Orman yangınları neden önlenemiyor?

Çağlar’ın anlattığına göre, ormanların içinde ve bitişiğindeki 16 bin köyde yaşayan 7-8 milyon köylü yurttaşımız tarım ve hayvancılık etkinliklerini çevrelerindeki ormanlarda ya da yakınında gerçekleştirseler de zamanla, çevrelerindeki ormanlara ve ormancılık uygulamalarına yabancılaştırıldılar.

*

Orman yangınlarının neden önüne geçemediğimizi sorduğumda Çağlar, bilindik ‘piknikçiler’ ya da ‘hava koşulları’ cevabını vermiyor.
Onun anlattığına göre birden fazla
neden var.
Öncelikle, ‘Orman Muhafaza Memurluğu’ düzeni giderek tasfiye ediliyor ve ‘orman koruma’ çalışmaları, belirli bir ücret karşılığında köy tüzel kişiliklerine devrediliyor.
İdare itiraz edecek, her yıl düzenli olarak orman muhafaza memuru alındığını söyleyecek.
2000’de orman muhafaza memuru sayısı 8196 iken 2013’teki rakam 6153. Ormanların korunması orman köy tüzel kişiliklerine bırakılıyor ama unutmamalı ki bunlar, orman koruma gibi çok boyutlu ve değişkenli bir etkinliğin gerektirdiği donanıma veya yetkiye sahip değiller.
“Ne yapmalı?” diye soracak olursanız...
Özellikle taşrada ormancılık sektöründe personel eksiği giderilmeli, görev alanlar ve sorumlulukları daraltılarak ormancılık hizmetlerinin etkin yürütülmesi sağlanmalı. Taşra teşkilatı gerekirse mahrumiyet bölgelerine ayrılarak özendirici tedbirler geliştirilmeli. Birimler arasında eşgüdüm sağlanmalı.

*

Çağlar’ın dediğine göre, yeni ormanların yetiştirilmesi sırasında yangınlara karşı dirençli orman yapıları oluşturma ve ormanlardaki yanıcı madde birikimini azaltma tekniklerinden gerektiğince yararlanılmıyor.
Evet, rehabilite çalışmaları kapsamında YARDOP (yanan alanların rehabilitasyonu ve yangına dirençli ormanlar projesi) başlatıldı.
“Ama unutmamalı ki” diyor Çağlar, “YARDOP, 2010’daki Manavgat Taşağıl yangınından sonra alelacele gündeme getirildi; ekolojik, teknik, ekonomik ve toplumsal yönden epey tartışmalı bir proje.”
Yangına birinci derecede duyarlı ormanlarımız 12 milyon hektar. YARDOP kapsamında bu alanın yalnızca yüzde 2’si projelendirilmiş ve yalnızca yüzde 1.1’inde uygulama yapılabilmiş.

*

Başta yangın önleme ve söndürme çalışmalarını yürüten orman işletme şeflikleri ve orman işletme müdürlükleri olmak üzere ormancılık birimlerinde yeterli sayıda ve nitelikte teknik personel ve uzman yangın söndürme işçileri yok, keyfi uygulamalar sürdürülüyor.
Evet, Antalya’da Uluslararası Orman Yangınları Eğitim Merkezi kuruldu, 19 bin personel yangın eğitimi gördü...
Ama malum, her taraftaki teknik personel ülkenin her yanına gönderiliyor ve bu yer değiştirmeler sırasında yöre ormanları ve ormancılık koşullarının da dikkate alınmasını zorunlu kılan hiçbir düzenleme yok.

*

Çağlar’ın 3 sorusu var:
Orman yangınlarının hem nedenleri hem de önleme ve söndürme konusunda uzmanlaşmış, görevi yalnızca bu olan kaç personeliniz, araştırma kuruluşunuz var?
Orman yangınlarını söndürme çalışmalarının yöneticisi konumundaki orman işletme müdürlüklerinin sorumlu oldukları orman ekosistemleri ne denli geniş, işleri ne denli çok ve çeşitli; buralardaki teknik personel ne sıklıkta değiştiriliyor?
Binlerce orman mühendisi işsizlikte kıvranırken özellikle orman işletme şefliklerinin kaçında yeterli sayıda teknik personel bulunuyor?