Erje Ayden efsanesi devam ediyor

Hayat hikâyesi bilinmezlerle doluydu. En bilinenleri 1937’de İstanbul’da doğduğu, babasının eski senatör ve 1969 seçimlerinde Adalet Bakanlığı yapan Hidayet Aydıner olduğu, anne tarafından beşinci cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’ın akrabası olduğuydu. Genç yaşta Fransa’ya gitmiş, ardından Amerika’ya geçmiş bir istihbarat elemanıydı kimisine göre. Bar fedailiğinden garsonluğa, galeri yöneticiliğinden tiyatroculuğa, dublörlükten mezarcılığa, boyacılığa kadar pek çok iş yaptı. 1970’ten sonra Türk vatandaşlığından çıkartıldı. Amerikan vatandaşlığına da geçmediği için hayatının sonuna kadar bir ‘haymatlos’ (vatansız) olarak yaşadı.

Türkiye’de kitaplarını yayınlayarak tanınmasını sağlayan sanatçı Bedri Baykam olmuştu. Uzaktan hısımdı ikisi.

‘Ayrılık Acısı’, ‘Goldberg Paşa’, ‘Sweetmilk Üçlemesi’, ‘Erje Ayden Efsanesi’, ‘İkinci Caddenin Çılgın Yeşili’, ‘Matador’ ve ‘Hauptbahnhof’dan Bir Trene Bindim’ adlı kitapları farklı yayınevleri tarafından çevrilerek Türkçe yayımlanmıştı.

Herhangi bir sosyal güvencesi de olmadığı için hayatının son dönemlerini zorluklar içinde geçirdi. Bu dönemde ona yardım elini uzatan, kitaplarının tutkunu ve dostu, yazar Selçuk Altun oldu.

Erje Ayden ölmeden evvel bütün arşivini Selçuk Altun’a teslim etmişti. İşte o arşivin içinden yayınlanmamış bir romanı çıktı: ‘Üsküdar’daki Teyzemiz.’

Kitap şimdi İdil Karacadağ çevirisiyle Kırmızı Kedi Yayınevi tarafından yayımlandı.

Hayatı bilinmezlerle dolu yazarın ironik bir biçimde en otobiyografik romanı bu. O kadar kendisi ki, kahramanının adı bile soyadının tersten okunuşu.

Bedri Baykam da kendisinde henüz hiç yayınlamamış Erje Ayden öyküleri olduğunu söyledi. Onlar da yakında okurla buluşacakmış.

Kısaca, ‘Erje Ayden Efsanesi’ ölümünden sonra bile devam ediyor.

EN GÜZEL ATATÜRK TABLOSU

EN sevdiğim Atatürk tablosudur Avni Arbaş’ın imzasını taşıyan. Atının üzerinde sislerin içinden çıkan bir Atatürk silueti. Karanlıkta beliren umut ışığı, bir kurtarıcı.

Artam Antik’te Türk resminin büyük ustalarından Avni Arbaş’ın hiç görülmemiş eserlerinin de aralarında bulunduğu yeni bir sergi açıldı. Adı ‘Işığın Rengi’.

Sergiyle birlikte bir de Prof. Dr. Kıymet Giray’ın hazırladığı kapsamlı bir Avni Arbaş kitabı yayımlandı.

Özel koleksiyonlardan seçilmiş eserlerden oluşan serginin küratörlüğünü de Kıymet Giray üstleniyor. Giray, “Arbaş resimlerinin büyülü bir sis tabakasının ince bir tül gibi kapladığı atmosferi, bu atmosferin içinde lekesel soyutlamalarla çözümlenen konuları, dönemlerini belirleyen başyapıtlarının estetik duyarlığını yansıtan özellikleri, yaşadığı yılların felsefesini aydınlatan değerler taşır” diye anlatıyor ustanın resim dünyasını.

DÜNYAYI BİR RESSAM OLARAK ALGILADI

Ferit Edgü’nün Avni Arbaş için tespitleri çok daha net ve kesin: “Tüm gerçek ressamlar gibi hiçbir mekânda, hiçbir zaman diliminde resmi bir araç olarak görmedi. Resim her zaman bir amaçtı onun için. Dünyayı bir ressam olarak algılayıp bir ressam olarak yorumlayageldi. Kavramlarla değil çizgiler, renkler ve biçimlerle dile getirdi gerçeği –ki bu, resmin gerçeğinden başka bir şey değildi.”

Avni Arbaş’ı anlamak ve eserlerini görmek için 16 Ocak tarihine kadar Antik Palace’ta açık kalacak olan sergiyi görebilir, kitabını alabilirsiniz.

CHRİSTİE’S 2022’DE SOTHEBY’S’İ GEÇTİ

SANAT piyasasının iki büyük müzayede şirketi Chistie’s ve Sotheby’s, 2022 yılı satış sonuçlarını açıkladı. Artam’da yer alan habere göre Sotheby’s Müzayede Evi 2022 yılında 6.5 milyar dolar gelir elde edildiğini açıklarken, Christie’s rakibini geride bırakarak 8.4 milyar dolarlık bir rekor satışa imza attı.

PAUL ALLEN FARKI

Christie’s Müzayede Evi’nin öne geçmesinin nedeni Paul Allen müzayedesi oldu. Bill Gates ile birlikte Microsoft’un kurucu ortağı olan Allen’ın 500 yıllık sanat tarihini kapsayan geniş koleksiyonu, 1.6 milyar dolarlık rakama ulaştı. Bir Cezanne, bir Van Gogh ve bir Gauguin de dahil olmak üzere beş eserin her biri 100 milyon dolardan fazlaya gitti. Mayıs ayındaki bir başka Christie’s satışında, Andy Warhol’un ‘Shot Sage Blue Marilyn’i 195 milyon dolara satılarak 20. yüzyıl sanat eseri rekoru kırdı.