Ankara’dan Erivan’a bakış

Ermenistan’da bir kesim Dağlık Karabağ’daki yenilgiden Başbakan Paşinyan ve hükümetini sorumlu tutuyor. O günden beri de Paşinyan istifa baskısı altında. Meclisi basan protestocular, sadece geçtiğimiz bir hafta boyunca üç büyük protesto gösterisi düzenleyerek Paşinyan için “hain” sloganı attılar.

 Paşinyan ile ordu arasında İskender füzesi krizi yaşandı. Paşinyan füzelerin eski teknoloji ürünü olduğunu söyledi, bir anlamda “patlamıyor” dedi. Ermenistan Genelkurmay Başkanı Onik Gasparyan, füzelerin kullanılması için Paşinyan’dan birkaç kez izin istediklerini ancak başbakanın uluslararası toplumun tepkisinden çekinerek buna izin vermediğini söyledi. Paşinyan’ın Rus yapımı İskender füzelerine ilişkin açıklamaları Rusya’da tepki ile karşılandı.

Ermenistan Genelkurmay Başkanı ve üst rütbeli komutanlar başbakan Paşinyan’ı istifaya çağıran bir bildiri yayımladılar. “Ermenistan silahlı kuvvetleri, Başbakan ve Ermenistan Cumhuriyeti Hükümeti’nin istifasını talep ediyor, aynı zamanda Anavatanı savunurken çocukları ölen insanlara karşı güç kullanmaktan kaçınmaları için uyarıda bulunuyor” dediler.

Ermenistan Başbakanı Paşinyan, ordunun kendisine yönelik istifa çağrısını ‘darbe girişimi’ olarak niteledi. Destekçilerini sokağa çağırdı.

Paşinyan, Genelkurmay Başkanı Onik Gasparyan’ı görevden aldı.

ANKARA NE DİYOR?

Ermenistan’da yaşanan gelişmelerle ilgili ilk açıklamayı Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yaptı. “Her bir ülkede istikrarın olması önemli. Darbe girişimleri ülkelerin istikrarını bozar. Biz dünyanın neresinde olursa olsun darbe ya da darbe girişimlerine karşıyız. Daha detaylı bilgi edinmeye çalışıyoruz, biz de basından takip ediyoruz” dedi. Peki perde arkasında ne oluyor? Ankara ne düşünüyor? Başkentteki öngörüler neler?

Ankara, Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun da resmi açıklamasındaki gibi, darbeye dünyanın neresinde olursa olsun prensip olarak karşı. Bölgenin istikrarına da önem veriyor. Gelişmeler takip ediliyor.

Başkentte, Ermenistan’da yaşanan gelişmeler Rusya ana faktörü ile birlikte değerlendiriliyor. Ermenistan üzerinde Rusya’nın yeni bir oyunu olarak görülüyor.

Rusya’nın Paşinyan’dan yönetime geldiğinden beri memnun olmadığına dikkat çekiliyor. Özellikle Batı ve ABD ile ilişkileri Rusya’dan tepki çekiyor.

Paşinyan’ın ABD ve Batı’dan destek alacağı yorumları yapılıyor. Ancak içeride kendisini zorlu bir mücadelenin beklediğine dikkat çekiliyor. Paşinyan’ın orduyu kontrol altında tutması gerekeceği belirtiliyor.

Her ne kadar Ermeni diyasporası Batı’da güçlü ve gösterişli olsa da bundan Ermenistan yararlanmıyor. Yani Ermenistan’ın Batı ile güçlü bir sosyal ve ekonomik entegrasyonu yok. Bir kaynağın deyimiyle “Ermenistan’ın gerçekleri Kim Kardashian’ın tweet’leri gibi değil.” Ermenistan askeri ve ekonomik açıdan Rusya’ya bağımlı. Bu durum Paşinyan açısından en zorlayıcı etken.

Ankara’nın bakış açısı böyle. Bu yazının yazılmakta olduğu saatlerde Rusya’dan açıklama Kremlin Sözcüsü Peskov’dan gelmişti. “Yaşananlar Ermenistan’ın içişleri meselesidir. Durum anayasal çerçevede kalmalı” demişti. Rusya bu sözün arkasında durur mu, bu sözü söyleyip tam tersini mi yapar göreceğiz. Mesele Putin’in gerçekte Paşinyan hakkında ne karar verdiğinde...