Patriot için 2024 teslimatı

Yerel seçimlerin hemen ertesinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu 2 Nisan’da ABD’ye gidiyor. Gözler ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile yapacağı görüşmede olacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise 8 Nisan’da Rusya’da olacak. Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşecekleri kritik maddeler var. Her iki görüşmenin de belki de seçim sonrasında bir numaralı gündem maddesi tahmin edebileceğiniz gibi S-400’ler olacak.

S-400’leri ulusal ve NATO açısından güvenlik sorunu olarak gören ABD’nin önşartını yazmıştık: Türkiye S-400 almasın. Trafik her ne kadar yerel seçimlerin ardından hızlanacak olsa da yeni edindiğim bilgileri sizlerle paylaşacağım.

ÖNŞART KABUL EDİLEMEZ

Amerikalıların “Hiçbir NATO üyesi ülkeye böyle iyi bir teklif götürmedik” iddiasıyla Türkiye’nin önüne koydukları Patriot teklifi, hem S-400’lerin bir buçuk katıydı, hem de peşinat olarak 1 milyar dolar istiyorlardı. Erken teslimat için ise buldukları formül bir başka ülke için hazırlanan bataryayı ekim ayında Türkiye’ye kaydırmaktı. Şimdi gelelim son duruma... Bu teklifin süresi doldu. Amerikalılar, “18 Şubat’a kadar kabul ederseniz, ekim ayına kadar göndeririz” diyerek sürenin 18 Şubat olduğunu belirtmiş. Ancak Ankara, “Patriot’ları almaya hazırız ancak müzakere edilmesi gereken maddeler var, S-400 almama önşartını ise kabul edemeyiz” dedi. Müzakerelerin sürmesine karar verilmişti. Bu süreçte Amerikalılar hem yaptıkları açıklamalarla tonu yükselttiler, hem de Ankara’da ve İstanbul’da iş dünyası ya da STK’larla yaptıkları görüşmelerde kendi tezlerini, olası sonuçlarını anlattılar. Bir anlamda bundan sonrası için kamuoyu oluşturmaya çalışıyorlar. Şimdi başkentte yeni bir kulis bilgisi var. Amerikalıların Patriot’lar için teklifi revize ettikleri, ancak henüz Türk tarafına sunmadığı belirtiliyor.

ABD TEKLİFİ REVİZE EDİYOR

Kaynaklarım “Revize tekliften bahsediliyor, henüz bize gelmedi” diyor. Yeni teklif için de seçim sonrası işaret ediliyor. Ancak konuştuğum isimler, sorunlar halledilse bile “Patriot’ların ekim ayındaki teslim tarihi masadan kalktı. 18 Şubat teklifi geçti. Dolayısıyla bundan sonraki teslimat ancak 2024 yılında mümkün olur” yorumunu yapıyor.

Yerel seçim sonrasında Amerikalılarla yapılacak görüşmelerde Ankara açısından kilit konu “önşart” meselesi. Kaynaklarım, “Amerikalılar S-400 almama önşartını masaya koymaya devam ederse, müzakerelerde yol alamayız” diyor. ABD’nin bu meselede yine kullandığı tehdit ve şantaj dili de tepki ile karşılanıyor.

Tehdit ve şantajdan kastımıza gelince... ABD’nin S-400’lerin konuşlanması durumunda F-35 programından Türkiye’yi çıkartma ve uçakları teslim etmeme olasılığı. Türkiye bu konuda hukuki yollara başvurabileceğini düşünüyor. Diğer mesele ise ‘ABD’nin Düşmanlarına Dönük Yaptırımlar Yasası’ (CAATSA) yaptırımları. ABD’nin CAATSA’ya göre savunma sanayisinden ekonomiye 12 ayrı yaptırım alanı var. Yasa, bir ülke için en az 5 yaptırımın hayata geçirileceğini söylüyor. 12 madde arasında en az 5 olmak kaydıyla kaç tane uygulanacağına ve hangileri olacağına önce ABD Başkanı karar veriyor. Ancak bu kararı kongre değiştirebiliyor. Olumsuz senaryo açısından bakacak olursak, Türkiye yapılacak görüşmeler neticesinde bu kararların göğüslenebilecek kararlar olacağını düşünüyor. Ne şekilde gelişeceğini seçimlerden sonra göreceğiz. Ancak süreçte ABD Başkanı Trump ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görüşmeleri kritik önem taşıyor.

SAF VE SONSUZ SEVGİ

ÇIKARCILIK ve bencillik gibi davranışları olmayan, karşılıksız seven, yalan söylemeyen, sonsuz ve saf sevgi taşıyanlar... Down sendromlu çocuklarımız, bireylerimiz. Köşemin bu bölümü onların. Down sendromluların eğitimi, mesleki eğitimi, istihdamı ve toplumsal hayata katılmalarını sağlayan proje ve kampanyalar yürüten Uluslararası Down Sendromu Federasyonu’nu ve projelerin arkasında duran Ankara Güven Hastanesi’ni canıgönülden kutluyorum. 28 Kasım 2017’de başlattıkları ‘Down Şefler Türkiye’ meslek eğitimini Ocak 2019’da tamamladılar. İstanbul ve Ankara’nın da aralarında bulunduğu 11 ilde Down şefler eğitim aldı. 30 çocuğumuzun bröveleri geçen cuma akşamı düzenlenen törenle takıldı. Biri işe başladı, diğerleri için görüşmeler sürüyor. İlk çağrım sektöre... 29 Down sendromlu şef iş arıyor, el uzatmak hepimizin görevi. Uluslararası Down Sendromu Federasyonu Başkanı Muhammed Abdullah Tuncay yeni bir projeye başlıyor. Kilis ve Gaziantep başta olmak üzere beş ilde yüze yakın Down sendromlu Suriyeli var. Kaldıkları yerler, yaşları tespit ediliyor. Onların sorunlarını çözmek için de çalışma başlatılacak.