Bu çağda mutlu bir evlilik mümkün mü… Evlenme ve boşanma sayılarında düşüş var

10 ÇİFTEN EN AZ 3’Ü İLK 5 YILDA BOŞANIYOR

TÜİK, Evlenme ve Boşanma İstatistiklerine göre:

-Evlenen çiftlerin sayısı 2022’de 575 bin 891 iken, 2023’te 565 bin 435,

-Boşanan çiftlerin sayısı 2022’de 182 bin 437 iken, 2023’te 171 bin 881 oldu.

- Her iki cinsiyette de ilk evlenme yaşı arttı. 2023’te erkekler 28,3- kadınlar ise 25,7 yaşında ilk kez evlendi. Bu veri, 22 yılın zirvesi olarak kaydedildi.

- 2023’te boşanmaların yüzde 33,4’ü evliliğin ilk 5, yüzde 21,7’si ise 6-10 yılı içinde gerçekleşti.

- Çocukların velayetinin yüzde 74,9’u anneye, yüzde 25,1’i de babaya verildi.

- Evlenme hızının en yüksek olduğu il Kilis, en düşük olduğu il Gümüşhane,

- Boşanma hızının en yüksek olduğu il İzmir, en düşük olduğu il ise Hakkâri oldu.

ÖZELLİKLE KIZ ÇOCUKLARININ EĞİTİME YÖNELMESİ ÖNEMLİ BİR GELİŞME

“Evliliğin şifreleri” kitabının yazarı, ağırlıklı olarak boşanmalar üzerine çalışan Avukat Cengiz Hortoğlu bu verilerde öne çıkan en önemli başlığın evlilik yaşının yükselmesi olduğunu düşünüyor. Nedenini ise şöyle açıklıyor: “Çünkü erken yaşta yapılan evliliklerde sorun çıkma olasılığı inan daha fazla. Hele de çocuk yaşta yapılan evliliklerin nelere yol açabildiğini artık hepimiz biliyoruz. Son yıllarda gençlerin, özellikle de kız çocuklarının, eğitim, meslek edinme ve kariyeri daha çok önemsemesinin de bir yansıması bu ve gayet olumlu bir gelişme.”

Cengiz Hortoğlu

BOŞANMALARDA YALAN VE AİLE FAKTÖRÜ

“İkinci önemli konu da her 10 boşanmadan 3’ünün evliliğin ilk 5 yılında gerçekleşmiş olması. Bu veri aslında ‘evlilik yaşı’ ile beraber düşünülmeli. Erken yaşta, evlilik hakkında yeterince bilgi sahibi olmadan, birbirlerini tanımadan evlenmeleri boşanmaları da tetikliyor. Ayrıca son yıllarda şahit olduğum bir durum da eşlerin evlenmeden önce kendilerini farklı tanıtması... Özellikle sosyal medya üzerinden tanışmalarda sık görüyoruz. Gerçekler ortaya çıkınca sıkıntı da büyük oluyor. Ya da kişi sevdiğini kaybetmemek için bir yalan söylüyor ama sonra işin içinden bir türlü çıkamıyor ve istemediği bir hayat yaşamaya başlıyor. Bir danışanım vardı; basit ama gerçek bir örnek, eşine kuru fasulye çok severim dediği için haftanın 2 günü zorla yiyormuş, bana soruyor, ‘Ne yapayım?’ diye... Yalanlara ne gerek var. Tabii aşkın bir de ömrü var. Bilim insanları araştırmış, nörolojik olarak 2 yıl demiş. Aşkın ömrünü tamamlaması ile gerçeklerle yüzleşme de başlıyor, ki bu dönem eşleri birbirlerine bağlayacak alışkanlıkları yeterince oluşmamış, ortak yatırım (ev-arsa vs.) yok ya da çoluk çocuğa karışmamışlarsa boşanma tetikleniyor. Bizim gibi ataerkil toplumlar özelinde atlanmayacak önemli bir gerçek de aileler! Evli çiftler üzerinde etkileri çok fazla. Bu da sorunları maalesef tetikliyor ve büyütüyor.”

GÜVEN VE SADAKAT EVLİLİĞİN TEMELİDİR

Mutlu evliliğin bir sırrı var mı? Yanıtı şu: “Anlaşılmaya çalışmak yerine anlamaya çalışın. Eşinizi empatiyle dinleyin. Evliliğinizi başkalarıyla kıyaslamayın. Sosyal medyadan etkilenmeyin. İnsanların mutlu anları paylaşmaları 24 saat mutlu oldukları anlamına gelmez. Ölçülü ve dengeli yaşamı seçin. İyimser olun, kendinize bakın. Ne olursa olsun yalan söylemeyin. Güven ve sadakat evliliğin temelidir. Evlendim diye amaçlarınızdan vazgeçmeyin. Bağlanın ama bağımlı olmayın ve eşinizin kendisini değerli hissetmesine destek olun.”

EKONOMİK SORUNLAR BOŞANMAYI DA EVLENMEYİ DE DÜŞÜRDÜ

“Ayrılırken tanışalım” kitabının yazarı, ünlülerin boşanma avukatı olarak da tanınan hukukçu Ayşegül Mermer’e göre evliliklerin de boşanmaların da bir tık azalmasının sebebi tamamen ekonomik! Haklı olabilir zira yakın çevremde gönül ayrılığı yaşayan, odalarını ayıran ancak kira sıkıntısına düşmemek için boşanma davası açmayan 3 çift var. Hepsi de aynı şeyi söylüyor: “Bu yaştan sonra geçim sıkıntısı çekmek istemiyoruz.” İyi de nereye kadar? Mermer’in yanıtı şu: “Haklısın ama gel gör ki alışkanlıkları yıkmak zor. Ayrıca Türkiye gibi ataerkil toplumlarda kadının yeri hep tartışmalı bir başlık. Özellikle kadınların, evlilik birliği içindeki konforu, statüyü devam ettiremeyeceklerine yönelik ciddi kaygıları var. Nafaka diyeceksin! Bakma öyle bazı ünlülerin çok aldığına, gerçekte ‘kuş’ kadar veriliyor, ki onu bile ödemeyen, ödememek için bin bir dolap çeviren var. Dolayısıyla ekonomik korkular sebebi ile boşanmayı dillendiremeyen, ‘seviyor-muş’ gibi yaparak aynı evin içinde ‘mecburen’ durmaya devam edenler olduğu için boşanma rakamları düştü. Al şimdi bunu evlenmeye uyarla! Aynı şekilde, ‘acaba kiramızı ödeyebilir miyiz, düğün yapabilir miyiz’ gibi endişelerle evlenenlerin de sayısı düştü. Zaten evliliklerin ilk 5 yılda boşanma ile sonuçlanmasının sebeplerinden birisi de yine ekonomik. Yani iki gönül bir olunca samanlık her zaman seyran olmayabiliyor.”

Ayşegül Mermer

EVLENMEK İÇİN İDEAL YAŞ 30

Evlenme yaşının her iki cinste de artmış olmasına gelince... “Zaten olması gereken bu” diyor Mermer ve ekliyor: “Bunca zaman şunu gördüm ki evlilikte yaş yükseldikçe yani kişiler ne istediklerinden ya da istemediklerinden emin olunca yapılan evlilikler daha sağlam oluyor. Aşk elbette önemli ama tek gerçek değil. Yaş ilerledikçe uzun yol arkadaşlığı, beraber, mutlu ve huzurlu yaşlanma arzusu da artıyor. Dolayısıyla tecrübelerime göre 30 yaş ve sonrası evlilikler daha
az sorunlu.”

MUTLU EVLİLİĞİN SIRRI EMPATİ YAPABİLMEK

Peki mutlu evliliğin sırrı ne? “Mutlu evliliğin ilacı empati yapabilmek. Bu demek değil ki empati yapacağım diye ‘ne olursa olsun sus’, ‘kır dizini otur evinde.’ Empatiyi oluşturan karışım; sevgi, saygı, olmazsa olmaz güven, biraz ödün verebilmek, fedakârlık yapabilmek, alma verme dengesini tutturmaktır bence” yanıtını veriyor.