‘Kart aidatı’ aldatmacasına ceza yağdı

HAKEM Heyetleri ve Tüketici Mahkemeleri’ne yapılan başvuruların tüketiciler lehine sonuçlanmasının ardından bir anda türeyen, kredi masraf ve kredi kartı aidatları bedellerini garantili geri alma taahüdünde bulunan fırsatçılar, bu kez engele takıldı. Reklam Kurulu, asıl faaliyet alanları otomotiv, iş makinesi, yedek parça, elektrik gibi farklı iş grupları olmasına karşın, tüketici haklarıyla ilgili faaliyet gösteriyormuş gibi siteler oluşturup, tüketicilerin bilgi ve tecrübesizliğinden yararlanan bazı internet sitelerine ceza yağdırdı. Reklam Kurulu, bu bedelleri yüzde 100 garanti vererek, geri alacakları taahhüdünde bulunan fırsatçılara, reklam durdurma ve 55 bin 55 lira para cezası verdi.

YÜZDE 100 GARANTİ YALANI

Bu siteler, yaptıkları reklam ve tanıtımlarda, tüketicilerin internet üzerinden bedavaya temin edilen dilekçelerle mahkeme ve hakem heyetlerine yaptıkları bireysel başvurularda, netice alamayarak, ceza ödemek durumunda kalabildiğine vurgu yapıyor. Sitelerde yer alan bilgilerde, “Konusunda profesyonel avukat ve danışmanlarımız ise hakem heyetlerine yapılacak başvuralar dahil tüm işlemleri gerçekleştiriyor ve bankalardan çektiğiniz kredilerin dosya masraflarını yüzde 100 geri alacağımızı taahhüt ediyoruz” deniliyor.
Bu reklam ve tanıtımlarda ayrıca, açılacak olan davalarda 890 lira olan avukatlık ücretinin talep edilmeyeceği, bu bedelin dava sonunda mahkeme tarafından bankadan alınıp, kendilerine ödeneceği de savunularak, “Kazanılan dava sonrasında tüketicilerden herhangi bir komisyon ücreti almıyoruz. Hakem heyetlerine yaptığımız başvuru sonrasında, hakem heyetinin verdiği karara rağmen bankalar ödeme yapmayabilir. Bu durumda avukatlarımız hemen devreye girerek, yasal süreç sonunda icra takibi başlatıyor. Bu yolla, ödemelerinizi icra yoluyla bankadan tahsil ediyoruz. Bu işlem içinde tüketiciden hiçbir avukatlık ücreti ve komisyon talep etmiyoruz” deniliyor.

BİREYSEL BAŞVURMA ALDATMACASI

Fırsatçıların, bireysel başvurularda “sonuç alamayıp, ceza ödemek durumunda kalırsınız” diyerek, tüketicilerin bilgi ve tecrübe eksikliğinden yararlanmaya çalıştığı bu davalar, genellikle tüketiciler lehinde sonuçlanıyor. Hakem heyetleri ve mahkemeler, son dönemlerde kredi kartı aidatlarının iadesiyle ilgili olarak yapılan başvuruları ağırlıklı olarak tüketicilerin lehinde sonuca bağlıyor. Bunu da Yargıtay kararına ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 5’inci ve 84’üncü maddelerine dayanılarak hazırlanan Tüketici Sözleşmelerinde ki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmelik’e dayandırarak gerçekleştiriyor. Bu kriter, hakem heyetlerinin aldığı ve alacağı kararların da gerekçesini oluşturuyor. Kredi kartları için aidat, tüketici kredileri için de masraf ödeyen tüketicilerin bu bedelleri geriye dönük olarak alırken, fırsatçı aracılara para kaptırmalarına gerek bulunmuyor. Bankadan bugüne kadar ödedikleri tüm aidat ya da masraf bedellerinin dökümünü alıp, bir dilekçeyle hakem heyetine başvuruda bulunmaları yeterli oluyor. Ayrıca yeni yasa, isteyen tüketicilere bankalarından aidatsız kredi kartı talep etme hakkı da tanıyor.

HAKSIZ ŞART KRİTERİ

Yasa’da ki “Haksız şart” kriteri, tüketicilerle müzakere edilmeden imzalanan sözleşmelerde yer alan ve tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülükler de dürüstlük kuralına uymayan, tüketicilerin aleyhine maddeler içeren sözleşmeleri kapsıyor.
Tüm kredi kartı sözleşmelerinin “haksız şart kriteri içerir” diye bir kural da bulunmuyor. Bu nedenle Tüketici mahkemelerinde dava açan ya da hakem heyetlerine baş vuruda bulunan tüm kredi kartı sahiplerinin “ödedikleri bu bedelleri geri alabilecekler” diye de bir durum söz konusu değil. Şayet, ister hakem heyetlerine isterse mahkemelere olsun yapılacak başvurularda, sözleşme haksız şart maddesi içeriyorsa, tüketici ödediği bu kart bedellerini eskiden olduğu gibi bugün de alabiliyor. Ancak, sözleşme bu kriteri içermiyorsa, alamayabiliyor. Bu nedenle “her başvuran ya da dava açan yüzde 100 alır” diye bir durum ya da garantide bulunmak tüketicileri yanıltmaktan başka bir anlam taşımıyor.
Gerek kredi kartı aidatı, gerekse tüketici kredisi masraflarıyla ilgili hazırlanacak tüm dilekçeler ve emsal kararlara internet ortamında ulaşmak mümkün. Ayrıca, tüketicilerden ücret talep etmeden hukuki destek sağlayan tüketici dernekleri de bulunuyor. Bu derneklerin internet sitelerine ya da bürolarına başvuruda bulunulduğu taktirde tüm bu dilekçe örneklerine kolayca ulaşılabiliyor. Bu bedelleri geri alabilmek için avukat tutmaya da gerek bulunmuyor. Tüketiciler, tüm başvurularını kaymakamlıklarda yer alan hakem heyetlerine ücretsiz olarak yapabiliyor.