‘Sporcu-enerji’ fena kapıştı pazar 62 milyon dolar oldu

İÇERDİĞİ kafein miktarı yüzünden Türkiye’de satışının yasaklanmasının ardından, 62 milyon dolarlık pazarı, başta Powerade olmak üzere spor içeceklerine kaptıran Redbull, yasak kararının kalkmasıyla birlikte hakimiyeti yeniden ele geçirdi. Son bir yılda, Türkiye’deki enerji içeceği üretici ve ithalatçı sayısı, 40’a, pazardaki payları da 45 milyon dolara ulaştı. Redbull, 400 miligram kafein içerdiği gerekçesiyle 2002 yılında alınan yasak kararıyla birlikte pazardan çekilmek zorunda kalmıştı. Redbull’un çekilmesiyle birlikte pazar, spor içecekleri başta olmak üzere, litrede 150 miligramın altında kafein içeren enerji içeceklerine kaymıştı.

FİRMA SAYISINDA PATLAMA: Ancak, Avrupa Birliği’yle uyum çerçevesinde, Türk Gıda Kodeksi’nde değişiklik yapılarak, enerji içeceklerindeki kafein miktarı, 2004 yılının mart ayında yeniden 400 miligrama çıkartıldı. Bunun sonucunda, Redbull gibi yüksek miktarda kafein içeren enerji içeceklerinin ithalat ve üretimi, yeniden başladı. Bir anda pazardaki enerji içeceklerinin sayısı, otuzüçü ithal olmak üzere 40’a ulaştı. Ancak, Kodeks’te yapılan değişiklikle Türkiye pazarına geri dönme şansını elde eden Redbull, pazarki hakimiyeti yeniden ele geçirmeyi başardı. 62 milyon dolarlık pazarda, spor içeceklerinin payı 17 milyon dolarda kaldı.

POWERADE LİDER: Yasak kararıyla birlikte hızla tırmanışa geçen spor içecekleri pazarında liderliği Coca Cola’nın Powerade’i elinde bulunduruyor. Türkiye’de satılmaya başlanan ilk sporcu içeceği Isostar’da, Powerade’in ardından ikinci sırada yer alıyor. Ayrıca, Pepsi’nin Gatorade’i ve Natura’nın ürettiği Sport Max’da, 17 milyon dolarlık pazardan pay kapmaya çalışıyor.

ENERJİDE KİMLER VAR: 45 milyon dolarlık enerji içeceği pazarında ise rekabet, sayıları 40’ı bulan markalar arasında yaşanıyor. Ancak, yüzde 52’yle pastadan en büyük payı Redbull kapıyor. Coca Cola’nın enerji içeceği Burn’ün ikinci sırada yer aldığı pazarda, Black Colt, Bomba, Kristal, FullForce, Power Bull, Deep, Çılgın Boğa, Buzzer gibi yerli markalar da bulunuyor. Ayrıca, Tiger Shot, Shark, Sole, Red Devil, Red Daragon, Red Zone, Blue Ox, Buffalo, Contiger, Fantastic, Fire Ball, Fire Water, Flash Sıvı, Full Force, Full Power, Kick 4 Four, Maddox, Matador, Nexcite, Pep One, Toreador, Zebra gibi ithal markalar da bulunuyor.

Doping etkisi yaratır mı

SPORCU içeceği Isostar’ın ithalatçısı Haks’ın Pazarlama Müdürü Kayra Hamzaoğlu, özellikle futbol, atletizm, halter gibi spor dallarındaki sporcuların, aşırı kafein içeren enerji içeceklerini kullanırken dikkatli olmaları konusunda uyarıyor. Bu içeceklerin, bilinçsizce kullanımının sporcular üzerinde doping etkisi yaratabileceğini savunan Hamzaoğlu, ‘Bu da, tüm emeklerin bir anda boşa gitmesine yol açar. Bu nedenle sporcuların enerji içeceklerinden kaçınıp, 15 dakika içinde spor sırasında kaybedilen tüm sıvı ve minerallerin kazanımını sağlayan spor içeceklerine yönelmesi gerekir’ dedi.

Sakınca yok ama ‘sporcu kullanmasın’ uyarısı var

REDBULL’un ithalatçısı Soe Kurumsal İletişim Müdürü Serpil Çubukçu ise, enerji içeceklerinin spor sırasında kullanımıyla ilgili iddiaların yersiz olduğunu savunarak, ‘Redbull, sponsorluk ve promosyon faliyetlerini tüm dünyada spor üzerine yoğunlaştırıyor. Buna karşın, Türkiye’deki ambalajlarımızın üzerinde sporcular kullanmamalıdır ibaresini koymak zorunda kalıyoruz’ dedi.

Dünya yılda 7.4 milyar litre sporcu içeceği tüketiyor

ENERJİ içecekleri, Türkiye pazarında elde ettiği hakimiyetini, dünya pazarında spor içeceklerine bırakıyor. 2004 yılında tüm dünyada 7.4 milyar litre sporcu içeceği tüketilirken, enerji içeceği tüketimi ise sadece 2.7 milyar litre seviyesinde kaldı. Oysa enerji içeceklerinin 62 milyon dolarlık Türkiye pazarında payı geçtiğimiz yıl yüzde 72.5’e ulaştı. Spor içecekleri ancak, 17.5’lik pay alabildi.

Türkler farkı bilmiyor

COCA-Cola Kurumsal İlişkiler Müdürü Ebru Bakkaloğlu, spor içecekleri ile enerji içecekleri arasındaki işlev farkının, Türkiye’de tam kavranamadığını söyledi. Bakkaloğlu, ‘Farklı amaçlara hitap eden bu ürünler, çoğunlukla birbiriyle karıştırılıyor. Bu da, enerji içeceklerinin spor yaparken kullanımından kaynaklanıyor. Oysa, spor içecekleri, sporcunun kaybettiği sıvı ve minerallerin hızla yerine konmasını sağlayarak, performansın düşmesini engelliyor. Enerji içecekleri ise içerdiği kafein ve taurin maddeleri sayesinde, bir süre için vücutta enerji sağlarken, sıvı ve mineral takviyesi yapamadığı için sporcular üzerinde ters etki de yaratabiliyor’ dedi.

Uzun yol şoförleri 2 milyon kutu içiyor

MATADOR marka enerji içeceklerinin Genel Müdürü Ali Ercan, Türkiye’de satılan enerji içeceklerinin yüzde 10’unun otobüs ve kamyon şöförleri tarafından tüketildiğini söyleyerek, ‘Enerji içecekleri yorgun olduğu halde çalışmak zorunda olan kişilerin uyku ve yorgunluk sorununa çözüm getiriyor. Yorgunluk insan vücudunun laktik asit salgılamasına yol açıyor. Enerji içecekleri ise içerdiği taurin maddesinin kafeinle birleşmesi sonucunda laktik asidin uyku hali yaratmadan vücuttan atılmasını sağlıyor. Bu özelliği sayesinde, uzun yol şöförleri, yılda 2 milyon şişe enerji içeceği tüketiyor’ dedi.