E-tipi mutfak hükümlülere meslek kazandırıyor

32 yıl önce Kosovalı göçmen bir ailenin oğlu olan Vehbi Varlık tarafından kurulmuş.
Cazip logosundan ötürü nedense hep ilgimi çeken bu markanın yaratıcısı Vehbi Varlık çok erken yaşta iş hayatına atılan gerçek bir girişimci.
Endüstriyel mutfak sektörünün, Özal döneminde “turizmin patlamasıyla” geliştiğini anlatıyor.
“Turizmin ardından son yıllarda Türk mutfağına rağbetin artması peş peşe lokantaların açılması bizim sektörün her yıl yüzde 15 civarında büyümesine yol açıyor” diyor.
Türkiye Mutfak Sanayicileri Derneği’nin de kurulmasına önayak olan Varlık son yıllarda ABD’den Çin’e “endüstriyel mutfak” ihracatını arttırmış.
Merak edip sordum.
Çin henüz bu “endüstriyel mutfak” işine bulaşmamış.
Bu yüzden Türkiye “endüstriyel mutfak” sektöründe dünyada İtalya ve İspanya’nın hemen ardından geliyor.
Hatta İspanya’yı giderek zorluyor.
Önemli bir konumda anlayacağınız.
Farklı mutfak kültürlerine göre farklı mutfaklar üretebilen İnoksan, Ar-Ge’ye cirosunun yüzde 3’ünü ayırıyor.

PETROL PLATFORMUNA MUTFAK

Dolayısıyla, Güney Amerika’da yeni hizmete giren Google’un binasına ya da Kanada açıklarındaki petrol platformuna mutfak tasarımı Vehbi Varlık ve başarılı ekibi için zor değil.
Vehbi Varlık “Şu anda üretimin yüzde 35’i dış pazara yönelik. Ancak biz bunu önümüzdeki birkaç yıl içersinde yüzde 50’ye çıkartmak istiyoruz” diye konuşuyor.
En son Bakü’deki Hilton Oteli’ne kendi deyişiyle “stadyum” gibi birkaç katlı dev bir mutfak kurmuşlar.
Otel, lokantaların yanı sıra Türkiye’de okul, hastane, kamu binalarının da endüstriyel mutfakla tanışması gerektiğini belirten Vehbi Varlık “mutfak kültürümüze” hizmet amacıyla 2006 yılında Akademi İnoksan’ı kurmuş.
Akademi İnoksan’da, hem işsiz, hem aşçılığa özenmiş gençlere sofistike mutfak gereçlerinin kullanımından, aşçılık, garsonluk, lokanta işletmeciliğine kadar çeşitli alanlarda eğitim veriliyor.
Varlık “Kırsal kesimlerde eğitimini yarıda bırakmış genç kızlar, Akademi’deki eğitimden yararlanıyorlar. Aşçılık Dernekleri sertifikalarını alan gençleri kapışıyor” deyince aklıma o an ünlü “Çıplak Şef” Jamie Oliver düşüyor.
Oliver hakkında aşağıda küçük bir hatırlatma yapacağım elbette.

BURSA E TİPİ CEZAEVİNDE EĞİTİM

Ancak Akademi İnoksan’ın Bursa E Tipi Kapalı Cezaevi projesi Oliver’e dahi şapka çıkartacak cinsten.
1.5 yıl öce başlayan projeyi Vehbi Varlık kısaca “E Tipi Mutfak Projesi” diye adlandırıyor.
“Cezaevinden çıkan gençler genellikle toplum tarafından dışlanıyorlar. Meslek sahibi olmadıkları için genellikle işsizler. Biz bu insanlara tekrar suç işleyip cezaevine düşmemeleri için meslek kazandırmak istedik” diye anlatıyor.
E Tipi Mutfak Projesi kapsamında, cezaevindeki gençlere, hükümlü mutfak personeline aşçılık, aşçı yardımcılığı, garsonluk eğitimleri verilmiş.
Ayrıca cezaevinin mutfağında iyileştirmeler yapılmış.
“Hükümlülerin hem daha hijyenik, hem de lezzetli yemekler yemelerini amaçladık” diyor.
Bursa E Tipi Cezaevi’nde eğitimden geçenlerin hazırladıkları yemekler kimi zaman diğer cezaevlerine de gönderiliyor.
İnoksan Yönetim Kurulu Başkanı Varlık’ın yeni hedefi Silivri E Tipi Cezaevi’nde aynı projeyi uygulamak.
Tabii gerekli izinleri alabilirse.

Çıplak Şef  Jamie Oliver

İNGİLİZLERİN ünlü “Çıplak Şefi” Jamie Oliver’ı sizlere kısaca anlatayım.
Yıllar önce BBC’deki “Çıplak Şef” programıyla tanıdığım yirmili yaşlarındaki Jamie Oliver alıştığımız hiçbir şefe benzemiyordu.
Sevimli, yerinde duramayan, alış verişini bisikletiyle yapıp, mutfağında kısa sürede harikalar yaratan genç bir adam.
O ama o zıpır gibi görünen genç adamın büyük hayalleri vardı.
Liseden terk, işsiz, hüküm giymiş ya da uyuşturucu kullanmış çocuklara “aşçılık mesleğini” öğretmek.
Onlara daima iş bulacakları bir meslek kazandırmak.
Henüz 25 yaşında iken 2 milyon Euro yatırıp kurduğu vakfı aracılığıyla her yıl yaşları 16 ile 24 arasında değişen 15 çocuk seçiyor ve mesleğinin püf noktalarını öğretiyordu.
Londra’daki birkaç yıl önce yemek yeme fırsatını bulduğum ünlü lokantası “Fifteen”i bu gençler için kurmuştu.
Oliver’ın bu projesi bugün devam ediyor.
Profesyonel aşçılık eğitimi alan gençler dünyanın dört bir yanında iş buluyor.
Jamie Oliver’ın Amsterdam, Melbourne gibi şehirlerde aynı isimle kurduğu lokantaların yolunu tuttukları gibi başka lokanta, otellerde de iş buluyorlar.
Oliver’ın daha sonra okul yaşındaki çocukların “fast food”tan uzak durmaları için İngiliz okullarında başlattığı kampanya İngiltere’de o kadar tuttu ki genç şef aynı kampanyayı ABD’de uyguladı.
Televizyonda “Jamie’nin Gıda Bakanlığı” “Jamie Oliver Gıda Devrimi” gibi programlar yapan Oliver otuz yaşına gelmeden elde ettiği büyük serveti faydalı işlere harcıyor.