Önemli olan referandum sonrası kurların ne olacağı

Bu arada geçtiğimiz günlerde belki dikkatinizi çekmiştir; yüzde 2.9 ile aslında düşük gelen 2016 büyüme oranları, daha düşük beklendiği için, bakanları çok sevindirdi. İlgili ilgisiz, neredeyse tüm bakanlar büyüme oranlarının ne kadar iyi olduğuyla ilgili açıklamalar yaptılar. Aslında rakamın düştüğünü, hedeflerin tutmadığını onlar da biliyor ama “Bak beklediğinizden iyi geldi, bu yıl daha da iyi olacak” diyerek, referandum kampanyalarında kullanılacak malzeme haline getirdiler.

Peki, büyüme açıklaması için demeç yarışına giren bakanları geçen hafta enflasyon rakamları açıklandığında hiç ortada gördünüz mü? Yıllık enflasyon yüzde 11’i aştığı, beklentilerin çok üzerinde artışlar olduğu için, neredeyse hiçbir bakan enflasyon rakamlarını üstüne alınmadı. “Faizleri düşük tutarsak enflasyon da düşer” diyen bakanlar da hiç ortalıkta görünmediler.

İşte kurlarla ilgili gelişmelere, daha doğrusu bakanların kurlar için geçen hafta söylediklerine de bu açıdan bakmak lazım. Kurlar düşmeye başladığında sanki hükümet bir şey yapmış, hatta kendi bakanlıkları bir şey yapmış da düşmüş gibi açıklamalar yapanlar, kurlar yukarı gittiğinde ise “düşer” demekle yetiniyorlar. Daha önce de yükselip geri düşmüştü ya, yine öyle olur diye...

Piyasada Varlık Fonu’nun piyasa düzenlemelerinde kullanıldığı, Savunma Sanayi Fonu’ndan 3 aylığına alınan 3 milyar TL ile oynanarak referandum öncesi hareketler yapıldığı yolunda yoğun söylentiler dolaşıyor. Bunlar doğru mu değil mi bilmiyorum ama hiçbir şeye çözüm olamayacağını biliyorum.

Özetle; son iki günde kurlar ne olmuş, müdahale ya da müdahalesiz iner mi o kadar önemli değil. Önemli olan referandum sonrası kurların nasıl seyredeceği. Çünkü son dönemde bol kepçe kredilerle canlılık yaratılan piyasada, bu durumun kalıcı olmadığı, çok daha temel tercihlerle gidişatın belirleneceği çok iyi biliniyor. Referandum sonuçlarından bağımsız olarak, bundan sonra yaşanacaklar kurun seviyesini de belirleyecek.

Kurların bundan sonraki seyrini belirlemede Fed’in kararları ve bölgesel gelişmeler, Türkiye’nin dış politikasında alacağı kararlar hayati öneme sahip.

Fed’in bundan sonra 2 yerine 3 faiz artışı yapması bile, bunu yapmayıp piyasadaki likiditeyi çekmeye başlaması da doların değerini yükseltecek. Bence bunlar artık kaçınılmaz kararlar ve buradan olumsuz etki beklenmeli.

Fed’in karar ve açıklamaları ile küresel piyasalar yön alırken, Türkiye siyasi kriz yaşanan G. Afrika ile birlikte yine en olumsuz ayrışan ülke oldu. Bunun en önemli nedeni özellikle Batı’daki Türkiye algısı ve bölgesel gelişmelerden doğrudan etkilenecek olmamız. Bu kadar etkiye açık bir hale gelmemizde yanlış dış politika kararları çok etkili oldu. Referandum öncesi söylemi düzelmez, Batı’dan kopuş tavrı devam ederse Türkiye’nin başına büyük belalar gelmesi kaçınılmaz. Bunun doğrudan kuru etkilemesi kaçınılmaz.

Bu arada sonuçlar ne çıkarsa çıksın, referandum sonrası siyasi kargaşanın durulmayacağı, aksine artabileceği beklentilerinin varlığına da dikkat çekmek gerekiyor. Referandum sonucu ne çıkarsa çıksın, artık iç ve dış politikada sağduyu hakim olmaz, ekonomide faiz gibi teknik kararların bile siyasi baskıyla alınamadığı iklim devam ederse, kurları daha çok konuşuruz.