Arkla, Damalis, Leandros'un kulesi, Kız Kulesi...
Sosyal medya çukurunda “Yaktılar, yıktılar” yalanı dolaşıma sokuldu. Peş peşe açıklamalar yapıldı. Sosyal medya çukuru içine bu kez İstanbul’un Kız Kulesi’nin restorasyon çalışmalarını çekti. Peş peşe açıklamalarla gerçekler ortaya çıktı.
Restorasyon çalışmaları hakkında kapsamlı basın toplantısı Eylül 2021 tarihinde yapılmıştı. İlk günden beri de tüm çalışmalar https://kizkulesi.com adresinden paylaşılıyor. İşin içinde üniversiteler var. Uzman akademisyenler Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof.Dr. Feridun Çılı ve Han Türmertekin danışmanlığında yürüyor. İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıkları Koruma Kurulu tarafından onaylanan projelerle restorasyon çalışmalarına başlandı, devam ediyor. Tartışmalar bitmiş olsa da gerçekler önemlidir. Bu nedenle Hürriyet Gazetesi Ankara Bürosu’nun geleneksel sabah kahvaltısında Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’u ağırladık. Diğer önemli konulardaki açıklamalarını muhabirimiz Umut Erdem’in haberinden yarın okuyacaksınız. Benim gündemim ise Kız Kulesi...
KULE VE ÜZERİNE YÜKLENEN YÜKLER...
Tarihi M.Ö. 410 yılına kadar uzanıyor. Tarih boyunca birçok kez harap olup bazen restore edilmiş, bazen yeniden yapılmış, bazen ise sadece tadilatla yetinilmiş. 1940 yılında yanmış... Neredeyse her yüz yılda değişmiş. Peki restorasyon neden başladı? Neden ihtiyaç duyuldu? Nasıl bir yöntem izleniyor? Tüm soruları Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, madde madde Hürriyet gazetesine anlattı. Bakan Ersoy’un açıklamaları şöyle:
RESTORASYON SÜRECİ
“- Kız Kulesi en son 1996 yılında 49 yıllığına bir firmaya tahsis edilmiş. Restoran amaçlı kullanılmak üzere.
- Oysa ikonik yapılarda yeme, içme amacı olmamalı. İkonik yapılar Galata Kulesi’nin yeni hali gibi olmalı.
- Yargı’ya başvurduk. Doğal olarak hukuki anlamda haklılıklarımız vardı. En basitinden gerekli bakım yapılmamıştı. Yargı bakanlığı haklı buldu, süre dolmadan tahliye sağlandı.
- Kız Kulesi A’dan Z’ye jeoradar ve lazerle tarandı.
- Ortaya çıkan tablo ürkütücüydü.
- Dünyada resmi en çok dolaşan beş yerden biri olan Kız Kulesi, bir hortumda gidecek, orta şiddetli bir depremde yok olacak hale gelmişti.
- Üniversiteler ve uzmanlarla çalışmalar başladı.
- Çalışmalar şeffaflık içinde yürütülecek dedik, internet sitesi kurduk. Gerektiğinde yayınlarda, gazetelerde de anlattım.
ÇÜRÜMÜŞ
- Yapılan bazı çalışmalar ve eklemeler statiğe uygun değil. 80 yıldır yanlış üstüne yanlış yapılmış.
- Ağırlık bindikçe binmiş. Ara katlar yapılmış.
- Üstelik beton, demir, deniz kumu kullanılmış.
- Özgün malzeme çürümüş.
- Kolon ve kirişler birbirine bağlı değil. Üstünü örtüp geçmişler.
- Beton zemine beton kubbe konulmuş. Külah çatlamış.
- Duvarlar çatlamış, boşluklar oluşmuş. Enjeksiyonla dolduruluyor.
- Üniversiteler ‘Dayanıklı değil’ dediler. Kısaca çürümüş.
- Sadece görünen yüzü değil, alttaki zemin de delinmiş. Ulaştırma Bakanlığı ile ortak çalışarak alt zemin düzeltilecek.
- Bayrak direği var, paratoner yok. Bina sürekli yıldırım çekiyor.
BURÇ OLACAK, İKONİK YAPI ÖZELLİĞİNE KAVUŞACAK
- Ekibimiz uzun uzun arşivleri inceledi. En iyi materyalleri 18. yy sonunda 2. Mahmut döneminden bulduk. Yani en fazla doküman bu döneme ait.
- Daha öncesine ait yeterli belge yok. İkinci Mahmut döneminde bir burç orası.
- Şimdi bu burç özelliği korunacak.
- Aslına uygun bir şekilde ikonik bir yapı haline gelecek, tıpkı Galata Kulesi gibi.
- Kulenin çatlayan külah kısmı da aslına uygun malzemeden yapılacak.
- Sadece iki merdiven olacak. Birinden girilip birinden çıkılacak.
ARTIK KIZ KULESİ’NDEN İSTANBUL İZLENECEK
- Hedef Mart 2023’te Kız Kulesi’ni ziyaretçiye açmak.
- Kız Kulesi İstanbul’dan izleniyordu... Artık Kız Kulesi’nden İstanbul izlenecek.
- Müze Kart geçerli olacak.
AH BU DEZENFORMASYON
- Bir dezenformasyon çağında yaşıyoruz.
- Ekibimin ‘dezenformasyonla karşılaşırsınız’ uyarısına rağmen başladım, “Bu görevlere geldiysek gereğini yapacağız, dezenformasyonla da mücadele edeceğiz” dedim.
- Doğru her zaman yalanın üzerine çıkar.
- Daha üzücüsü bu dezenformasyonu almaya hazır insanların olması. Oysa her şeyin doğrusunu internette bir araştırmayla bulursunuz. Üstelik sadece iki üç tuşla.”
BİTİRİRKEN
Orta şiddette bir depremle, hortumla ya da sadece çürüdüğü için kim kaybetmek ister ki Kız Kulesi’ni... “Kızını yılan sokarak öldürmesin” diye kuleye yerleştiren kralı, fener ışığı sönünce Hero ile Leandras’ın aşkını kim unutmak ister? Kimse... İyiye iyi, doğruya doğru demeyi, araştırmayı, sosyal medya çukurunun gazına gelmemeyi umarım bir gün öğreniriz. 2023 yılında Kız Kulesi’nden İstanbul’u izlemek dileğiyle...
