Fazla derine inmeyin

Sualtı hekimleri ve hiperbarik tedavi uzmanlarının dalış yapanlara ilk uyarısı, dalış eğitimi sırasında öğrendikleri kurallara birer birer uymaları.
Dalış yaparken:

- Kapasite ve düzeyinizi bilin ve gerçekçi hedefler koyun. Sırf başkaları dalıyor diye, size uymayan yerlerde dalmayın.
- Doktor kontrolünden geçin ve onay alın.
- Malzemelerinizi iyice kontrol edin. Kendi ekipmanınızsa her yıl bakımını yaptırın.
- Dalış okulu veya teknenin acil durum planı ve malzemelerini sorun. Teknede acil durum oksijen tüpünün bulunup bulunmadığını, varsa dolu olup olmadığını kontrol edin. Eksikse onlarla dalmayın.
- Kendinizi dinleyin. İyi hissetmiyorsanız dalmayın.
- Dalıştan önce ve sonra sigara içmeyin, alkol almayın.
- Yalnız dalmayın. Dalışta arkadaşlarınızdan ayrılmayın.
- Tüplü dalış yapıyorsanız asla nefesinizi tutmayın.
- Sportif dalışlarda vurgun ya da tıp diliyle ‘dekompresyon’ ender görülüyor. Asıl korkulan derinlik sarhoşluğu, emboli ve boğulma.
- Sualtında görebileceğiniz bütün güzellikler ilk 10, bilemediniz 20 metrede. Derinlerde canlılık daha az, renk de yok.
- Tanımadığınız bitkiler ve hayvanlardan uzak durun.
Havanın içinde bulunan nitrojen, dalış derinliği artınca narkotik etki gösteriyor. Alkol gibi sarhoş eder. Daha da derine dalarsanız ameliyatlarda olduğu gibi narkoza girer, boğulursunuz. Tam da bu nedenle sportif dalışlar, derinlik sarhoşluğunun başladığı 30 metreyle kısıtlanıyor.

Tren hızlı, kanun koyucu değil

Hızlı trenle yapılan seyahatlerde hangi hukuki düzenleme uygulanıyor? Gecikme veya iptal halinde herhangi bir hak iddia edebilir miyim?

- Demiryolu ile yapılan yolcu taşımalarını düzenleyen özel bir kanun ne yazık ki mevcut değil. Hatta Türk Ticaret Kanunu’na göre, demiryoluyla yapılan taşımalara dair “Özel hükümler saklıdır” dense de özel hüküm halihazırda yok. Bu sebeple tren ister hızlı ister normal olsun, karayoluyla yapılan otobüs seyahatlerinin tabi olduğu kanunun hükümleri demiryoluyla yapılan yolcu taşımalarına da uygulanır. Buna bağlı olarak, trenin hareketi, yolcudan katlanması istenemeyecek bir süre gecikirse, yolcu sözleşmeden cayıp ödediği ücreti ve varsa zararını isteyebilir. Şayet yolcu, gecikmeye rağmen yolculuğu yapmışsa, sadece gecikmeden doğan zararının tazminini dava edebilir. Ya da sefer, TCDD’nin fiili veya ihmali sebebiyle yapılmamışsa, yolcu yine tazminat isteyebilir. Son olarak TCDD, yolcunun yanındaki el bagajı da dahil olmak üzere, bagajının hasar ve ziyaından da sorumludur. Sonuçta, hızlı trene yapılan yatırımlara paralel olarak, bu konuda acilen bir özel kanuna ihtiyacımız var. Kaldı ki biz, Osmanlı dönemindeki 1872 tarihli Rumeli Demiryolları İşletme Nizamnamesi’nin hâlâ uygulanıp uygulanamayacağını
tartışan bir ülkeyiz.