumdayız. Hatta geçtik diye biliriz. Türkiye iyi bir konumda. Dünya genelinde iki haneli büyüyen pazarlar arasında yer aldık. Bunlar Kolombiya, Hong Kong, İtalya, Meksika, Rusya, Venezüella ve Türkiye. Bu güzel bir gelişme.”
İşi büyütmek size kalmış
Amway serbest girişimcisi olmanın koşullarını da anlatan Çorbacıoğlu, “45 ya da 65 TL tutarında bir başlangıç seti alınması yeterli. ‘Ben bu işi yapamayacağım, ayrılmak istiyorum’ diyene de üç ay süre var. Bu sürede bu taleple gelenler başlangıç setini iade ederek parasını geri alabilir. Dolayısıyla risk yok, yatırım maliyeti çok düşük. İşi kurduktan sonra nereye gideceğinin çizgisinin sınırı yok. Ayda 200 lira da kazanmak mümkün 2 – 3 bin de. Her şey girişimciye bağlı” diye konuşuyor.
İzmir neden merkez oldu
Çorbacıoğlu, şirket merkezinin ve dağıtım üssü olarak İzmir’i seçme nedeninin lojistik olduğunu söylüyor, “Buradan Türkiye’nin her noktasına ulaşmak kolay. Ayrıca, maliyetler de düşük. Tabii ağırlıklı olarak ihracat yapılan bir liman kenti olmasının da etkisi var” diyor.
Krizde ruj satışı artıyor
Avrupa’daki ekonomik krizin kendilerini çok etkilemediğini, pazarın büyümeye devam ettiğini paylaşan Çorbacıoğlu, bu dönemlerde kadınların kişisel bakım ürün kullanımını azaltmadığına dikkat çekiyor. Hatta kriz döneminde yapılan bir araştırma, kadınların daha çok ruj aldığını ortaya koyuyormuş. Özellikle kırmızı ruj tercih ediliyormuş. Çorbacıoğlu, “Kriz de olsa, kadın her yerde kadın. Kendisine bakmaktan vazgeçmiyor” diyor. Ekonomik krizin girişimcilik ruhunu tetiklediğini vurgulayan Çorbacıoğlu, bunu Avrupa Girişimcilik Araştırması’nın sonuçlarına yansıdığını, girişimcilik potansiyelinin en yüksek olduğu ülkenin geçen yıl Yunanistan olduğunu hatırlattı. Burada ekonomik krizin etkisinin olduğunu belirten Çorbacıoğlu, “Türkiye geçtiğimiz yıllarda birinciydi, bu kez İsviçre ile birlikte ikinci oldu” bilgisini verdi.
