Yap işlet devret modeli

Bugün ise özellikle mega projeler yap işlet devret modeli ile hayata geçirilince özellikle muhalefetin hedefine de oturmuştu.
Oysa muhalefetin bile geçmiş yıllarda ortaya koyduğu modellerden birisiydi Yap İşlet Devret modeli.
***
Türkiye’de son dönemde hayata geçirilen büyük projelerden birisi olan ve Yap İşlet Devret modeli ile kamu-özel iştiraki ile tamamlanan Osmangazi Köprüsü ile Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu garanti geçiş rakamlarının artık çok üzerine çıkmaya başladı.
Biliyorsunuz, muhalefetin en çok eleştirdiği konulardan birisiydi garanti geçiş ücretleri.
Hatta bunun için “Geçmediğin yola ücret ödüyorsun” gibi tamamen saçma bir yaklaşıma da sahne oluyordu Yap İşlet Devret projeleri.
Aslında Türkiye’de geçmişten bugüne kadar yapılan tüm projelerde durum aynıydı.
***
Örneğin Bursa’da yaşayan bir vatandaşın vergileri ile, Malatya’da yapılan bir yolun, bir adliyenin, bir sulama projesinin de parasını ödemiş olmuyor mu?
Ama Yap İşlet Devret modeli ile hayata geçirilen projeler muhalefet için uygun bir argüman olduğu için bu konuda bir sürü söylem geliştirmişlerdi.
***
Yap İşlet Devret modeli ile hayata geçirilen projelerden birisi olan Osmangazi Köprüsü ile Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu’nda gelinen nokta ise artık garanti geçişlerin çok üzerine çıkılmış olması.
Bu konudaki rakamları Kurban Bayramı öncesinde Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanı Adil Karaismaioğlu açıkladı.
Büyük tartışmalara sebep olan köprü ve otoyol için devletin kasasından bir kuruş çıkmazken, günlük 40 bin adet olarak verilen geçiş garantisinin üzerine çıkıldı.
Köprüden geçen günlük araç sayısı son 6 ayda günlük ortalama 45 bini geçti.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, “İzmir-İstanbul Otoyolu ve Osmangazi Köprüsü ile yıllık 3 milyar TL tasarruf sağlıyoruz” dedi.
Bakan Karaismailoğlu, sosyal medya hesaplarında İzmir-İstanbul Otoyolu ve Osmangazi Köprüsü’nün 2022’nin yılının ilk 6 ayına dair verilerini paylaştı.
Karaismailoğlu, ocak-haziran ayı döneminde Osmangazi Köprüsü’nden 45 bin 590 aracın geçtiğini bildirdi.
Böylelikle köprü araç geçiş garantisini yüzde 114’lük bir oran ile karşıladı.
Otoyolun 1. kesimi olan Hersek-Orhangazi arasında araç geçişi ise 44 bin 76 olarak açıklanırken bu kesimdeki geçiş garantisi yüzde 110 ile gerçekleşti.
Otoyolun Orhangazi-Bursa Kuzey kesiminde yüzde 144 araç geçiş garantisi karşılanırken bu yolu kullanan taşıt sayı 50 bin 647 oldu.
Bursa Batı- Balıkesir Batı güzergahını 6 aylık süreçte 23 bin 764 araç kullandı.
Buradaki geçiş garantisi de yüzde 140 oldu.
Otoyolun 4’üncü kesiminde yüzde 75 araç geçiş garantisine ulaşılırken alandan 17 bin 199 taşıt geçiş yaptı.
***
2006 yılında Osmangazi Köprüsü ve Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu ihale hazırlıkları yapılırken o dönemin hesaplamalarına göre Türkiye bu yol sayesinde 1 milyar TL tasarruf elde edecek diye tahminler ortaya konmuştu.
Ancak bugün görüyoruz ki, yıllık tasarruf miktarı 3 milyar TL’yi bulmuş durumda.
Ve öyle de görünüyor ki bu projeler işletme süreleri dolmadan kendini çoktan amorti etmiş olacak.
***
Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Türkiye’nin en önemli ticaret ve turizm hattı üzerinde kurulu bulunuyor.
Dolayısıyla projenin ülke ekonomisine ciddi katkı sağlarken, zamandan tasarrufla da büyük bir kazanım anlamına geliyor.
***
Bu projelerde handikap gibi görünen garanti geçişlerin de artık sonuna gelindiğine göre, Türkiye projelerin işletme sürelerinin dolması ile birlikte inanılmaz büyüklükte değerlerin de sahibi olacak.
Düşünün; işletme süreleri dolduran sonra Osmangazi Köprüsü, Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrasya, Marmaray, Çanakkale Köprüsü, Niğde Otoyolu gibi devasa projelerin sahibi bir gün tamamen devlet olacak.
Ve devlet sadece bu büyük projelerin işletmeleri ile büyük gelir elde etmiş olacak.
Projeler hayata geçirilirken dile getirilen gerçeklerden birisi şuydu;
Bu projeler bugünün değil geleceğin Türkiye’sinin projeleri.
Projelere böyle bakmak gerek.